Heimilisritið - 01.10.1954, Síða 18

myndi til dæmis móður Judy
falla það, ef maður hennar segði
við kunningja sinn í návist henn-
ar: „Jana er löt. Húnnennir ekk-
ert að gera á morgnana. Ég verð
að reka hana til að taka til morg-
unmatinn. En þú ætlar að bæta
ráð þitt, er það ekki, Jana?“
,.En,“ segja þeir fullorðnu,
„börn gera ráð fyrir ávítum, ef
þau eru óþekk. Þau taka það
ekki nærri sér.“
Ó, jú, þau gera það. Fjögurra
ára gömul, stundum fyrr, skynja
börn hvaða álit aðrir hafa á
þeim. Og — það sem meira er
um vert — þau mynda sér álit
á sjálfum sér út frá því, sem aðr-
ir virðast álíta um þau. Sú til-
finning, að það sé virt, er nauð-
synleg til að þroska sjálisvirð-
ingu barnsins.
Barn, sem haft er að athlægi
og látið blygðast sín frammi fyr-
ir ókunnugum, finnur til sárrar
auðmýkingar og þjáningar — og
ákafrar andúðar gegn þeirri per-
sónu, sem auðmýkir það.
Það lætur máske ekki tilfinn-
ingar sínar í ljós. Það lítur ef
til vill undan eða brosir aula-
lega, eða lætur sem því standi
á sama. En þjáningin er jöfn fyr-
ir því, og stundum veldur hún
meinsemdum, sem getur haft
langvarandi áhrif á persónu-
leikann.
í sjúkdó'mssögu vandræða-
drengs kom þetta atvik fram:
„Eg var um sjö ára, þegar það
skeði. Mamma fór með mig á
safnaðarkaffidrykkju. Ég var í
nýjum, hvítum fötum og var
viss um, að allir myndu dást að
mér. Kennslukonan mín sat við
borðið okkar, og ég vonaði, að
hún tæki eftir því, hve fínn ég
var, því ég leit mjög upp til
hennar. Svo kom fyrir mig slys
■— ég teygði mig eftir köku og
velti um kafibolla mömmu, nið-
ur í fötin mín. Mamma reiddist,
sló á höndina á mér og skamm-
aði mig. Hún kallaði mig sóða-
grís. Mér hefði verið nokkuð
sama, þó hún slægi mig, en að
hún skyldi kalla mig sóðasvín
í návist ókunnugra — einkum
kennslukonunnar, ungfrú Allen
— það sveið mér sárt.
„Þetta lagðist þungt á mig. Ég
hugsaði um það allan sunnudag-
inn. Á mánudag kom ég of seint
í skólann, og þegar ungfrú Allen
spurði mig um ástæðua, sagði ég
hálf utan við mig: „O, ég flýtti
mér víst ekki nóg.“ Hin börnin
héldu, að ég væri svona hortug-
ur og hlógu öll. Ungfrú Allen
varð reið, og sagði, að ég gæti
staðið í skammarkróknum, en
viðbrögð hinna barnanna komu
inn hjá mér þeirri tilfinningu, að
ég hefði afrekað eitthvað með
16
HEIMILISRITIÐ