Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.2007, Blaðsíða 13

DV Helgarblað föstudagur 10. ágúst 2007 13
Hann er alfarið á móti því að ungl-
ingar séu í meðferð með sér eldra
fólki. „Ég þekki dæmi þess að ungar
stelpur ganga út úr meðferð með eldri
mönnum. Ungir strákar koma út með
eldri og reyndari jaxla úr dópheimin-
um sem fyrirmyndir sínar.“
Brú yfir í samfélagið
Hilmar Ingimundarson lögmað-
ur segir að það vanti sárlega úrræði
fyrir fanga eftir að þeir ljúka afplán-
un. „Það er ekkert sem tekur við hjá
þessum mönnum. Þeir fá enga vinnu
og eru jafnvel húsnæðislausir. Fjöl-
skyldan er kannski búin að gefast
upp á þeim og þeir eiga hvergi höfði
sínu að halla. Við slíkar aðstæður er
ekki að undra að þeir leiðist aftur út
í afbrot. Þeir hafa þá kynnst eldri og
reyndari afbrotamönnum í fangels-
inu og taka upp samskipti við þá þeg-
ar út er komið.“
Meðal umbjóðenda Helga er Ívar
Aron Hill Ævarsson, 21 árs síbrota-
maður sem dæmdur hefur verið í 30
mánaða fangelsi og var fjallað um í
DV í gær. Ívar er einn af þeim þrettán
ungmennum sem voru dæmd á sama
tíma og Sigurbjörn og Stefán Black-
burn.
Helgi tekur undir með Hilmari og
segir nauðsynlegt að byggja brú frá
fangelsinu og yfir í samfélagið.
n
Stefán Blackburn er aðeins fimmtán
ára gamall. Á fimm mánaða tímabili
komst hann ítrekað í kast við lögin,
meðal annars vegna líkamsmeiðinga,
rána, fíkniefnaneyslu og hótana.
Stefán er n�� á �itla��rauni.
Stefán BlackBurn
fimmtán ára
Þriðjudagur 31. októBer 2006
n Hótaði lífláti
Veittist að vegfaranda á Kleifarvegi, hótaði honum lífláti og krafðist peninga.
stefán og félagar hans stálu Nokia-farsíma af manninum. stefán sagðist hafa
öskrað að honum: „Komdu með peningana, eða ég stúta þér eða drep þig.“
Hann kvað ástæðu ránsins vera þá að þeir félagarnir hafi verið búnir með öll
fíkniefni sín og því ákveðið að ræna næsta mann sem yrði á vegi þeirra.
Þriðjudagur 31. októBer 2006
n sparKaði í blaðbera
Veittist að blaðbera í Hjallalandi og sparkaði í bak hans. fórnarlambið hlaut
rispur á hálsi og roða á vanga. félagar stefáns hótuðu manninum lífláti og
skipuðu honum að afhenda veski sitt. Þegar hann sagðist ekki vera með veski
á sér heimtuðu þeir símann hans og stálu honum. blaðberinn kvaðst hafa
orðið dauðskelkaður við árásina.
Miðvikudagur 29. nóveMBer 2006
n reyNdi að stela HraðbaNKa
Velti hraðbanka úr afgreiðslu landsbankans við Klettháls, ásamt tveimur
félögum, og reyndi að koma hraðbankanum á pallbifreið. Hraðbankinn var að
verðmæti 1,5 milljóna króna en í honum voru 3.941.000 krónur í reiðufé. sagði
stefán að hann og félagar hans hefðu verið á leið upp á litla-Hraun að sækja
kunningja sinn þegar þeir óku framhjá hraðbankanum og ákváðu að ræna
honum. stefán sagði alla í bílnum hafa verið ruglaða en hann sjálfur aðeins
spíttaður. ekki gátu þeir komið hraðbankanum í bílinn og urðu því frá að
hverfa.
Sunnudagur 14. janúar 2007
n stal bíl
stal bíl og ók honum réttindalaus frá reykjanesbraut við Mjódd að heimili sínu
á langholtsvegi þar sem hann skildi bílinn eftir.
Sunnudagur 28. janúar 2007
n stal farsíMa
stal sony-ericson-farsíma úr söluturni á akureyri með því að taka símann af
borði og ganga með hann út.
Miðvikudagur 25. MarS 2007
n Hótaði að sKera MaNN á Háls
rændi verslun 10-11 við setberg í Hafnarfirði, í félagi við vini sína. Þeir kröfðu
starfsmann um peninga og hótuðu að skera hann á háls. Þeir neyddu
starfsmenn til að opna tvo peningakassa og höfðu á brott með sér 41 þúsund
krónur, auk fimm vindlingapakka og þriggja dVd-mynda.
n í faNgelsi
eftir handtöku var stefán settur í gæsluvarðhald í Hegningarhúsinu á
skólavörðustíg. Hann var sendur á unglingaheimilið að stuðlum til áframhald-
andi gæslu en var sendur aftur á skólavörðustíg. Þaðan fór stefán á Háholt en
vegna ítrekaðrar ofbeldishegðunar fór hann að lokum á litla-Hraun þar sem
hann er nú.
