Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Blaðsíða 114
96
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
vagninn. Hann var samt meinlaus
og dálítið spaugsamur. Svo var
stansað áður en varði, og blasti þá
við hin undursamlegasta sýn, Gull-
foss, sem með skáldsins orðum
Hvessir svipinn heiða,
horfir sölu móti,
þenur brjóstið breiða
bert úr hvítu róti.
Sólin gægðist einhvers staðar í
gegnum skýaglufu, vindurinn stóð af
fossinum og feykti vatnsaganum yfir
í hvamminn, regnbogi ljómaði í úð-
anum, en drunur fossins kæfðu allar
raddir. Það er kannske þýðingarlaus
fullyrðing að segja, að Gullfoss sé
fegursti foss landsins. Hann fellur
fyrst af breiðri skáhallri rim til
austurs, þá er eins og hann átti sig
og snúi við og kastist svo í einum
sterkum flaum fram af bergbrún-
inni í vesturátt. Mér varð að orði við
frænda minn, sem hjá mér stóð:
Hann er eins og þjóðin, hann virðist
ætla að tvístrast í allar áttir fyrst,
en þegar á herðir, fellur hann í einn
voldugan streng. Þegar kallað var til
heimferðar leit ég um öxl til fossins
og hafði yfir í huga mínum síðustu
línurnar úr kvæðinu:
Höfuð mitt ég helga í þínum úða,
hjarta mitt ég lauga í þínum skrúða.
Sálu minni sökkvi ég í fossinn —
seilist upp í friðarboga kossinn.
RANGÁRVELLIR — FLJÓTSHLÍÐ
Skein yfir landi sól á sumarvegi
og silfurbláan Eyafjallatind
gullrauðum loga glæsti seint á degi.
Seinustu ferð mína um landið fór
ég með mínu elskulega frændfólki í
september byrjun. Ferðinni var heit-
ið í bygðarlög Njáls og Gunnars.
Fyrst var farið sömu brautir og
áður austur fyrir Ölfusá. Er skamt
þaðan yfir Skeiðin að Þjórsárbrú
hinni nýu, sem er vel bygð og nógu
breið til umferðar. Á eystri bökkum
Rangár, sem líklega gaf sýslunni
nafn, er lítið sveitaþorp, sem nefnist
Hella. Á öllu þessu svæði er víðsýni
mikið og flatt land. Sagt var mér,
að Bergþórshvoll væri langt út úr
leið, svo ekki var viðlit að heilsa
upp á Njál. Frá barnæsku hafði ég
eins og aðrir dáðst að kvæðinU
Gunnarshólmi. Sérstaklega var þa®
þó fegurð forms og ríms ásamt und-
iröldu sögunnar, sem hafði heilla®
mig. En hér í umhverfi kvæðisinS
sá ég fyrst, að það er líka hreint og
fagurt málverk í sterkum litum. í
austri skín á silfurbláan Eyafjalla'
tind. Lengra út með Eyafjöllunum
beljandi foss við hamrabúann hjalar-
Það er Skógafoss, sem er eins o§
kembt silfurhár. En hinu megm
föstum standa fótum blásvörtum
feldi búin Tindafjöll. Hvílíkir Xitir-
Við norður rísa Heklutindar háu>
svell er á gnípu — og við rsetur
hennar hrafntinnuþökin. Samt vai
nú ekkert svell á gnípu, en aðeins
fölar gufuslæður um toppinn. Helg1
sonur minn var þar eystra í versta
hríðarbylnum, sem komið hafði ^
mörg ár. Þegar upp stytti, var fjall1
klætt hvítri heklu niður á tær, en
eftir þrjá daga var hún afklæd
Svo er þar mikill jarðhitinn eIin
eftir gosið 1947. Brátt er komið auS
ur í Fljótshlíðina, þar sem Markar^
fljót í fögrum skógardal dunar
eyrum. Enginn er þar samt skógm
inn sjáanlegur. Snarbratta bre
urðum við að klífa upp að Hlíó^
enda. Þaðan er víðsýni mikið-