Læknablaðið - 15.08.1994, Blaðsíða 41
LÆKNABLAÐIÐ 1994; 80
247
Amblyopi 175 augu (33%), degeneratio maculae 171
auga (32%), glaucoma 50 augu (9%), cataracta 31
auga (6%), perforatio 20 augu (4%), CRVO/
CRAO 20 augu (4%), N.opticus affection 14 augu
(3%), annað 32 augu. Blinda (sjón < 0,05): Samtals
216 augu, 146 sj. blindir á öðru auga (1,01% íbúa) en
35 sj. blindir á báðum augum (0,25% íbúa). Orsakir:
Degeneratio maculae 79 augu (36%), glaucoma 35
augu (16%), amblyopi 32 augu (15%), perforatio 21
auga (10%), cataracta 10 augu (5%), annað 39 augu.
Hjá þeim sem voru blindir á báðum augum var deg-
eneratio maculae orsök í 68% tilfella en glaucoma í
17% tilfella. Alblind augu voru 53 (0,16% íbúa),
algengustu orsakir alblindu voru glaucoma (44%) og
perforatio (30%).
175 einstaklingar reyndust sjónskertir á öðru auga
vegna amblyopi, eru það 2,21% allra íbúa og algeng-
asta orsök sjónskerðingar í þessari könnun (33%),
auk þess orsök blindu í 15% tilfella. Orsakir am-
blyopi:
Strabismus 45%, anisometropi 42%, annað 3%,
óvíst 10%. Tæpur helmingur einstaklinga er á aldrin-
um 30-50 ára en tíðni fer hratt lækkandi í yngri
aldurshópum vegna aukins forvarnarstarfs.
Nánari könnun á tíðni sjónskerðingar vegna gláku
leiddi í ljós að 42 sj. (0,29% íbúa) eru sjónskertir á
öðru eða báðum augum vegna gláku en 8 á báðum
augum eða 0,06% íbúa. Alblindir á öðru eða báðum
augum vegna gláku voru 23 eða 0,16% íbúa en einn
var alblindur á báðum augum. í ljós kom að tíðni
sjónskerðingar vegna gláku er mjög misjöfn innan
svæðisins, minnst á Akranesi en þar eru 0,11% íbúa
sjónskertir á öðru eða báðum augum vegna gláku en
mest í Dalasýslu eða 1,26% íbúa.
7. Tuttugu fyrstu
beyglulinsurnar á Landakoti
Margrét Loftsdóttir, Ingimundur Gíslason. Augn-
deild Landakotsspítala, Reykjavík.
Beyglulinsur eru ný gerð gerfiaugasteina sem sett-
ir eru inn í augu við dreraðgerðir. Tilgangur þessarar
athugunar var að kanna skammtíma árangur á notk-
un þeirra, m.t.t. sjónar og sjónskekkju. 20 fyrstu
aðgerðimar í röð voru framkvæmdar á tímabilinu 4.
okt. - 29. nóv. 1993 af sama skurðlækni. Notaðar
voru í öllum tilfellum samskonar beyglulinsur úr
siliconi frá Allergan.
Gerð voru 3.2 mm víð göng frá sniði, 1 mm aftan-
við glæmbrún (limbus) og í tæra hornhimnu. Innra
sniðið myndar sjálflokandi hornhimnuflipa og voru
því saumar óþarfir. Sjúklingarnir voru á aldrinum
8-90 ára, meðalaldur 75 ár. 12 konur og 8 karlar.
Sjúklingum var fylgt eftir í 4-1416 viku, í að meðaltali
8.7 vikur.
Sjón fyrir aðgerð var verst HH ad oculi en best
6/12, að meðaltali uþb. 6/24. Batnaði sjón hjá öllum
sjúkl. nema tveimur sem stóðu í stað. Var annar
þeirra með letiauga en hinn með aldursrýrnun í mið-
gróf. Meðaltal sjónar við síðustu skoðun var uþb.
6/9. Voru þá 90% sjúklinga með 5= en 6/12 og 75%
sjúkl. með sjón ^ 6/9.
Ef borin er saman sjónskekkja fyrir aðgerð og við
síðustu skoðun hafði hún að meðaltali minnkað um
0.053 D, eða var með öðrum orðum nánast óbreytt.
8. Fyrsta reynsla af phaco
cataract aðgerðum ásamt
ígræðslu á silicone linsum í
ambulant aðgerðum á St.
Jósefsspítala í Hafnarfirði
Jens Þórisson, Eiríkur Þorgeirsson, Vésteinn
Jónsson, Björn Már Ólafsson, Árni B. Stefáns-
son.
Frá því haustið 1985 höfum við gert dreraðgerðir
utan spítala og sett í augu gervilinsur. Fyrsta árið í
Handlæknastöðinni í Glæsibæ en síðan á göngudeild
St.Jósefsspítala í Hafnarfirði. Á þessum 9 árum hef-
ur sú starfsemi farið jafnt og þétt vaxandi og heildar-
fjöldi slfkra aðgerða nálgast 1000. Eins og aðrir
augnskurðlæknar höfum við leitast við að valda sem
minnstri sjónskekkju eða aflögun á auganu. Hætta á
sjónskekkju eykst með stærð opsins sem gera verður
á augað til að ná út kjama augasteins og til að koma
inn í það gerviaugasteini. Fyrir ári síðan festum við
kaup á „phacotæki" eða ómþeytara eins og við höf-
um nefnt tækið. Ómþeytara vegna þess að tækið
mylur augasteininn með hátíðnibylgjum og sýgur
jafnframt út um lítið rör. Með slíku tæki þarf opið
ekki að vera nema 3,5mm, en hefðbundnar gervi-
linsur em 6,5 og 5,5mm. Nýjar silicone linsur er hægt
að leggja saman og koma inn í augað án þess að
stækka opið. Á 5 mánaða tímabili settum við 17
linsur gegn um 6,5mm op, 22 gegn um 5,5 mm op og
21 án þess að stækka 3,5mm opið. Með aðferð sem
lýst var í ACTA OPHTHALMOLOGICA 1990,
bárum við saman sjónskekkju sem fram kom eftir
viku frá aðgerð og settum upp í stöplarit. Sem vænta
mátti varð frávik meira eftir því sem opið stækkaði.
—..llll lllllll l
llll IIIIIH,,,‘
11 1*