Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1998, Blaðsíða 35

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIR1T 36
33
vegar leitt í ljós, að með réttum skömmtum og
skammtabilum megi nota penicillín við meðhöndl-
un þessara sýkinga. Samanburður á ýmsum breyt-
um lyfhrifa penicillíns við meðferð sýkinga af
völdum misnæmra pneumókokkastofna gæti varp-
að frekari ljósi á vægi þeirra. Því var ákveðið að
kanna hvort lyfhrif penicillíns á ónæma og næma
pneumókokkastofna væru sambærileg, þegar tekið
væri tillit til MIC viðkomandi stofna.
Efniviður og aðferðir: Notaðir voru tveir stofn-
ar pneumókokka, báðir af hjúpgerð 6B. Annar var
penicillín næmur (MIC=0,015) og hinn með veru-
lega minnkað næmi (MIC=1,0 mg/L). Svissneskar
albínómýs voru sýktar bæði í lungum og lærum,
ýmist með ónæmum eða næmum stofni. Fimm mis-
munandi meðferðarskammtar penicillíns gegn báð-
um stofnunum voru valdir þannig að lyfjaþéttnin í
sermi hefði mismunandi Cm« og tíminn, sem lyfið
væri yfir MIC spannaði líka mislangan tíma. Mýsn-
ar voru meðhöndlaðar í allt að sex tíma og fórnað
þá. Lungu og læri voru fjarlægð, mulin, raðþynnt
og sáð til talningar. Verkun hverrar meðferðar var
reiknuð út miðað við samanburðarvöxt hjá músum,
sem engin lyf höfðu fengið.
Meðferð Cmax (x MIC) T>MIC í mín, (% þess tíma, sem lyfið er yfir MIC)
1 10 40-45 (12,5)
2 5 80-90 (25)
3 100 170-190 (50)
4 50 260-280 (75)
5 20 360 (100)
Niðurstöður: Sömu breytur lyfhrifa voru afger-
andi hjá báðum stofnunum og á báðum sýkingar-
stöðum. Markverð verkun fékkst ekki fyrr en þéttni
E-20. Virkni penicillíns og ceftríaxóns
gegn þremur hjúpgerðum pneuinó-
kokka á tveimur sýkingarstöðum í mús-
um
Ásgeir Thoroddsen, Theodór Ásgeirsson, Helga
Erlendsdóttir, Sigurður Guðmundsson
Frá lœknadeild HÍ, sýklafrœðideild og lyflœkninga-
deild Landspítalans
Inngangur: Tiltölulega takmarkaðar upplýsing-
ar eru til um samspil lyfja og baktería milli mis-
munandi sýkingarstaða. Til að athuga þetta samspil
nánar var ákveðið að kanna virkni penicillíns og
ceftríaxóns í lungnabólgu- og læramódeli á þrjár
hjúpgerðir pneumókokka.
Efniviður og aðferðir: Notaðar voru þrjár hjúp-
gerðir pneumókokka; 6B, með minnkað penicillín-
næmi, 6A og 3 mjög vel penicillínnæmar. Sviss-
neskar albínómýs voru sýktar með viðkomandi
pneumókokkalausn um nef, en það veldur lungna-
bólgu vegna ásvelgingar. Tíu klukkustundum síðar
voru lærin sýkt. Tólf klukkustundum eftir lungna-
sýkingu var músunum gefinn einn skammtur sýkla-
lyfs undir húð. Skammtar voru valdir þannig að
tíminn, sem hvort lyf var yfir hammörkum
(T>MIC) var svipaður við alla stofna, og hlutfallið
Cmax /MIC var svipað milli lyfja.
Músunum var svo fórnað á ákveðnum tíma-
punktum á næstu 24 stundum, tveimur til fjórum
músum í senn, læri og lungu fjarlægð, mulin, rað-
þynnt og þeim sáð á agar til bakteríutalningar. At-
hugaður var munur á virkni sýklalyfjanna eftir sýk-
ingarstöðum, hjúpgerðum, drápsvirkni penicillíns
og ceftríaxóns. Þá voru niðurstöður úr tilraunum
með stofn 6B bornar saman við fyrri niðurstöður
þar sem notaðar voru ónæmisbældar mýs.
Niðurstöður:
af meðferðartímanum, eða að
lyfjaþéttni fyrsta skammts væri
yfir MIC í meira en 90 mínútur.
Að auki þurfti C™. skammtsins
að ná ~20x MIC. Mesta verkun
reyndist á þessum sex klukku-
stund vera 0,5-1 logio í lungum
og 3-5 logio í lærurn. Sömu nið-
urstöður fengust bæði hjá
ónæmum og næmum stofnum.
Ályktanir: Mun minna bakt-
eríudráp reyndist í lungum en í
lærum og er skýring þess óljós.
Sams konar penicillínskammta
má líklega nota við meðferð
gegn ónæmum og næmum
pneumókokkum, ef tekið er til-
lit til MIC viðkomandi stofna.
Penicillín: Stofn Lungu Hámarksdráp CFU Tími við hámarksdr. Læri Hámarksdráp CFU Tími við hámarksdr.
6A 2,3 ± 0,1 logio 8 klst. 3,6± 0,5 logio 4 klst.
3 0,1 ± 0,5 logio 8 klst. 1,7 ±0,3 logio 8 klst.
6B 1,5 ± 1,5 logio 12 klst. 2,7 ± 0,2 logio 6 klst.
6B neutropen 1,2 ± 0,3 logio 6 klst. 0,9 ± 0,1 logio 2 klst.
Ceftríaxón: Stofn Lungu Hámarksdráp CFU Tími við hámarksdr. Læri Hámarksdráp CFU Tími við hámarksdr.
6A 1,8 ± 0,2 logio 24 klst. 3,8 ± 0,5 logio 4 klst.
3 3,0 ± 0,1 logio 24 klst. 2,2 ± 0,2 logio 24 klst.
6B 2,4 ± 0,3 logio 24 klst. 3,7 ± 0,7 logio 12 klst.
6B neutropen. 1,4 ± 0,2 logio 12 klst. 1,9 ± 0,2 logio 2 klst.