Sagnir - 01.04.1985, Blaðsíða 77

ÍSAFJÖRÐUR um 1866. Þar varJón Sigurdsson kjörinn á þing fyrir ísafjaröarsýslu. Öflug verslun hafdi stadið þarallt frá
dögum einokunarinnar. Um miðja 19. öld komst innlend verslunarstétt þar á legg. Uppkoma slíkrar stéttar var eitt af
baráttumálum Jóns.
Sigurður Pétursson
Frelsi og framsókn
Umhverfi
Arnfirðingurinn Jón Sigurðsson
sigldi til náms í Kaupmannahafnar-
háskóla árið 1833, á tuttugasta og
þriðja aldursári. Þar hugðist hann
stunda nám í málvísindum og varð
vel ágengt framan af. En svo sem
hent getur bestu menn tók hann æ
meir að lesa annað en kennsluskrár
skólans gerðu ráð fyrir. Prófin urðu
því ekki mörg, en haft er fyrir satt að
þekking hans á hag og sögu þjóðar
sinnar yrði meiri en nokkurra ann-
arra í þann tíma.
í Kaupmannahöfn komst hinn
ungi menntamaður í kynni við þjóð-
félagshræringar sem voru á kreiki í
álfunni um þetta leyti, og skóku
stoðir hinna virðulegu ríkja Evrópu
öðru hvoru alla öldina. Rísandi
Jón Sigurðsson var foringinn í þjóðfrelsisbar-
áttu okkar íslendinga á síðustu öld. Þetta veit
hvert mannsbarn. En hver var stefna hans í
stjórnmálum að öðru leyti? Um það eru hug-
myndir manna ekki eins skýrar. Jón Sigurðs-
son var fulltrúi frjálshyggju á sinni tíð. Frjáls-
hyggjan var þá framsækið hugmyndaafl, og
undir merkjum hennar var krafist frelsis til þátt-
töku í stjórnmálum og athafna á efnahags-
sviðinu.
Hér verða raktar skoðanir Jóns Sigurðs-
sonar á hagfræðilegum efnum, og skrif hans
um þau mál. Þá verður reynt að finna skoðun-
um hans stað innan hinnar klassísku frjáls-
hyggju 19. aldar.
SAGNIR 75