Læknablaðið - 15.06.1995, Qupperneq 52

494
LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
líta á sig sem starfsmann
tryggingafélags eða stofnun-
ar við ástundun lækninga.
3. Hagsmunir sjúklings verða
að ganga fyrir öllum öðrum
hagsmunum. Aðrir hags-
munir en sjúklingsins, það er
eigin hagsmunir lækna,
tryggingaaðila eða ríkisvalds
mega ekki undir neinum
kringumstæðum skerða rétt-
mæta hagsmuni sjúklings. I
því felst meðal annars að
tryggja verður að fjárhags-
legir hagsmunir trygginga-
aðilans (á íslandi: ríkissjóðs)
bitni ekki á hagsmunum
sjúklings. Jafnframt felst í
því að lækni ber að forðast
að láta tryggingaaðilann
setja sig í þá stöðu að leika
tveimur skjöldum gagnvart
hagsmunum sjúklings, fari
hagsmunir tryggingafélags
og læknis til dæmis saman,
gegn hugsanlegum hags-
rnunum sjúklings.
4. Það hlýtur að vera réttur
sjúklings að hafa valfrelsi og
auðvelt aðgengi að læknum
af öllum gerðum. Um
greiðslurétt úr trygginga-
sjóðum má hins vegar deila.
5. Sé þörf á stýringu vegna tak-
markaðra fjármuna eða ann-
arra sjónarmiða ber að gæta
jafnræðis milli lækna,
hindra myndun einokunar-
aðstöðu og hindra að hags-
munaaðilum sé fengið stýr-
ingarvald.
Læknar eru ekki
embættismenn
Til þess að tryggja ofan-
greinda þætti í starfi mega þeir
læknar sem stunda lækningar
aldrei líta á sig sem embættis-
menn eða launþega stofnunar,
þvf þá geta myndast hags-
munaárekstrar sem ósamrým-
anlegir eru læknisstarfi. Þetta
kann ýmsum „vinnuveitend-
um“ okkar að þykja óeðlileg af-
staða, en grundvallarafstöðu til
verndar hagsmunum sjúklings
má læknir aldrei fórna. Með
öðrum orðum verða læknar að
vernda sjálfstæði starfs síns.
Niðurstaða
Þar sem sjúklingurinn á sig
sjálfur og leitar sér sjálfur læknis
er hann hinn raunverulegi
vinnuveitandi (eða verkkaupi)
lækna og getur hvorki ríkið,
heilbrigðisráðuneytið né Trygg-
ingastofnunin átt verk lækna.
Þessir aðilar eiga engan kvóta til
þess að útdeila eða bjóða út.
Læknar eru ekki embættismenn
eða launþegar þessara stofnana
samanber niðurstöðu Sam-
keppnisráðs 1994. Tryggingarn-
ar eiga því ekki rétt á að setja
hömlur á fjölda læknisverka eða
fjölda verka einstakra lækna.
Það eina sem sjúkratrygging-
arnar eiga er það fé sem í sjóðn-
um er hverju sinni. A Islandi er
þetta fé því miður afgangsstærð
síðan sjúkrasamlög voru aflögð.
Sé vaxandi sjóðþurrð eiga
tryggingarnar aðeins rétt á því
að minnka hlutfallslega greiðsl-
ur sínar fyrir læknisverk, en
hlutur sumra eða allra sjúklinga
hlýtur að hækka á móti. Eðlilegt
væri þá einnig að auka greiðslur
heilbrigðra og „minna veikra“
sjúklinga, en gæta umfram allt
hagsmuna þeirra sem veikastir
eru. En miðstýring á þjónustu
við einstaklinga og kvótakerfi
getur aldrei verið sjúklingum
eða læknum til heilla.
ítarlegri lesning;
1. Lögfræðiálit Hreins Lofts-
sonar hrl. um reglugerð um til-
vísanir nr. 82 1995.
2. Jarmolinsky A. Supporting
the patient. N Engl J Med 1995;
332: 602-3.
3. Rodwin MA. Conflicts in
managed care. N Engl J Med
1995; 332: 604-7.
4. Kassirer JP. Access to speci-
ality care. N Engl J Med 1994;
331: 1151-3.
Læknar athugið!
Nú er Læknaneminn kominn út og í hendur
áskrifenda.
Muniö áskriftargjöldin.
Tekið viö óskum um áskrift í bréfsíma F.L. 55
10 760
Helgi Hafsteinn Helgason, ritstjóri
PEVARYL
PEVARYL: D 01 A C 03 U E hlaup 1 g inniheldur: Econazolum INN10 mg, et al.
Eiginleikar: Ekónazól er ímídazólafbrigöi, virkt gegn mörgum sveppategundum m.a. dermatop-
hytum og candidategundum. Er auk þess virkt gegn ýmsum Gramjákveeðum bakterium. Frásog-
ast litið við staðbundna notkun. Ábendingar: Sveppasýking i húð af völdum dermatophyta,
candida albicans, malassezia furfur (Pityriasis versicolor). Frábendingar: Engar þekktar. Auka-
verkanir: Erting i húð. Milliverkanir: Engar þekktar. Eiturverkanir: Engar þekktar. Skammt-
astærðir handa fullorðnum: Berist á húð einu sinni á dag. Skammtastærðir handa börnum:
Sömu skammtar og handa fullorðnum. Pakkningar og verð 1. febr. 1995: Hlaup 15 g - kr. 838,
30 g - kr. 1580 ___________________________