Vísir - 24.12.1939, Blaðsíða 18

Vísir - 24.12.1939, Blaðsíða 18
12 VÍSIR svíkist um að leggja fram. Eg vildi, að eg væri keisari í ívo daga, og eg skvldi sannarlega tukta ykkur til. Eg skyldi breyta ykkur í engla. Já, dreng- iir minn, í engla. Ef eg aðeins væn keisari, þótt ekki væri neraa í tvo daga!“ Og nú hnepti hinn gildvaxni cmhættismaður frá sér skikkj- unni og þá var sem hann tútn- aði allur út, eins og liani, sem hlæs sig allan upp. „En sjáið þér nú til, lögreglu- fulltrúi góður, guð skapaði heiminn og komst að þeirri nið urstöðu, að heppilegast væri, að konur skyldi skegglausar vera, og það varð, en hann taldi og heppilegt, að asninn skyldi auð- þektur á efyrunum, og það varð.“ Ondra mælti þelta hlátt á- fram og reyndi að vera sem sauðarlegastur. „Hættu þessu bulli og reyndu að komast áfram. Það er farið að dimma og eg vil komast afl- ur til horgarinnar, til þess að geta haldið hátíðleg jólin með fjölskyldu minni. Og þú ert okr- ari mesti, strákskömm. Þrjár krónur fyrir 20 kílómetra akst- ur. Já, þið kunnið að flá okkur, hændalyddurnar. Sláðu i jálk- ana, annars sofna þeir.“ „Áfram, herrar mínir, áfram herrar minir“, sagði Ondra. „Herrar minir!! Tja, þú titl- ar jálkana heldur en ekki — á- fram bræður, ættirðu að segja.“ „Þeim mundi mislíka það, lierra minn,“ sagði Ondra. „Mér fyndist það hlátt áfram móðg- andi, ef eg titlaði þá ekki herra. Það er líkt á komið með þeim og embættismönnunum -— alt þeirra starf er skipulagt eins og embættismanna, alt fyrirfram ákveðið, alt verður að ganga sinn gang, eins og i opinberri skrifstofu. Þeir hyrja stritið á ákveðinni stundu, þeir fá liey- tuggu sína, Iiafra og vatn á á- kveðinni stundu. Og svo leggj- um við á þá aktýgin — og þeir fara til skrifstofunnar — æ, hvað er eg að bulla, þeir fara út á akurinn og draga plóginn eða mykjukerruna — og draga þetta á eftir sér til kvölds. Þá fá þeir aftur heytuggu og vatn, alt eftir ákveðnum reglum; það eitt skilur á milli, að þeir heimta ekki kvöldblaðið að þessu Ioknu, og svo sofna þeir —- og sama sagan endurtekur sig dag eftir dag, og greyi'1 verða heimskari og heimskari. Ja, það gengur til svona dálil- ið líkt I skrifstofum emhættis- mannanna, trúl eg.“ „Hvav fékstu í staupinu, drengur minn? Hœttu nú þesaw þvaðri og reyndu að komast á- fram, ella kemst eg ekki heim aftur i tæka tið. Þú ert slung- inn á svip, lcarl minn, slunginn, en eg sé við þér.“ „Hafið engar áhyggjur, herra minn,“ sagði Ondra, „það eru engir úlfar á þessum slóðum.“ Ilann sagði þetta þannig, að lögreglufulltrúinn leit í kring- um sig áhyggjufullur á svip. „Eg óttast ekki úlfa, en mér er illa við við kuldann. Eg liefi ekki tíma til að liggja úr mér kvef, ef eg ofkælist.“ Klárarnir skokkuðu áfram um stund og sóttist nú betur um stund. „Já, þér eruð að ferðast í em- hættiserindum, herra minn,“ sagði Ondra. „Hvern á að flá núna?“ Ondra leit um öxl og horfði alvarlegur á svip á embættis- manninn, sem svaraði ekki þegar í stað. „Hvað varðar þig um það? Stanoycho kalla þeir hann. Það er smávaxinn, svíragildur karl“. „Eg þekki hann. Svo að þér ætlið að taka rúguppskeruna hans, en þefta er bláfátækt karlgrey, herra fulltrúi. Þér ættuð nú að lofa honum að sleppa núná. .Tólin eru að koma — og svo framvegis.“ „Bláfátækt karlgrey — já, að visu, en undirförull og illvilj- aður.“ Lögreglufulltrúinn þagnaði. Nú var komið kolamyrkur. Klárarnir strituðust við að draga kerruna upp seinustu smáhæðina, áður en út á mýr- lendið kom, en Ondra var hætt- ur að örva ])á með ]jví að segja: „Áfram nú, herra mínir.“ Og hann beitti ekki svipunni. Og hann þagði, eins og lögreglu- fulltrúinn, sönglaði ekki heldur, en var mjög hugsi á svip. Og bannig gekk uns þeir voru komnir niður í hallann hinum megin, en ]>að var svo dimt orð- ið, að ekki sást til þorpsins. Svalur vindur hlés yfir mýr- arnar blautar og skuggalegar, en skýjabólstrarnir, sem höfðu náð niður i miðjar hlíðar fjall- ahna í fjarska, færðu sig ofar. Það varð æ svalara, það var far- ið að frjósa, og það varð eins og himinhvolfið yrði víðara og blárra og stjörnurnar fóru að koma í Ijós, Iiver af annari, og bað varð sæmilega ratbjart. En klárarnir fundu ékki til kuld- ans oe fóru súm vana, hæga gang. „Sláðu i ])á, annars frjósuin við i hel“, æpti sá gildvaxni