Bændablaðið - 15.03.2012, Side 24
24 Bændablaðið | fimmtudagur 15. mars 2012
Sláturhúsið Hellu hf., sem er
stærsta nautgripasláturhús lands-
ins, stendur nú í stórræðum við að
byggja upp nýja aðstöðu fyrir kjöt-
vinnslu sláturhússins í sjálfstæðri
byggingu. Ráðgert er að taka hana
í notkun síðar í mars og mun slát-
urhúsið þá uppfylla reglugerðir
Evrópusambandsins og öll skilyrði
sem innleidd eru í nýrri löggjöf um
framleiðslu búfjárafurða sem tók
gildi 1. nóvember 2011.
Markmið löggjafarinnar eru
meðal annars að tryggja rekjanleika
matvæla og fóðurs og að afurðir
á markaði uppfylli gæða- og heil-
næmiskröfur. Henni er ætlað að ná
yfir alla matvælaframleiðslu frá
haga til maga með nauðsynlegum
skráningum og varúðarráðstöfunum
á öllum stigum framleiðslunnar.
Endurreist eftir miklar sviptingar
Sláturhúsið Hellu hélt upp á tíu ára
afmæli sitt þann 11. nóvember sl. Það
var stofnað 2001 á rústum þrotabús
Kjötumboðsins hf., áður Goða hf.,
eftir mikinn darraðardans og átök
í kjötiðnaðargeiranum á landinu.
Sláturhúsið sjálft var hinsvegar byggt
1966.
Þegar Kjötumboðið fór í þrot
hafði staðið til að loka sláturhúsinu
á Hellu endanlega og flytja starfsem-
ina annað. Á sama tíma hafi verið
gert samkomulag um að leggja
niður alla starfsemi kjúklingaslátur-
hússins Reykjagarðs og sameina
hana sláturhúsi Móa í Mosfellsbæ.
Hefði brotthvarf þessara tveggja
sláturhúsa orðið mikið kjaftshögg
fyrir samfélagið. Sameining kjúk-
lingasláturhúsanna var talin ólög-
mæt og fór SS þá í uppbyggingu á
kjúklingaslátruninni á Hellu á nýjan
leik. Einnig tókst á síðustu stundu
að endurreisa stórgripasláturhúsið á
Hellu af bændum í Rangárvallasýslu,
V.- Skaftafellssýslu og Árnessýslu
ásamt þeim Þorgils Torfa Jónssyni,
fyrrverandi markaðs- og framleiðslu-
stjóra Þríhyrnings hf., Guðmari Jóni
Tómassyni, sláturhússtjóra á Hellu
og fleirum.
Eigendur fyrirtækisins í dag eru
nærri 180 bændur bændur starfsfólk
og aðrir einstaklingar en Þorgils Torfi
Jónsson, framkvæmdastjóri er stærsti
einstaki eigandinn í fyrirtækinu með
um þriðjungs hlut. Reksturinn hefur
gengið vel og verið hagnaður frá
upphafi og fékk fyrirtækið viður-
kenningu Creditinfo árið 2010 sem
framúrskarandi fyrirtæki og einnig
fyrir árið 2011. Hefur fyrirtækið
verið í hópi 1% íslenskra fyrirtækja
sem staðist hafa kröfur Creditinfo til
að hljóta slíka viðurkenningu. Þetta
hefur get það kleift að halda áfram
við uppbyggingu á aðstöðu félagsins.
Slátra um 5.000 gripum á ári
Sláturhúsið er hannað fyrir slátrun á
nautgripum, hrossum og svínum. Þar
er nú slátrað um 5.000 gripum á ári.
