Bændablaðið - 15.03.2012, Qupperneq 38

38 Bændablaðið | fimmtudagur 15. mars 2012
Markaðsbásinn
Fjárhagsaðstoð ESB við Ísland
til umfjöllunar á Alþingi
BRÁÐABIRGÐATÖLUR FEBRÚAR
feb. 2012
2012
des. 2011-
feb. 2012
mar. 2011-
feb. 2012
Breyting frá fyrra tímabili, % Hlutdeild %
Framleiðsla febrúar 2011 3 mán. 12 mán. m.v. 12 mán.
Alifuglakjöt 647.444 1.947.936 7.509.347 26,1 19,2 10,6 26,6%
Hrossakjöt 128.398 506.141 1.081.905 173,3 91,2 39,8 3,8%
Nautakjöt 328.157 1.021.648 4.025.514 23,7 18,1 5,3 14,3%
Kindakjöt 0 27.356 9.587.361 0,0 19,8 4,6 34,0%
Svínakjöt 492.937 1.463.253 6.033.732 1,8 2,0 -1,7 21,4%
Samtals kjöt 1.596.936 4.966.334 28.237.859 21,9 17,7 5,8
Sala innanlands
Alifuglakjöt 608.377 1.758.461 7.214.642 16,0 10,7 1,8 30,4%
Hrossakjöt 44.992 143.273 495.180 15,6 -2,5 -5,7 2,1%
Nautakjöt 335.795 1.028.802 4.018.515 24,5 16,6 4,6 16,9%
Kindakjöt * 516.413 1.287.769 6.214.505 34,7 15,6 0,4 26,2%
Svínakjöt 471.142 1.343.619 5.786.855 -1,8 -5,1 -3,8 24,4%
Samtals kjöt 1.976.719 5.561.924 23.729.697 16,5 8,0 0,3
* Sala á kindakjöti pr. mánuð er sala frá afurðastöðvum til kjötvinnsla og verslana.
Innflutt kjöt Árið 2012 Árið 2011
Tímabil janúar - desember
Alifuglakjöt 121.336 62.867
Nautakjöt 472 2.970
Svínakjöt 2.618 30.090
Aðrar kjötvörur
af áðurtöldu
719 1.356
Samtals 125.145 97.283
Mánaðayfirlit yfir framleiðslu og sölu á kjöti
Fyrir Alþingi liggur nú tillaga til
þingsályktunar um samþykkt
rammasamnings milli ríkis-
stjórnar Íslands og framkvæmda-
stjórnar Evrópusambandsins um
reglur um fjárhagsaðstoð ESB við
Ísland.
Evrópusambandið veitir
ríkjum sem hafa sótt um aðild að
sambandinu stuðning samkvæmt
svokallaðri IPA-áætlun (Instrument
for Pre-Accession Assistance).
Stuðningurinn stendur til boða
bæði þeim ríkjum sem hafa form-
lega fengið stöðu umsóknarríkis og
eins þeim sem eru skilgreind sem
möguleg umsóknarríki. Markmið
stuðningsins er að búa stjórnsýslu
umsóknarríkis sem best undir að
takast á við umsóknarferlið og
sömuleiðis inngönguna ef til þess-
hennar kemur.
Hvað Ísland varðar ákvað ráð-
herraráð Evrópusambandsins þann
14. júlí 2010 að Ísland ætti kost á
stuðningi úr sjóðum IPA. Mögulegt
framlag til Íslands á árunum 2007–
2013 er a.m.k. 28 milljónir Eevra
eða ríflega 4,5 milljarðar króna.
Tvö meginmarkmið hafa verið skil-
greind í aðstoð við Ísland. Annars
vegar er styrking stjórnsýslunnar,
til að hún geti tekist á við þær
breytingar sem innleiðing ESB-
löggjafarinnar hefði í för með sér,,
ef Ísland gengi í ESB. Hins vegar
er undirbúningur vegna hugsan-
legrar þátttöku í sjóðum og sam-
starfsáætlunum ESB sem Íslandi
stæði til boða ef það gengi í sam-
bandið. Samkvæmt því sem fram
kemur í greinargerð með þings-
ályktunartillögunni er markmið
IPA-áætlunar Evrópusambandsins
að styrkja innviði umsóknarríkja
ESB með uppbyggingu stofnana,
eflingu milliríkjasamstarfs og
styrkingu efnahags- og félagslegrar
þróunar sem og byggðaþróunar. Af
þessu einu og sér má ráða að IPA
-styrkirnir eru beinlínis ætlaðir til
þess að laga íslenskan rétt að rétti
Evrópusambandsins, til dæmis með
uppbyggingu tiltekinna stofnana.
