Læknablaðið - 15.05.1988, Qupperneq 9
LÆKNABLAÐIÐ
173
0,2 í Boden og 0,2 í Tampere). Nýgengi var
nokkru hærra í Helsinki eða 0,4 tilfelli á hverja
1.000 karla á ári. Á árunum 1980-1983 létust 132
íslenskir karlar á aldrinum 25-39 ára, flestir af
slysförum (1). í þessum aldurshópi létust 8 (6,1%)
í bráðastigi hjartadreps (tafla II).
Könnun á áhættuþáttum leiddi í ljós að reykingar
skiptu langmestu máli (mynd 1). Að einum
fertugum manni undanskildum voru allir
stórreykingamenn meðal þeirra sem lögðust inn á
sjúkrahús vegna bráðs hjartadreps á svo ungum
aldri. Liggur nærri að unnt sé að segja að
kransæðastíflu fái þeir einir fyrir fertugt sem
reykja. Þetta er í fullu samræmi við aðrar
rannsóknir á svo ungum sjúklingum með brátt
hjartadrep (3,4, 14, 15, 17-20). Áður var minnst á
hugsanleg tengsl segamyndunar í kransæð og
reykinga hjá sjúklingum með eðlilegar kransæðar
(14). Deanfield og samstarfsmenn (21) sýndu
nýlega fram á að meðal reykingamanna með
kransæðasjúkdóm getur hver vindlingur valdið
truflun á blóðflæði um hjartavöðvann án þess að
einkenna verði vart. Hugsanlega gæti slík truflun
átt sér stað daglega meðal reykingamanna. Slík
endurtekin áföll gætu verið mikilvægur þáttur í
tengslum reykinga og kransæðastíflu. Sýnt hefur
verið fram á (22) að vindlingareykingar geta hjá
kransæðasjúklingum aukið flæðismótstöðu í
kransæðum og dregið úr kransæðablóðflæði.
Þannig gæti tóbaksreykur haft þau bráðaáhrif að
breyta hæfni kransæðanna til að mæta
súrefnisþörfum hjartavöðvans. Einnig hefur
Number of patients
0 Anterior myocardial infarction
^ Inferior myocardial infarction
® Lateral myocardial infarction
Fig. 4. Location of infarcts according to ECG.
verið sýnt fram á (23) að meðal reykingamanna
minnkar marktækt útskilnaður á PGF,.a
(niðurbrotsefni prostasýklíns, PGI2) við gjöf á
nóradrenalíni. Auk þess er minni aukning á PGI2
svörun hjá þeim sem reykja en þeim sem ekki
reykja. Með því að draga úr PGI2 myndun gæti
nikótín hraðað kransæðakölkun og einnig
stuðlað að stíflumyndun. Bent hefur verið á að
hættan á bráðu hjartadrepi eykst með fjölda
vindlinga sem reyktir eru en virðist þó ekki háð
nikotín- eða kolmónoxíðinnihaldi
Number of patients
0
s
single vessel two vessels Three vessels normal
arteries
Coronary arteriography
Postmortem examination
Fig. 5. Extent of coronary artery disease by number of
affected arteries according to coronary arteriography or
postmortem examination. Each bar represents number
of patients in each category.
Number of patients
[j] Right coronary artery
^ Circumflex artery
[7] Left main stem
Fig. 6. Anatomical classification (arteriography or
autopsy) of the coronary artery stenosis in 32 patients
suffering acute myocardial infarction at the age of 40 or
younger.