reiðilega. Ondra æpti kæruleyaislega til Hláranna og sveiflaði svipunn], en liann sló ekki í þá, og þeir héldu áfram eins og ekkert hefði í skorist og fóru hvorki hraðara né hægara en áður. Ondra gat ekki um annað hugsað en vesalings gamla Stanochoy. Og nú átti að taka frá honum vetrarbjörgina i fyrramálið. „Það varsl þú, sem leiddir ])essa ógæfu yfir inig,“ fanst Ondra liann lieyra Stanochoy gamla segja, og þegar hann hefði sagt þetla mundi hann bjóða honum inn í litlu stofuna, ])ví að Stanoycho var ekki þann- ig gerður, að hann væri að erfa það við menn, ef þeir gerðu honum í móti. — Stanochoy mundi bjóða honum að setjast að borði með þeim. En Stan- oehoy vesalingur mundi gráta. Ondra var viss um það. Hann vissi hvað Stanoclioy var við- kvæmur. „Ef eg gæti nú hjálpað hon- um,“ hugsaði Ondra. „Dottið niður á eitthvað, svo að hann gæti komið kornbirgðunum sínum — þessum fáu pokum — fyrir á óhultum stað — núna i nótt, svo að lögreglufulltrúinn kæmi að kornskemmunni tómri. Ef það tækist ekki, myndi Stanochoy svelta alla út- mánuðina. Og það mátti ekki verða. .Ta, eitthvað varð að taka lil hragðs. Framundan var mýri — poll- ar og tjamir — fen, fúaflóar. Hjólin sukku i og klárarnir gátu vart komið kerrunni á- fram. Aur, aur, i hvaða átt sem lifið var. Ondra tók i taumana og stöðvaði klárana. Það var aftur farið að þykna í Iofti og skuggalegt, hvert sem litið var. „Eg held, að við förum villir vegar, herra lögreglufulltrúi,“ sagði Ondra og leit áhyggju- fullum augum ýmist fram eða til annarhvorrar hliðar. Allur hrekkjalómssvipur var horfinn af andliti Ondra. Það sá lögreglufulltrúinn mætavel. Hann horfði alvarlega á Ondra. „Reyndu að átla þig, dreng- ur. Ef illa fer skaltu verða hýddur, þvi lofa eg.“ Ondra kipti í taumana, sveifl- aði svipunni og sagði: „Haldið yður fast, fulltrúi.“ Beinl framundan sáust Ijós. Það var búið að kveikja i þorp- inu. Hundgá heyrðist i fjarska Nokkur fet til hægn glitti i vatn. Og þangað ók Ondra. „Hvað er þetta?“ spurði lög- reglufulltrúinn. „Mýrarsund, sem vatn stend- uv 6, þprra mjnn, Vegurlnn Ugg-> ur yfir sundið, en vatnið er grunt og engin hætta á ferðum. Það eru bara fáeinir holuskratt- ar sumstaðar, og mér tekst vanalega að sneiða hjá þeim, hvort sem eg er akandi eða fót- gangandi, enda færi nú að kárna gamanið ef vagninn sæti fastur i einhverri gamalli svarð- argi-yfju þarna i mýrinni. — Haldið yður fast, fulltrúi, sagði eg. Nú leggjum við til sunds.“ Klárarnir gengu ótrauðir á- fram, þólt vatnið væri næstum í kvið, en þeim varð æ erfiðara að draga vagninn, því hjólin voru að festast í leirnum. „Stöðvaðu hestana, þræll- inn,“ sagði fulltrúinn dauð- skelkaður, og sveipaði um sig loðskiklcjunni. „Ætlarðu að drekkja mér, heimskinginn þinn. Séru ekki, að það er farið að renna inn í kerruna?“ Ondra stöðvaði hestana. Og kerruhjólin sukku enn dýpra niður í aurinn á miðju mýrar- sundinu. „Hæ, áfram,“ kallaði Ondra styrkum rómi og nokkrar villi- endur flugu upp með gargi miklu og vængjaþyt, og hurfu i náttmyrkrið. „Við verðum líklega að ger- ast vaðfuglar, herra fulltrúi, og reyna að vaða á burt,“ sagði Ondra. „Heimskingi, bíddu við þar til við erum lausir úr þessum vanda; þú skalt sannarlega fá að lcenna á þvi. Við drukknum hér sem rottur, nautshausinn þinn.“ „Nei, við drukknum ekki, herra lögreglufulltrúi, — við drukknum ekki. Verið alls ó- smeykir. En hver sem væri mundi villast i þessu myrkri. Verið rólegir.“ Og Ondra fór að þukla um aktýgin. Hann virtist vera að laga þau til á klárunum, herða á gjörðum eða losa um, og ým- ist sönglaði hann eða ragnaði, en Ioks settist hann aftur í ek- ilssætið og öskraði: „Áfram nú, herrar mínir!“ Hestarnir ryktu i, en alt i einu losnaði annar við stöngina og stakst á hausinn ofan i bleyt- una, og aktýgin sviftust af hon- um um leið, en liinn hesturinn stóð grafkyrr við stöngina. „Hver þremillinn, livað geng- ur nú á?“ öskraði lögreglufull- trúinn. „Dorclia, Dorcha,“ kallaði Ondra til hestsins, sem laus var, og mælti til hans gæluorðum lil þess að fá hann til að lcoma aftur. En hesturinn var gripinn fælni og æddi burt og hvarf brátt sjónum, án þess að sk§ytg pQkkru um HöU Ondra.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Vísir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.