Læknablaðið : fylgirit - 01.06.1998, Blaðsíða 76
68
LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84/FYLGIRIT 36
þessarar var að kanna reykingar meðal sjúklinga
sem hafa þekktan kransæðasjúkdóm.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknarþýðið var
allir sjúklingar sem greinst hafa með kransæðasjúk-
dóm og búsettir voru í Hafnarfirði, Garðabæ og
Bessastaðahreppi. Sjúkdómsgreining og aðrar
heilsufarsupplýsingar voru fengnar úr sjúkraskýrsl-
um Heilsugæslustöðvarinnar Sólvangi annars vegar
og Heilsugæslunnar í Garðabæ hins vegar. Sjúk-
lingarnir fengu spurningalista um meðferð, eftirlit
og þekkingu þeirra á helstu áhættuþáttum kransæð-
sjúkdóms. I spurningalistanum var meðal annars
spurt um reykingavenjur. Sjúklingar voru skráðir í
eftirfarandi greiningarflokka: I. hjartadrep, II. farið
í kransæðaaðgerð, III. farið í kransæðaútvíkkun,
IV. með hjartaöng.
Niðurstöður: Af 533 einstaklingum, sem sam-
kvæmt sjúkraskýrslum heilsugæslustöðvanna
höfðu kransæðasjúkdóm, svöruðu 402 eða 75%
spurningalistanum. Af þeim sem þátt tóku voru 59
(15%) sem enn reyktu. Um 29% þátttakenda kváð-
ust aldrei hafa reykt, 56% höfðu reykt en voru hætt-
ir reykingum, 3% reyktu sjaldnar en daglega og
12% reyktu daglega. Meðal þeirra sem fengið hafa
hjartadrep reyktu tæp 16% daglega, 7% meðal
þeirra sem hafa farið höfðu í kransæðaaðgerð, 17%
meðal þeirra sem farið höfðu í kransæðaútvíkkun
og meðal þeirra sem hafa hjartaöng reyktu 10%
daglega. Tæplega 65% þeirra sem farið höfðu í
kransæðaaðgerð höfðu reykt en voru hættir og 60%
þeirra sem farið höfðu í kransæðaútvíkkun voru
hættir reykingum.
Alyktanir: Reykingar meðal sjúklinga með
kransæðasjúkdóm eru mun fátíðari en almennt ger-
ist í þjóðfélaginu. Þrátt fyrir þessa staðreynd er
ljóst að á meðan 15% sjúklinga með staðfestan
kransæðasjúkdóm reykja er nauðsynlegt að herða
enn baráttuna og bjóða sjúklingum sem eru í eftir-
liti vegna kransæðasjúkdóms upp á aðstoð við að
hætta reykingum.
E-87. Kólesteróllækkandi lyfjameðferð
meðal sjúklinga með kransæðasjúkdóm
Emil L. Sigurðsson*,**, Jón Steinar Jónsson***,
Guðmundur Þorgeirsson****
Frá *Heilsugœslustöðinni Sólvangi Hafnarfirði,
**heimilislœknisfrœði HÍ, ***Heilsugœslunni í
Garðabœ, ****lyflcekningadeild Landspítalans
Inngangur: Hátt kólesteról í blóði er einn helsti
áhættuþáttur kransæðasjúkdóms. A síðustu árum
hafa niðurstöður úr stórum klínískum rannsóknum
staðfest mikilvægi þess að lækka kólesteról meðal
sjúklinga með kransæðasjúkdóm. Leiðbeiningar
um hvenær beita skuli kólesteróllækkandi lyfja-
meðferð hafa verið gefnar út. Vitneskja um það
hvernig þessi þekkingu er nýtt er afar takmörkuð.
Tilgangur þessarar rannsóknar var því að kanna
kóIesterQllækkandi lyfjameðferð meðal sjúklinga
með þekktan kransæðasjúkdóm.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknarþýðið voru
allir sjúklingar sem greinst hafa með kransæðasjúk-
dóm og búsettir voru í Hafnarfirði, Garðabæ og
Bessastaðahreppi. Sjúkdómsgreining og aðrar
heilsufarsupplýsingar voru fengnar úr sjúkraskýrsl-
um Heilsugæslustöðvarinnar Sólvangi annars vegar
og Heilsugæslunnar í Garðabæ hins vegar. Sjúk-
lingarnir fengu spurningalista um meðferð, eftirlit
og þekkingu þeirra á helstu áhættuþáttum krans-
æðasjúkdóms. Sjúklingar voru skráðir í eftirfarandi
greiningarflokka: I. hjartadrep, II. farið í kransæða-
aðgerð, III. farið í kransæðaútvikkun, IV. með
hjartaöng.
Niðurstöður: Alls reyndust 533 einstaklingar
hafa kransæðasjúkdóm, þar af tóku 402 (75%) þátt
í rannsókninni. Meðalkólesterólgildi (SD) í hverj-
um greiningarflokki var: I. 6,3 mmól/L (1,2); II. 5,9
mmól/L (1,2); III. 5,9 mmól/L (0,8) og IV. 6,5
mmól/L (1,3). Alls reyndist 91 (22%) einstaklingur
á kólesteróllækkandi lyfjameðferð, 23% einstak-
linga með hjartadrep, 37% þeirra sem farið höfðu í
kransæðaaðgerð, 31% þeirra sem höfðu farið í
kransæðaútvíkkun og 9% þeirra er höfðu hjartaöng
voru á slfkri lyfjameðferð. Aðeins 25% sjúkling-
anna kváðust þekkja kólesterólgildi sitt, 20% í
flokki I, 43% í flokki II, 30% í flokki III og 15% í
flokki IV. Af þeim sem voru á meðferð voru 80%
með kólesterólgildi yfir 5 mmól/L.
Ályktanir: Þrátt fyrir að mikilvægi þess að
lækka kólesteról hjá einstaklingum með þekktan
kransæðasjúkdóm sé vel þekkt virðist sem enn
vanti talsvert á að þessi vitneskja sé nýtt sjúkling-
um til hagsbóta. Gæðakönnun sem þessi hefur ótví-
rætt gildi við að meta hvernig vísindalegri þekk-
ingu er beitt við meðferð og eftirlit sjúklinga.
E-88. Notkun magnyl og betahemlara
meðal sjúklinga með kransæðasjúkdóm
Emil L. Sigurðsson*,**, Jón Steinar Jónsson***,
Guðmundur Þorgeirsson****
Frá *Heilsugœslustöðinni Sólvangi Hafnarfirði,
**heimilislœknisfrœði HÍ, ***Heilsugœslunni í
Garðabœ, ****lyflœkningadeild Landspítalans
Inngangur: Lyfjameðferð sjúklinga með
kransæðasjúkdóm hefur tekið þó nokkrum breyt-
ingum síðastliðna áratugi. Fram hafa komið niður-
stöður stórra klínískra rannsókna eins og ISIS-II
sem sýnt hafa fram á mikilvægi þess að nota ntagn-
yl. Rannsóknir hafa ennfremur undirstrikað þýð-
ingu þess að gefa sjúklingum sem fengið hafa
hjartadrep betahemlara. Tilgangur þessarar rann-