Heimilisritið - 01.10.1954, Blaðsíða 45
um bólusetningu jafnvel verið
íelld úr gildi í sumum fylkjum
Bandaríkjanna.
Bólusótt hefur verið til í Ind-
landi frá fornu fari, og merki
hennar hafa fundist á smurn-
ingum í Egyptalandi þrjú þús-
und ára gömlum. Hinar seinu
samgöngur fornaldarinnar gerðu
J>að að verkum, að sjúkdómur-
inn breiddist ekki mjög út.
Ferðamaður, sem tók bólusótt-
ina í Egyptalandi, var annað
hvort dauður eða þá úr smit-
hættu, áður en hann kæmist til
Evrópu. Bólusótt komst aldrei
til Grikkalnds eða Rómaborgar
á tímum hinnar klassísku menn-
ingar þessara ríkja. Til Evrópu
kom hún fyrst á tíundu öld. Enn
liðu fimm aldir, unz hún hafði
náð mikilli útbreiðslu þar. Hin
fyrsta mikla bólufarsótt í Lund-
unum yar árið 1628.
Er bólusótt hafði náð sér niðri
í Evrópu, kom fljótt í ljós að
hún fór ekki í manngreinarálit.
Nefið á Karli IX. Frakkakon-
ungi varð svo illa útleikið af ból-
unni, að svo virtist sem hann
hefði tvö nef. Lúðvík XIV. fékk
veikina sömuleiðis, og Lúðvík
XV. dó úr henni. María II. Eng-
landsdrottning dó úr bólusótt
1694. Á næstu öld eftir dauða
hennar dóu 60 miljónir manna
í Evrópu úr bólusótt. Um leið og
sagnaritarinn Macaulay getur
um fráfall drottningar, lýsir
hann svo þeim usla, er bólusótt-
in gerði:
„Sjúkdómur þessi, sem vísind-
in hafa síðar unnið á marga og
dásamlega sigra, var hinn ógur-
legasti sendiboði dauðans. í
pestinni (Svartadauða) hafði
mannfallið verið miklu óðara,
en pestin hefur ekki höggið
strandhögg hjá oss nema einu
sinni eða tvisvar í tíð núlifandi
manna. Bólusóttin var stöðugt
að verki, — fyllti kirkjugarðana
líkum og hélt þeim, er ennþá
höfðu sloppið, í stöðugri skelf-
ingu. Þeir, sem lifðu, báru hin
hræðilegustu merki sjúkdóms-
ins. Smábörn urðu að umskipt-
ingum, sem mæðurnar hryllti
við, og andlitssvipur ungmær-
innar varð andstyggð í augum
unnustans. í árslok 1694 lagðist
þessi pest óvenjulega þungt á.
Hún barst loks til hallarinnar,
og hin unga og blómlega drottn-
ing sýktist þegar. Hún tók hætt-
unni með stakri hugprýði og sál-
arþreki, og gaf skipun um, að
sérhver af hirðmeyjum hennar
og þjónustuliði, — já, jafnvel
hin lægst setta vinnukona, —
sem hefði ekki fengið bólusótt,
skyldi þegar flytja brott úr Ken-
singtonhöll.“
(Frh.)
OKTÓBER, 1954
43