Heimilisritið - 01.10.1954, Page 44

að stöðva blæðingar. Þegar barn-
ið er fætt og fylgjan laus, er leg-
veggurinn blóðugt fleiður. Blæð-
ingar á þessum stað stöðvast
venjulega við samdrátt legsins.
Sé samdrátturinn óverulegur,
verður mikil og jafnvel hættu-
leg blóðrás. Hinn öflugi sam-
dráttur, sem ergot veldur, á höf-
uðþátt í því að stöðva slíka blóð-
rás.
Ekki mætti það neinni beinni
andstöðu, að ráðstafanir voru
gerðar til að hefta plágu heilags
Antóníusar með því að koma í
veg fyrir, að menn neyttu ergot-
sýktra korntegunda. Flestum er
hunnugt um eiturverkanir; sam-
bandið milli þess að neyta ein-
hvers eiturs, og kvala þeirra og
þjáninga, sem því fylgja, þekkja
menn frá barnæsku, annað
hvort af eigin raun eða af aðvör-
unum annarra. Orsök og afleið-
ing, þegar um eitrun er að ræða,
liggja ljóst fyrir, og þarf ekki
að vitna í æðri öfl til skýringar
á þeim. Almennar upplýsingar
um, að sýktur rúgur væri eitr-
aður, nægðu til að útrýma plág-
unni. Fólk hætti að neyta hans
og snertu hann ekki fremur en
gorkúlur og eitursveppi.
Á sama hátt mætir það ekki
mikilli andstöðu, þegar barizt er
gegn plágum, sem berast á menn
af skorkvikindum og snýkjudýr-
um. Sambandið milli flóa og
Svartadauða, anoples-mýflugna
og malaríu, stegomía-mýflugna
og gulusóttar, lúsa og taugaveiki,
liggur ekki eins í augum uppi og
eiturverkanir. En sníkjudýr af
skordýraætt eru þó óviðfelldin
út af fyrir sig, og þótt ekki væri
af öðru, hreyfir almermingur
engum andmælum, þegar hinir
upplýstari meðal borgaranna
samþykkja lög um útrýmingu
slíkra skorkvikinda. Slíkar að-
gerðir brjóta ekki í bág við hug-
myndir þeirra um persónufrelsi.
Þær eru almenns borgaralegs
eðlis. Framkvæmd slíkra laga
fer að mestu fram hjá öllum
þorra manna.
Á sama hátt er almenningur
ekkert mótfallinn sóttkvíum
innflytjenda, sem geta borið kól-
eru. Sóttkvíin mæðir einungis á
innflytjendunum, en kemur ekk.
ert við borgarana. Á hinn bóg-
inn skortir ekki einungis á alla
samvinnu, heldur er um beina
andstöðu að ræða, þegar heilsu-
verndarráðstafanir taka til hvers
einstaklings. Varnir gegn bólu-
sótt með bólusetningu er gott
dæmi um nauðsyn á samstarfi
einstaklinga. Margir hirða ekki
um bólusetningu, og aðrir taka
því illa að vera skyldaðir með
lögum til að láta bólusetja sig.
Af þessum ástæðum hafa lög
42
HEIMILISRITIÐ