Læknablaðið - 15.08.1994, Blaðsíða 16

228
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
inn og litast um í kviðarholinu. Undir auga
sjónvarpslinsunnar var þessu næst sett inn 10
mm port rétt hægra megin við sívalaband lifrar
(ligamentum teres) upp undir rifjaboga og þar
á eftir tvö 5 mm port, annað undir rifjabogan-
um lengra út undir síðunni en hitt á línu milli
nafla og fremri efri mjaðmarnibbu (spina iliaca
ant. sup.). Farið var inn með griptangir um
litlu portin tvö og tekið með annarri í botn
(fundus) gallblöðrunnar en með hinni í gall-
blöðruhálsinn. Þannig var gallblöðrunni lyft
upp úr beði sínum. Inn um 10 mm portið var
síðan ýmist farið með brennslukrók eða
klemmutöng og er athyglisvert hversu hand-
verkfæri sem notuð eru við aðgerðina eru fá
(mynd 8). Gallrásin (ductus cysticus) var yfir-
leitt fundin fyrst og frílögð með brennslu-
króknum á nægilega löngum kafla upp við gall-
blöðruna til að hægt væri að taka gallvegamynd
eða taka gallrásina í sundur milli klemma.
Ekki var reynt að rekja gallrásina alveg niður
að gallpípunni (ductus choledochus). Gall-
blöðruslagæðin (arteria cystica) var þessu næst
fundin og bæði hún og gallrásin teknar í sundur
milli klemma, einnar nær gallblöðrunni og
tveggja fjær. Þá var gallblaðran skræld út úr
beði sínum með brennslukróknum, beðurinn
skolaður og gallblaðran að lokum fjarlægð út
um naflaportið. Ekki var lagður inn keri.
Ef tekin var gallvegamynd fór skuggaefnis-
leggurinn inn í gegnum annað 5 mm portið eða
í gegnum sérstaka nál sem stungið var gegnum
kviðvegginn á hentugum stað. Hert var að gall-
rásinni utan um legginn með klemmu ef með
þurfti en myndatakan að öðru leyti gerð á sama
hátt og gert er í opinni aðgerð. Mynd 9 sýnir
skurðstofu þar sem verið er að framkvæma
gallblöðrutöku um kviðsjá.
Niðurstöður
Afdrif: Af fyrstu 100 sjúklingunum þar sem
byrjað var á gallblöðrutökunni um kviðsjá voru
75 kallaðir inn af biðlista en 25 fóru í aðgerð í
beinu framhaldi af bráðainnlögn, það er að
segja í sömu legu. Tíu sjúklingar höfðu bráða
gallblöðrubólgu og varð að breyta yfir í opna
aðgerð hjá fimm þeirra, en alls þurfti að breyta
yfir í opna aðgerð í 10 tilvikum eða hjá 10%.
Ástæðumar voru; bráð gallblöðmbólga (5),
samanskroppin gallblaðra sem ekki var hægt að
ná taki á með töng (1), samvextir eftir fyrri að-
gerðir (2), blæðing (1) og óljós líffæraskipan (1).
Alls vom teknar 15 gallvegamyndir við aðgerð
dagar dagar dagur dagar dagar
Mynd 7. Fjöldi daga eftir aðgerð uns vinnufœrni eða fyrri
fœrni var náð.
Mynd 8. Verkfœraborð við gallblöðrutöku um kviðsjá. Áber-
andi er hve handverkfæri eru fá.
Mynd 9. Gallblöðrutaka um kviðsjá. Svipmynd af skurð-
stofu.