Þegar tíðindamaður Bændablaðsins
var þar á ferð í síðustu viku stóð
yfir slátrun á folöldum sem eru
um 7-800 á ári auk þess sem þar
er slátrað um 2-300 fullorðnum
hrossum. Töluverður biðlisti hefur
verið í hrossaslátrun víða um land
að undanförnu en ört gengur nú á
þann lista. Ekki segja biðlistarnir þó
endilega alla söguna því ekki mun
óalgengt að hestaeigendur setji sömu
hross á lista hjá fleiri en einu slátur-
húsi. Sláturhúsin á Hvammstanga og
Blönduósi munu þó hafa verið hvað
öflugust í hrossaslátruninni undan-
farin ár.
Aðstaða kjötvinnslunnar
gjörbreytist
Þorgils Torfi, eða Torfi eins og hann
er oftast nefndur, segir að öll aðstaða
breytist til hins betra með nýja hús-
næðinu sem þó er ekki nema um 350
fermetrar. Með tilkomu þess rýmkist
um sundurhlutun og vinnslu á kjöti
sem verið hefur í eldra húsinu. Þá
færast skrifstofur fyrirtækisins og
afgreiðsla yfir í nýja húsnæðið. Þó
Torfi vilji halda allri yfirbyggingu í
lágmarki og leggi ekki mikið upp úr
því að hafa íburðarmiklar og stórar
skrifstofur í nýja húsinu, þá verða
þær samt mun rúmbetri en þær sem
fyrir eru. Verður gamla skrifstofu-
húsnæðið eftir endurbætur síðan lagt
undir úrbeiningu á kjöti. Í eldra hús-
inu verður þá eftir lokuð verksmiðja
fyrir slátrun og úrbeiningu.
Starfsmönnum fer fjölgandi
„Starfsmenn fyrirtækisins eru nú 22
og hefur farið fjölgandi. Við gerum
ráð fyrir að fjölga starfsmönnum eitt-
hvað með tilkomu nýja hússins. Hér
starfa bæði Íslendingar og útlend-
ingar og þetta er því fjölþjóðlegur
vinnustaður. Það má þó segja að þeir
útlendingar sem hér starfa séu allir
búsettir í Rangárvallasýslu og tali
allir íslensku að einhverju leyti.“
Torfi, segir að það hafi verið
meira um það á mestu þensluár-
unum í íslensku atvinnulífi að þeir
hafi flutt inn starfsfólk, sérstaklega
frá útlöndum. Þetta hafi breyst ekki
síst vegna aukins stöðugleika í fram-
leiðslu fyrirtækisins allt árið. Nú
sé algengara að útlendingar komi
hingað á einskonar vertíð í sauðfjár-
slátruninni sem stendur aðeins yfir
í þrjá mánuði eða svo. Segir Torfi
rekstur á stórgripasláturhúsi að þessu
leyti vera gjörólíkan því sem þekkist
í sauðfjárslátrun.
Jöfn og þétt slátrun allt árið
um kring
„Hjá okkur er orðin mjög jöfn og
þétt slátrun allt árið um kring. Áður
fyrr fór mesta stórgripaslátrunin fram
á haustin og sáralítið eða ekkert að
gera aðra hluta ársins. Þá var nauta-
eldið í raun afgangsstærð og nautin
helst látin éta moðið frá beljunum
og gengu úti yfir sumarið. Þegar
haustaði vildu bændur svo losna við
öll nautin í einu til að þurfa ekki að
hafa þau á fóðrum yfir veturinn. Þetta
breyttist mjög þegar bændur fóru að
leggja meiri áherslu á nautaeldið og
hugsa það sem alvöru tekjulind fyrir
búin. Nú er þetta víðast hvar mjög
vel gert og vel hugsað um fóðrun
gripanna.“
Tvöfalt þyngri gripir en fyrir
30 árum
Segir Torfi að með vandaðra og
skipulagðara nautaeldi og bættri
fóðrun hafi gripirnir stækkað mjög.
„Á þeim 30 árum sem ég er búinn
Sláturhúsið Hellu ehf. stendur í stórræðum til að standast auknar kröfur frá ESB:
Ný kjötvinnsla í stærsta nautgripasláturhúsi landsins
Myndir / HKr.
-