Læknablaðið - 15.06.1998, Qupperneq 50

500
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
Ætla menn að rekja sig aftur til
einstaklinganna?
- spyr Dögg Pálsdóttir hæstaréttarlögmaður sem sér ekki
hvernig hægt væri með öðru móti að búa til verðmæti úr
sjúkraskrám íslendinga
Dögg Pálsdóttir hæstaréttarlögmaður átti
sæti í nefnd þeirri sem samdi frumvarp um
réttindi sjúklinga en það var afgreitt sem lög
frá Alþingi í fyrra. Læknablaðinu lék for-
vitni á að vita hver viðhorf hennar væru til
frumvarpsins um gagnagrunna á heilbrigðis-
sviði sem verið hefur til umræðu undanfarn-
ar vikur og hvernig það kæmi heim og sam-
an við önnur lög sem gilda í landinu. Fyrst
var hún spurð hvort henni fyndist einhver
ákvæði frumvarpsins stangast á við Iögin
um réttindi sjúklinga?
„Já, ég tel að grunnforsendan sem frumvarp-
ið byggist á stangist á við lögin um réttindi
sjúklinga, en hún er sú að það eigi enginn upp-
lýsingarnar í sjúkraskránum heldur tilheyri þær
handhafa heilbrigðisyfirvalda. Það álit byggi
ég á þeirri breytingu sem varð í meðförum Al-
þingis á ákvæðum frumvarpsins um aðganginn
að sjúkraskrám. Við endurskoðun læknalag-
anna árið 1988 var bætt inn ákvæði um að sjúk-
lingar ættu rétt á aðgangi að sjúkraskrám um
sjálfa sig. Þá var jafnframt kveðið á um að heil-
brigðisstofnun ætti sjúkraskrárnar eða sá lækn-
ir sem færði skrána á sinni starfsstöð. Síðan
hefur verið litið svo á að það séu þessir aðilar
sem eigi skrárnar.
Þegar við vorum að semja frumvarp til laga
um réttindi sjúklinga töldum við ekki ástæðu til
að breyta þessu. Það sem gerist hins vegar í
meðförum þingsins er að þingmenn ákveða að
heilbrigðisstofnanir og læknar á eigin starfs-
stöð séu eingöngu vörsluaðilar skránna. Það
kemur hvorki fram í nefndaráliti né orðalagi
lagaákvæðisins hvers vegna þeir gera þessa
breytingu. En í framsöguræðu formanns heil-
brigðisnefndar, Össurar Skarphéðinssonar,
kemur skýrt fram að löggjafinn taldi að enginn
gæti átt sjúkraskrá, með þeim upplýsingum
sem þar eru, nema sjúklingurinn sjálfur. Það er
því eðlilegt að túlka þessa breytingu svo, að
löggjafinn hafi viljað taka af skarið um að það
væri sjúklingurinn sem ætti upplýsingarnar í
sjúkraskránni. í ljósi þessarar lagatúlkunar tel
ég að það sem segir í greinargerð frumvarpsins
um gagnagrunna, um að enginn eigi þessar upp-
lýsingar sem hafi verið staðfest með lögunum
um réttindi sjúklinga, standist ekki.“
Sjúklingar geta neitað
- Þú túlkar lögin þá þannig að það séu sjúk-
lingarnir sem eigi sjúkraskrárnar?
„Ég tel að það sé ekki hægt að túlka þessa
breytingu öðruvísi, ekki síst í ljósi orða fram-
sögumannsins þegar hann skýrir af hverju