Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1953, Blaðsíða 111
fokdreifar úr ferðinni
93
ber hann nafn með rentu. Lítið eitt
austar og utar eru skálar setuliðsins.
Innarlega á firðinum rís Geirshólmi
úr hafi, þar sem þeir fóstbræður
Hörður og Geir eyddu útlegðar-
árunum ásamt óþjóðarlýð þeim, er
að þeim þyrptist. Hólmurinn sýnist
°f lítill til þess að geta rúmað allan
þann manngrúa, er sagan segir, en
kann að hafa minkað í þúsund ára
brimróti. Óefað hafa Hólmverjar
lifað að nokkru af fiskiveiðum, þó
sagan geti þess ekki. En vatn urðu
þeir að sækja til lands og önnur mat-
vaali, sem þeir að sjálfsögðu urðu
að ræna og stela. Man ég það enn
Vel, að þröngt gerðist lesaranum um
andardrátt, þegar þar var komið sög-
Unni, að Helga jarlsdóttir, kona
Harðar, synti til lands með sonu sína
tvo og komst nauðuglega upp í kleif-
rna á bak við Þyrilinn og slapp
þannig. Heitir þar enn Helguskarð.
^yrillinn er einkennilegt fjall og
fagurt, snarbrattar skriður og stuðla-
kerg efst til toppsins. Nokkru utar
á ströndinni er Saurbær, þar sem
Hallgrímur orti Passíusálmana, og
n°kkru norðar enn er Ferstikla, þar
Sem hann dó á heimili Eyólfs sonar
síns. Er nafnið Ferstikla málað stór-
Urn stöfum á hlið bæjarins, sem að
Veginum snýr. Væri þörf á fleiri
þesskonar merkjum ura landið, þar
Sem leið liggur um merka sögustaði.
BORGARFJÖRÐUR
émðsins ásýnd er lirein og mild,
1 háblóma er lífið á völlum og
sléttum,
°9 ^ úi og grúi af grœnum blettum
9ráum sólbrendum klettum.
áttúran sjálf er hér góð og gild;
Sern QÍitborð, dúkað með himneskri
snild,
breiðir sig engið. Alt býðst eftir vild.
Borðið er þakið með sumarsins
réttum.
Úr Hvalfirðinum héldum við á-
fram yfir eiði það hið mikla, norðan
Akrafjalls, yfir í Borgarfjörðinn. í
fylgd með mér, auk ökumannsins,
var örnefnasafnari og ættfræðingur,
ágætur drengur þar úr héraðinu,
sem þuldi óspart bæjarnöfn og ör-
nefni. Ætlaði ég að drukna í því
flóði. Var fyrst áð í Höfn. Þar varð
ég að hvílast vegna lasleikans. Þar
er stórt og fagurt heimili. Bóndi
var að fé, en gestrisni eigi að síður
hjá fallegri og alúðlegri ráðskonu.
Talaði ég þar um stund við gáfaða
og fallega gamla konu, sem lá rúm-
föst. Talaði hún ýmist á íslensku eða
fallegri ensku; sagðist gjöra það að
gamni sínu, því svo fáir kæmu nú
að sjá sig, sem talað gæti það mál.
Var nú haldið áfram viðstöðulítið
yfir Hvítá og inn í landnám Skalla-
gríms. Enginn þeirra Borgarbænda
stóð á hlaði úti, Skallagrímur, Egill,
sonur hans, né Þorsteinn, sonar-
sonur. Egil hefði ég helst viljað
sjá — stærsta skáld aldarinnar, vík-
inginn, ofurhugann, stórbóndann.
Svo er enn mikil kyngi í kvæðum
hans, að jafnvel Vestur-íslendingar
sækja til hans styrk, þegar þeir yrkja
best. Þorsteini hefi ég aldrei getað
fyrirgefið það tvent, að skipa fyrir
um útburð dóttur sinnar nýfæddrar
vegna drauma sinna, né heldur það,
að leggja fæð á Austmanninn fyrir
ráðningu draumsins. Annars skal
ekki farið út í hinn ömurlega sorgar-
leik Hrafns, Gunnlaugs og Helgu,
sem aldrei sá glaðan dag vegna ofur-
magns æskuástar sinnar á skáldinu
og ofstopamanninum. — Sólin skein