Læknablaðið - 15.06.1995, Blaðsíða 43

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
487
önnur en við meðferð C og T, en ekki ef miðað
er við meðferð D.
A mynd eru sýnd áhrif hverrar tilraunar-
lausnar (meðferðar) á breytingu á LESP hjá
öllum þátttakendum, miðað við grunngildi í
þær 90 mínútur sem mælt er. Endurtekin at-
hugun á dreifni á LESP breytingum bendir til
að hvorki tímaáhrif (p=0,ll), verkun milli tíma
og meðferðar (p=0,29) né verkun milli tíma og
einstakra tímabila (p=0,79) séu fyrir hendi.
Að lokum sýndi skoðun á grunngildi LESP
engan mismun í mælingum sem stafaði af með-
ferð, einstökum tímabilum eða yfirfærðum
áhrifum.
pH: Vélinda pH mælingar eru að hluta til
teknar saman í töflu II. Aðeins einn einstak-
lingur hafði bakflæði fyrir meðferð (baseline).
Fjórir einstaklingar fengu aldrei bakflæði,
sama hver meðferðin var. Gögn frá hinum átta
þátttakendunum voru notuð til að skoða áhrif
meðferðar á fjölda bakflæðistilvika. Marktæk
meðferðaráhrif sáust hvað varðaði fjölda bak-
flæðistilvika (p <0,015), en ekki þegar litið var
á hlutfall heildartíma þegar pH var undir 4
(p=0,065). Paraður samanburður með tilliti til
fjölda bakflæðistilvika sýndi að T meðferð
leiddi marktækt oftar til bakflæðis en D og W
meðferð en ekki C meðferð.
Umræða
Neðri vélinda hringvöðvi er talinn vera aðal-
vörnin gegn bakflæði. Vöðvinn er líffærafræði-
lega séð hólkur sem er ekki samhverfur hvorki
þversum né langsum. Mældur þrýstingur innan
hans fer því eftir því hvar þrýstingsneminn er
með tilliti til lengdaráss og þverskurðar
(14,15,19). Þetta hefur mikla þýðingu þegar
LESP er mældur með svokölluðum hliðargats-
nema (side hole sensor). Ef þessi mælitækni er
notuð við stöðuga mælingu má búast við
breytileika og vanmati á LESP vegna
smáhreyfinga á nemanum í þverskurði vélind-
ans.
Þegar notuð er sú aðferð að draga slíkan
þrýstingsmæli í gegnum vélinda veldur það
fólki óþægindum sem takmarkar fjölda mæl-
inga. Ennfremur kallar endurtekning á sams
konar mælingum með þessari tækni á nákvæmt
eftirlit með öndun og kyngingu.
Við fyrri rannsóknir á áhrifum kaffis og koff-
íns á LES voru ofangreindar aðferðir notaðar
(4-8,10) og gæti það verið skýringin á misvís-
andi niðurstöðum. Okkar rannsókn er öðruvísi
að því leyti að LESP var mældur stöðugt með
sílíkon-gúmmí slíðurnema sem er betri en hlið-
argats tæknin (15). Þetta mælitæki skynjar
mesta LESP nákvæmlega, óháð lengd hring-
vöðvans og röng mæling vegna hliðrunar á
þrýstingsnemanum er ólíkleg þar sem hann er
ekki næmur fyrir smáhreyfingum. Niðurstöður
okkar sýndu að bæði venjulegt koffínríkt kaffi
og te lækkar LESP, en koffínsnautt kaffi gerir
það ekki. Þessi aukaverkun algengra koffín-
innihaldandi drykkja á starfsemi LES er studd
þeim niðurstöðum sem stöðug pH mæling gaf.
Eftir að rannsókn okkar lauk hafa birst tvær
rannsóknir þar sem beitt er svipaðri aðferðar-
fræði (21,22). í annarri rannsókninni var beitt
Dent slíður þrýstingsnema (21) og í hinni pH
mæli í vélinda (22), en í hvorugri tilrauninni
var báðum aðferðum beitt samtímis eins og við
gerðum. Niðurstöður þessara tveggja rann-
sókna styðja í mörgu okkar niðurstöður, þó
ekki að öllu leyti.
Rétt eins og í okkar rannsókn sýna báðar
tilraunirnar að venjulegt, koffínríkt kaffi stuðl-
ar að lækkun á LESP (21) og auknu sýrubak-
flæði samkvæmt pH mælingu (22). Ahrif af
koffínsnauðu kaffi voru ekki á sömu lund í
þessum rannsóknum. Öfugt við okkar niður-
stöður lækkaði LESP (21). Aftur á móti voru
pH mælingar (22) sambærilegar okkar, það er
koffínsnautt kaffi er marktækt betra en koffin-
ríkt hvað varðar hættu á bakflæði. Okkar nið-
urstöður benda í fljótu bragði til þess að koffín
eitt sér stuðli að bakflæði á sýru úr maga upp í
vélinda. Skýringin gæti til dæmis verið sú að
efnið slakaði á sléttum vöðva LES með því að
blokka hvatann fosfódiesterasa rétt eins og
teófyllín gerir (20). Við könnuðum þessa ein-
földu skýringu ekki nánar en ef niðurstöður
annarra rannsókna eru túlkaðar þá er tilgátan
röng (5,21,22). í framhaldi af þessu skal nefnt
að bæði koffínríkt og koffínsnautt kaffi örva
sýruframleiðslu og er munurinn veigalítill á
þessum drykkjum (5,21,22). Ein tilraun til að
skýra meira bakflæði orsakað af koffínríku
kaffi en koffínsnauðu er sú kenning að fleiri
efni en koffín fara forgörðum við það að gera
kaffi koffínsnautt, til dæmis svokölluð hýdr-
oxýtryptamíð sem hugsanlega stuðla að bak-
flæði (22).
Sú kenning að te sé jafnlíklegt venjulegu
kaffi til að orsaka bakflæði er áhugaverð en
passar ekki við okkar klínísku reynslu. Niður-