Árbók VFÍ/TFÍ - 01.01.1996, Side 192

190 Árbók VFÍ/TFÍ 1994/95
Viðgerðir á steypuskemmdum undir endursteiningu verða að vera markvissar, þannig að
hægt sé að takmarka eða koma í veg fyrir áframhaldandi skemmdir í steypunni undir stein-
ingunni. Helstu skemmdir í steypu í húsbyggingum sem eru byggðar á árunum 1935-1965 eru
frostskemmdir, ryðskemmdir í járnbendingu, steypuhreiður og sprungur vegna rýrnunar og
hita- og rakabreytinga. Skemmdir í ntúrhúð eru einkum los á múrhúð, sprungur út frá glugg-
um eða öðrum opum og rýrnunarsprungur.
Eftir að steypuviðgerðum lýkur er yfirborðið á eldri steiningunni háþrýstiþvegið og slfpað
ef afréttingarlagi er sleppt. Þar með er flöturinn tilbúinn til endursteiningar. Endursteining er
síðan gerð á sama hátt og segir til um í einkaleyfi Guðjóns Samúelssonar, nema að
undirbúningurinn er annar og afréttingarlagi er stundum sleppt. Með því að slípa yfirborðið
má koma í veg fyrir að ójöfnur magnist upp þegar nýtt steiningarlím er dregið á.
Steiningarlímið er dregið á gömlu steininguna með stálbretti. Hnökrar eða ójöfnur á yfírborði
geta orðið til þess að för komi í steininguna, bæði þegar límið er dregið á og einnig er sama
hætta til staðar þegar steinefnum er kastað eða dregin í límlagið.
6 Frostskemmdir
Þegar fjallað er um grotnunarskemmdir í steypu er almennt átt við alkali- eða frostskemmdir.
Frostskemmdir eru algengustu steypuskemmdirnar í útveggjum, einkum í byggingum sem eru
byggðar á tímabili steiningarinnar. Orsakir frostskemmda geta verið margþættar, en algengast
er að þær séu til komnar, annars vegar þegar nýlögð steypa frýs áður en hún nær nægilegri
hörðnun og hins vegar þegar hörðnuð steypa verður fyrir síendurteknum frost-þíðuverkunum
samhliða álagi frá slagregni. Við það grotnar steypan og missir styrk, mismikið eftir gæðum
steypunnar.
Mynd 8 Frostskemmdir í þakkanti og útveggjum Háskóla Islands 1994.