Ungmenni fá vægari dóma fyrir afbrot en fullorðnir:
neyðarviStun til að Stöðva
lífShættulega hegðun
„Þegar barn á aldrinum fimmtán
til átján ára fremur afbrot ber lögreglu
að tilkynna það til barnaverndar-
nefndar í sveitarfélagi barnsins,“ seg-
ir Steinunn Bergmann, félagsráðgjafi
hjá Barnaverndarstofu. „Eins ber full-
trúa barnaverndar að vera viðstadd-
ur skýrslutöku og fylgjast með því að
ekki sé brotið á rétti barnsins.“
Áhersla er lögð á að ungmenni fari
frekar á meðferðarheimili en í fang-
elsi. Steinunn bendir á að það sé að-
eins þegar reynt hefur verið í þaula að
fá unglinga til samstarfs sem þeir séu
settir í fangaklefa.
Steinunn segir að þegar ungmenni
fái dóma séu þeir mun vægari en ef
um fullorðinn einstakling væri að
ræða. „Aldur er hafður til hliðsjónar
í flestum lagaákvæðum. Ungt fólk er
oftar dæmt í skilorðsbundið fangelsi
en aðrir. Í raun er sjaldgæft að þau fái
dóma sem þau eiga að afplána.“
Hluti meðferðarheimilisins Stuðla,
sem heyrir undir Barnaverndarstofu,
sér um neyðarvistun ungmenna.
Neyðarvistunin er, eins og nafnið gef-
ur til kynna, algjört neyðarúrræði og
er aðeins notað ef brýnar ástæður eru
til. Steinunn segir ekki æskilegt að
börn séu lengi á þessari lokuðu deild
en hámarkslengd neyðarvistunar er
14 dagar. „Þarna er hvorki gert ráð
fyrir greiningu né meðferð. Neyðar-
vistunin er aðeins til þess að stöðva
óæskilega, skaðlega og stundum lífs-
hættulega hegðun.“ Miðað er við að
ungmenni dveljist sem fæsta daga í
einangruninni.
Glæpamenn gera sér ekki grein fyrir þeim áhrifum sem brotin hafa á þolendur:
hiSSa á vanlíðan fórnarlamBa
Helgi Gunnlaugsson afbrotafræðingur seg-
ir brotamenn oft ekki gera sér grein fyrir afleið-
ingum gjörða sinna á þolendur og að þeim komi
oft mjög á óvart að fórnarlömb hafi fengið áfall.
Helgi mælir með sáttaleiðinni þar sem ungir
brotamenn mæta þolendum og hlusta á upplif-
un þeirra.
Hann bendir á að fyrir nokkru hafi farið hér
um nokkurs konar ránsalda. Margir voru í kjöl-
farið dæmdir fyrir brot sín og settir í fangelsi.
Þegar tekin voru viðtöl við ræningjana sögðust
þeir aðeins hafa hugsað um að þá sjálfa vantaði
pening og að líklega væri góð hugmynd að nota
hníf og grímu til að frekar yrði tekið mark á þeim
þegar þeir skipuðu starfsfólki verslana að af-
henda verðmætin. „Þeir gera sér enga grein fyr-
ir því að þetta hefur gífurleg áhrif á þá sem fyr-
ir ráninu verða. Oft verða þeir mjög hissa þegar
þeim var sagt að fórnarlömbin hafi þurft að leita
sér sálfræðiaðstoðar í kjölfarið.“
Í nokkurn tíma hefur verið reynt að nýta
svokallaða sáttaleið til að hjálpa ungu brota-
fólki að átta sig á afleiðingum gjörða sinna. Þeir
sem afbrotin fremja hitta þá fórnarlömb sín og
bregður oft mjög við að heyra hversu mikilli
vanlíðan brotin hafa valdið þeim. Helgi segir
að áhrifaríkast sé að nota þessa leið í upphafi
brotaferils. Hann nefnir einnig að í félagsmið-
stöð í Grafarvogi sé þessi aðferð notuð þó að
ekki sé um eiginlegt afbrot að ræða. „Það snert-
ir flesta að horfast í augu við þá sem þeir hafa
beitt órétti.“
Helgi gunnlaugsson ræningjar gera sér oft enga
grein fyrir því að fórnarlömbin verða fyrir miklu áfalli
við ránið. Helgi mælir með sáttaleiðinni þar sem ungir
brotamenn mæta þolanda og hlusta á upplifun þeirra.
arthur geir Ball er nítján ára gamall
síbrotamaður en hann hefur margsinnis
komist í kast við lögin, þar á meðal fyrir
vopnað rán. Hann afplánar refsidóm á litla-
Hrauni eftir að hafa rofið skilorð þegar hann
var handtekinn með 0,1 gramm af kannabis
í september á síðasta ári.
Litla-Hraun yngsti fanginn sem hefur
verið settur inn á litla-Hraun var fimmtán
ára. síðustu ár hefur að meðaltali einn
einstaklingur undir átján ára aldri verið
dæmdur til fangelsisvistar. Krakkar á
þessum aldri eiga þó kost á að fara á
meðferðarheimili frekar en í fangelsi.