Rammasamningurinn
Af þeim verkefnum sem samþykkt
hafa verið kemur einnig fram að
áhersla er á að mæta skuldbind-
ingum vegna EES-samningsins.
Athygli vekur að verkefni af þess-
um toga er ekki að sjá meðal þeirra
verkefnaflokka sem ESB skilgreinir
innan þessa verkefnis. Hvers vegna
samþykkir ESB að verja skattfé
borgara sinna til að aðstoða Ísland
við að uppfylla skuldbindingar
EES- samningsins og hvers vegna
þarf Ísland á styrkjum að halda til
þess að uppfylla skuldbindingar
sínar samkvæmt EES-samningnum?
Þær þarf að uppfylla, óháð því hvort
af aðild að ESB verður eða ekki.
Bændasamtök Íslands skiluðu
ítarlegri umsögn um þingsályktun-
artillöguna, auk þess sem fulltrúar
þeirra mættu á fund utanríkismála-
nefndar þar sem þeir skýrðu frekar
sjónarmið samtakanna. Megin
sjónarmið Bændasamtaka Íslands
eru þessi eftirfarandi.
Rammasamningurinn var undir-
ritaður þann 8. júlí 2011 án samráðs
við utanríkismálanefnd Alþingis,
þrátt fyrir að í áliti meiri hluta utan-
ríkismálanefndar um þingsálykt-
unartillögu um aðildarumsókn að
Evrópusambandinu, dags. 9. júlí
2009, sé lögð rík áhersla á að haft
verði samráð við Alþingi um alla
meginþætti samningaviðræðnanna.
Það hlýtur að vera óumdeilt að mót-
taka styrkja frá þeim sem Ísland
er að semja við að fjárhæð a.m.k.
28 milljónir evra er einn af megin-
þáttum samningaviðræðnanna, þar
eð styrkirnir eru augljóslega fallnir
til þess að hafa áhrif á þær.
Þann 3. júní 2011, eða rúmum
mánuði áður en rammasamningur-
inn var undirritaður, höfðu íslensk
stjórnvöld sent framkvæmdastjórn
Evrópusambandsins tillögu sína
um verkefni sem þau töldu rétt að
styrkt væru með landsáætlun IPA
2011. Utanríkisráðherra hefur sagt
í þinginu að öll verkefnin hafi
verið valin með tilliti til þess að
þau nýtist, óháð því hvort af aðild
verður. Meðal þeirra verkefna
sem hljóta IPA styrki er skrif-
stofa landstengiliðs. Hún annast
samræmingu og miðlun styrkja til
að byggja upp frekari þekkingu á
stuðningi Evrópusambandsins á
sviði byggðamála og atvinnuupp-
byggingar. Þessum stuðningi er
sérstaklega ætlað að byggja upp
þekkingu á því hvernig hægt er
að nýta sjóði Evrópusambandsins.
Á þetta sérstaklega við um þau
svið sem ekki falla undir EES-
samninginn. Stuðningnum verði
beint í fyrsta lagi að stofn-
unum sem hefðu ávinning af
því að nýta sér styrkjakerfi
Evrópusambandsins í umsóknar-
ferlinu, í öðru lagi að undirbúningi
fyrir frekari nýtingu sjóða ef til
aðildar kemur, og í þriðja lagi að
umsýslu styrkjanna. IPA -styrkir
til skrifstofu landstengiliðs eru
samkvæmt framangreindu ætl-
aðir til þess að byggja upp þekk-
ingu á því hvernig hægt er að nýta
aðra styrki Evrópusambandsins.
Hvernig þetta verkefni samræmist
því að nýtast Íslandi ef ekki verður
af aðild, er erfitt að segja til um.
IPA-áætlunin samanstendur
af fimm þáttum og einn þeirra er
stuðningur við dreifbýlisþróun.
