Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1998, Blaðsíða 73

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 36
65
Inngangur: Seinkuð magatæming (gastropares-
is) er vel þekkt vandamál hjá einstaklingum með
sykursýki. Það hefur verið deilt um samband maga-
tæmingar við hversu lengi sykursýkin hefur varað,
háan blóðsykur, blóðsykurstjórnun og aðra fylgi-
kvilla (cardiovascular autonomic neuropathy). Ný
rannsóknaraðferð, sem er í senn einföld og áhættu-
lítil, gefur nú möguleika til að rannsaka þetta sam-
band nánar. Tilgangur rannsóknarinnar er að kanna
magatæmimgu hjá sjúklingum með týpu 1 og týpu
2 sykursýki og hvort samband er á milli blóðsykur-
stjórnunar og magatæmingar annars vegar og melt-
ingarónota og magatæmingar hins vegar.
Efniviður og aðferðir: Athugaðir verða 30 sjúk-
lingar með sykursýki, 15 með týpu 1 og 15 með
týpu 2. Farið verður í sjúkrasögu og við skoðun
mun BMI verða reiknað, sinaviðbrögð, titringsskyn
metið og nákvæm taugaleiðnimæling framkvæmd.
Stöðluðum rannsóknum verður beitt til þess að
meta áhrif á ósjálfráða taugakerfið og stjórnun þess
á hjartslátt og blóðþrýsting. Gerðar verða maga-
tæmingarrannsóknir með hvarfefninu '3C-octanoic-
sýru og mælt hlutfall UC/'2C samsætanna í útöndun-
arlofti, skráð sem DOB (Delta Over Baseline) með
ljósgleypnimæli. Almennar blóðrannsóknir verða
gerðar auk fastandi blóðsykur og HbAu. Niðurstöð-
ur rannsóknanna verða síðan bornar saman við
klínískt mat á sjúklingunum. Tölfræðilegir útreikn-
ingar verða gerðir á niðurstöðum.
Niðurstöður: Nú hafa verið framkvæmdar rann-
sóknir á fjórum sjúklingum, 62 til 69 ára, einni
konu 69 ára og þremur körlum 62 til 67 ára. Þeir
hafa haft sykursýki í 12 til 41 ár, meðaltal 27,8 ár.
Stjórnun á blóðsykri hefur verið misjöfn, staðfest
með breytilegum HbAu gildum. Einkenni um sker-
ta starfsemi ósjálfráða taugakerfisins eru mismikil
og virðast tengjast seinkaðri magatæmingu hjá
sjúklingunum.
Alyktanir: 1) Frumathugun þessi leiðir í ljós
fylgni milli erfiðrar stjórnunar á blóðsykri, skertrar
starfsemi ósjálfráða taugakerfisins og seinkaðrar
magatæmingar. 2) Itarlegri niðurstöður rannsókna á
öllum sjúklingunum verða kynntar.
E-81. Áhrif Cyclooxygenasa 1 /
Cyclooxygenasa 2 hemlunar á þarma.
Samanburður á nímesúlíði og naproxen
Hallgrímur Guðjónsson*, Bjarni Þjóðleifsson*,
Einar Oddsson*, Aðalbjörg Gwmarsdóttir*, Helga
Norland*, Fitzgerald D**, Murray F**, Shah A **,
Ingvar Bjarnason***
Frá *Landspítalanum, **Beumont Hospital
Dublin, ***Kings College Hospital London
Inngangur: Aukaverkanir gigtarlyfja á þarma
stafa aðallega af blokkun á cyclooxygenasa. Tvö is-
oform eru til af CycloOXygenasa COX, annars
vegar COXl sem er í flestum vefjum líkamans og
hins vegar COX2 sem er í þeim frumum ónæmis-
kerfisis sem framkalla bólgu. Lækningavirkni gigt-
arlyfja stafar fyrst og fremst af COX2 blokkun en
aukaverkanir af COXl blokkun. Nímesúlíð er nýtt
gigtarlyf sem talið er hafa ríkjandi COX2 blokkun.
Tilgangur rannsóknarinnar var að bera saman áhrif
nímesúlíð og naproxen á þarma hjá mönnum.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var með tví-
blindu krossuðu sniði. Naproxen var gefið 500 mg
x 2 og nímesúlíð 100 mg x 2 í 14 daga með 14 daga
hléi á milli. Þátttakendur voru 36 heilbrigðir ein-
staklingar, 23 íslendingar og 13 írar, 24 karlar og
12 konur á aldrinum 45-65 ára. Áverki á maga og
skeifugörn var metinn með magaspeglun á með-
ferðardegi 0 og 14. Slímhúðarbreytingar, (roði,
blæðingar, fleiður og sár) voru mældar með „visu-
al analogue scale“ (VAS) 0-150 mm. Áverki á mjó-
girni var metinn á meðferðardegi 0 og 14 með mæl-
ingu á calprotectini í hægðum.
Niðurstöður: Áverki á maga og skeifugörn var
marktækt minni (p<0,001 Mann Whitney test) hjá
nímesúlíðhópi en naproxenhópi. Fleiðursár eru tal-
inn veigamesti áverkinn og þar var mæling á VAS
kvarða 10 mm í nímesúlíðhópi en 65 mm í naprox-
enhópi. Calprotectin hækkaði úr 5,5 mg/L í 12,1
mg/L hjá naproxenhópi (p<0,001) en engin breyt-
ing var hjá nímesúlíðhópi.
Ályktanir: Nímesúlíð hefur mun minni auka-
verkanir á þarma heldur en naproxen. Tíðni auka-
verkana virðist vera í hlutfalli við COXl blokkun.
Ef litið er sérstaklega á PGE2 og 6-keto PGFi. í
magaslímhúð þá ætti tíðni aukaverkana af ní-
mesúlíði í maga að vera 0,15 miðað við naproxen.
(Sjá meðfylgjandi erindi: Áhrif nímesúlíð og
naproxen á cyclooxygenasa efnahvörf). I þessari
rannsókn er tíðni fleiðursára 0,16 í nímesúlíðhópi
miðað við naproxenhóp.
E-82. Áhrif nímesúlíð og naproxen á
CycloOXygenasa (COX) efnahvörf hjá
mönnum
Hallgrímur Guðjónsson*, Bjarni Þjóðleifsson*,
Einar Oddsson*, Aðalbjörg Gunnarsdóttir*, Helga
Norland*, Fitzgerald D**, Murray F**~, Shah A**,
Ingvar Bjarnason***
Frá *Landspítalanum, **Beumont Hospital
Dublin, ***Kings College Hospital London
Inngangur: Tvö isoform eru til af CycloOXy-
genasa COX, annars vegar COX1 sem er í flestum
vefjum líkamans og hins vegar COX2 sem er fyrst
og fremst í þeim frumum ónæmiskerfisis sem fram-
kalla bólgu. Lækningavirkni gigtarlyfja byggist á
COX2 blokkun en aukaverkanir stafa af COXl