Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1996, Qupperneq 35

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82/FYLGIRIT 31
31
QIO (Ubiquinone QIO) er coenzým sem gegnir
lykilhlutverki í orkubúskap frumunnar, það er
mevalonatafleiða (HMG-CoA) efni samsett úr ísó-
prenoid einingum. Rannsóknir benda til þess að
styrkur QIO geti haft afgerandi áhrif á hraða raf-
eindaflutnings og þar með myndun orkuríkra fos-
fata. Nýlega hefur verið sýnt fram á að styrkur QIO
er á sama bili og Km fyrir þá redúktasa og oxíðasa
sem nota það sem hvarfefni. QIO er andoxunarefni í
blóði og vefjum.
Vefjagigt er sjúkdómur sem einkennist af minnk-
uðum vöðvastyrk og útbreiddum stoðkerfisverkjum
og hefur það ýtt undir rannsóknir á vöðvum sjúk-
linga og efnaskiptum. Ýmsar efnagreiningar á
enzýmum, orkuríkum fosfötum, niðurbrotsefnum
og mælingar á súrefnisupptöku hafa verið gerðar.
Niðurstöður eru mjög misvísandi og ósamstæðar.
QIO hefur ekki áður verið mælt í vefjum vefjagigtar-
sjúklinga.
Við höfum þróað áreiðanlega aðferð til mælinga á
QIO í blóðvökva og verður hún kynnt. Mælingar í
vöðvum eru gerðar með aðferð Edlunds. Báðar að-
ferðir byggja á HPLC tækni með UV-ljósmælingu.
Mælt er heildar QIO eftir að Ubiqinol hefur verið
oxað með kalíum-hexacýanoferrati. Buffruð lausn
af perklórati er notuð til fellingar á prótínum fyrir
útdrátt. Við útdráttinn er notaður eter og leifin leyst
upp í 2-própanóli. Ubiquinone Q9 er notað sem
innstaðall. Endurheimtur (98%) og markvísi
(C.V.= 6,5%) aðferðarinnar eru með ágætum.
QIO er mjög fitusækið og ferðast í blóðvökva í
lipóprótínum eins og kólesteról. Marktæk fylgni
fannst á milli kólesteróls og QIO í plasma. Meðal-
styrkur QIO f plasma mældist 0,78pg/ml fyrir konur
og 0,71pg fyrir karla og er það svipað og aðrir hafa
fundið. Niðurstöður úr blóði og vöðvum vefjagigtar-
sjúklinga og samanburður við heilbrigða verða
kynntar.
E-41. Hjartaómun á ósæðarrót og
himnuhluta sleglaskiptar í
sjúklingum með hryggikt
Jón Atli Árnason, Ashvin K Patel, Peter S Rahko,
Walter S Sundstrom
Frá gigtardeild og hjartadeild Háskólasjúkrahússins í
Madison, Wisconsin, USA
Aðferð: Áhrif hryggiktar (spondylitis ankyl-
opoietica) á hjarta voru metin með skoðun, hjarta-
ritun og tvenns konar hjartaómun, um brjóstvegg og
um vélinda. Ástandi ósæðarrótar og sleglaskiptar
var einkum gefinn gaumur. Þrjátíu og tveir karl-
menn voru í upphafi skoðaðir en 11 höfnuðu síðar
þátttöku eða mættu ekki. Ekki var talið óhætt að
framkvæma hjartaómun um vélinda á sjö þátttak-
endum vegna slæmrar heilsu þeirra og á fjórum
vegna stífs háls, sem talið var að gæti aukið áhættu
við skoðunina. Hjartaómun um vélinda var reynd á
10 þátttakendum og framkvæmd án vandkvæða á
níu. í viðmiðunarhópi voru 13 karlmenn með krans-
æðaþrengsli. Allar ómskoðanir voru lesnar af hjarta-
lækni sem ekki vissi um sjúkdómsgreiningu.
Niðurstöður: Af þeim níu þátttakendum sem at-
hugaðir voru með báðum hjartaómunaraðferðum
höfðu fimm haft liðbólgur utan hryggjar og fjórir
bólgu í lithimnu auga. Meðal sjúkdómstími var 29
(11-50) ár. Enginn þátttakenda var með annars eða
þriðja stigs hjartsláttartöf en meðal PR bil var 171 ms
(hjá viðmiðunarhópi 158 ms). Vídd ósæðarrótar var
svipuð hjá báðum hópum en fremri ósæðarveggur
var þynnri í sjúklingum með hryggikt, 0,25 cm á móti
0,47 cm hjá viðmiðunarhópi (p=,016). Aftari ósæð-
arveggur var þykkri og með bjartari óm en fram-
veggur í 17 af 29 sjúklingum með hryggikt en hjá
fjórum af 13 úr viðmiðunarhópi. Ósæðarlokuleki
greindist með hjartaómun um brjóstvegg hjá 10 af 29
hryggiktarsjúklingum. í átta af þeim níu sjúklingum
með hryggikt sem skoðaðir voru með hjartaómun
um vélinda reyndust vefir neðan ósæðarloku vera
þykkri og með bjartari og ójafnari óm en hjá viðmið-
unarhópi. Þessi óeðlilega ómgerð náði inn í himnu-
hluta sleglaskiptar.
Ályktun: Óeðlileg ómgerð, sem samrýmist band-
vefshersli, sást í ósæðarrót og sleglaskipt sjúklinga
með hryggikt, einkum með hjartaómun um vélinda.
Notkun þeirrar aðferðar gæti varpað ljósi á áhrif
hryggiktar á hjarta og leitt til greiningar fyrr en með
öðrum aðferðum.
E-42. Áhrif mataræðis til Iækkunar
á blóðfítum og mismunandi virkni
blóðfítulækkandi lyfja
Sigríður Ólína Haraldsdóttir, Gunnar Sigurðsson
Frá lyflœkningadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur,
göngudeild Landspítalans fyrir blóðfitumœlingar
Tilgangur rannsóknarinnar var að kanna virkni
tveggja blóðfitulækkandi lyfja af flokki HMG-CoA
reductasa hamlara, simvastatíns og fluvastatíns hjá
hjartasjúklingum og hvaða áhrif breytt mataræði
hefði til lækkunar á kólesteróli hjá þeim.
Rannsóknin var gerð samtímis á íslandi, í Finn-
landi og Noregi og 113 einstaklingar á aldrinum 35-
70 ára tóku þátt. Hér á landi voru send bréf til
hjartasérfræðinga á Landspítalanum og Sjúkrahúsi
Reykjavíkur og þeir beðnir að vísa sjúklingum í
rannsóknina. Hluti hópsins hafði legið á hjartadeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur. Allir voru með staðfestan
kransæðasjúkdóm, kólesteról á bilinu 5,5-8,0
mmól/1 og þríglýseríða undir 2,5 mmól/1. í fyrstu
heimsókn voru gefnar ráðleggingar varðandi kólest-
erólsnautt fæði og árangur hvað varðar blóðfitur
metinn eftir átta vikur. Þá tók lyfjameðferðin við.
Rannsóknin var tvíblin, allir sjúklingarnir fengu
virkt lyf í 16 vikur. Gefið var simvastatín 20 mg/dag
eða fluvastatín 20 mg/dag. Eftir 10 vikur var