Samkvæmt upplýsingum af heima-
síðu Evrópusambandsins eru IPA
-styrkir sem falla undir þennan þátt
beinlínis ætlaðir til þess að veita
umsóknarríkjum aðstoð við að end-
urskipuleggja landbúnað og aðlögun
hans að Evrópusambandsstöðlum
á sviði umhverfisverndar, heilsu
manna, dýra- og plöntuheilbrigði
og dýravelferð. Með samþykkt
þingsályktunartillögunnar yrði
þannig opnuð leið til þess að hefja
aðlögun íslensks landbúnaðar að
sameiginlegri landbúnaðarstefnu
Evrópusambandsins. IPA -áætl-
unin er samkvæmt framangreindu
augljóslega ætluð til þess að laga
íslenska stjórnsýslu o.fl. að reglu-
verki Evrópusambandsins.
Fjárhagsaðstoð við aðlögun
Það er augljóst, bara af þessari
einföldu könnun, að þingsálykt-
unartillöguna þarf að rýna vel og
skoða með hliðsjón af réttum upp-
lýsingum. Hér er augljóslega á
ferðinni fjárhagsaðstoð við aðlögun
að Evrópusambandinu og löggjöf
þess. Það að klæða þessa styrki í
búning aðstoðar við að uppfylla
kröfur EES -samningsins stenst
auðvitað ekki skoðun því íslensk
stjórnvöld undirgengust þær löngu
áður en sótt var um aðild að ESB.
Alþingi þarf nú að sýna að því er
alvara með að hefja ekki aðlögun
að ESB fyrr en aðild hefur verið
samþykkt í þjóðaratkvæðagreiðslu.
/Erna Bjarnadóttir
/Elías Blöndal
Framleiðsla
og sala á kjöti
í febrúar 2012
Framleiðsla á kjöti í febrúar var
1.597 tonn, 21,9% meiri en í sama
mánuði í fyrra. Mest munar um
aukna framleiðslu á alifuglakjöti,
26,1%. Sl. 12 mánuði hefur fram-
leiðsla aukist um 5,8%. Sala á
kjöti jókst um 16,5% borin saman
við febrúar 2011 og jókst á öllum
kjötttegundum nema svínakjöti.
Sl. 12 mánuði hefur sala á kjöti
aukist um 0,3%. /EB
Matvælavísitala FAO
10% lægri en fyrir ári
Matvælaverðsvísitala FAO var að
meðaltali 215 stig í febrúar 2012
sem er um það bil 1% hækkun frá
janúar. Hækkunin í febrúar verður
einkum rakin til hækkunar á verði
sykurs, matarolíu og kornvöru.
Aftur á móti lækkuðu mjólkurvörur
lítillega í verði í febrúar eftir hækkun
í janúar. Vísitala FAO fyrir matvæla-
verð er nú 10% lægri en þegar hún var
hæst, í febrúar 2011. Meðfylgjandi
mynd sýnir þróun matvælaverðs sam-
kvæmt mati FAO sl. 13 mánuði.
/EB
2007 2008 2009 2010 2011 2012
Kolefnisgjald:
-á gas og díselolíu 2,90 4,35 5,75
-á bensín 2,60 3,80 5,00
-á brennsluolíu 3,60 5,35 7,10
Orkuskattar:
-á rafmagn 0,12 0,12 0,12
-á heitt vatn 2% 2% 2%
Olíugjald 41,00 46,12 46,12/51,12 52,77 54,88 54,88
Bensíngjald
Almennt 9,28 10,44 10,44/20,44 22,94 23,86 24,64
Sérstakt - blýlaust 32,95 37,07 37,07 37,07 38,55 39,51
Sérstakt - annað bensín 34,92 39,28 39,28 39,28 40,85 41,87
Skatta- og gjaldahækkanir
Búnaðarþing 2012 ítrekaði álykt-
un sína frá fyrra ári um skatta-
og gjaldahækkanir. Þingið mót-
mælir harðlega auknum álögum
opinberra aðila. Þessar hækkanir
leggjast þyngra á íbúa og fyrirtæki
í dreifbýli en í þéttbýli og leiða til
aukins framleiðslukostnaðar þar.
Á undanförnum árum hafa
mikilvæg aðföng hækkað langt
umfram almennar verðlagshækkanir.
Meðfylgjandi tafla sýnir hækkanir
á eldsneyti og öðrum orkugjöfum
síðastliðin fimm ár samkvæmt
samantekt Viðskiptaráðs Íslands,
www.vi.is. Olíugjald hefur hækkað
um 34% og almennt bensíngjald um
166%. Þá hafa verið teknir upp nýir
skattar, kolefnisgjald á eldsneyti og
orkuskattar á rafmagn og heitt vatn.