Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.2007, Blaðsíða 40

Ættfræði DV
ættfræði
U m s j ó n : K j a r t a n G u n n a r K j a r t a n s s o n
N e t f a n g k g k @ s i m n e t . i s
Í fréttum var þetta helst... 10. ágúst 1957
Ný bílagjöld
Á blaðamannafundinum var greint
frá því að á allra næstu dögum
yrðu 100 stöðumælar settir nið-
ur við Austurstræti, Hafnarstræti,
Lækjargötu og Tryggvagötu. Síðan
yrði mælunum fjölgað innan tíðar
við götur miðbæjarins og kæmu þá
mælar við Vallarstræti, Thorvald-
sensstræti (norðan og vestan við
Austurvöll), Bankastræti, Hverfis-
götu, Laugaveg og Skólavörðustíg.
Auk þess kæmu mælar við þrjú
svonefnd bílatorg, Austurstræti
2 (þar sem nú er Ingólfstorg), við
Kirkjutorg sunnan Dómkirkjunnar
og á stæðið við Skjaldbreið, á horni
Kirkjustrætis og Tjarnargötu.
Mælar frá þremur löndum
Bæjaryfirvöld höfðu veturinn
áður fest kaup á mælunum sem
kostuðu 650.000 gamlar krónur
(þ.e. 6.500 krónur). Mælarnir höfðu
verið fengnir frá þremur löndum,
líklega til að hægt yrði að bera þá
saman og huga að því hverjir yrðu
hagkvæmastir í rekstri. Voru 138
mælar fengnir frá Bandaríkjunum,
120 frá Svíþjóð og 17 frá Vestur-
Þýskalandi. Í framhaldi af þessum
ráðstöfunum hafði dómsmála-
ráðuneytið síðan sett reglugerð um
notkun og rekstur mælanna.
Gjald í stöðumælana skyldi
verða ein króna fyrir hvert korter
við umferðargötur en ein króna fyr-
ir hálftímann við bílatorgin. Þá var
strax frá upphafi sá kostur fyrir hendi
að greiða tvöfalda þessa upphæð fyr-
ir tvöfaldan tíma.
Fjölgun stöðumæla
Að öðru leyti fylgdi svo fréttinni
löng greinargerð í blöðunum um
það hvernig ökumenn skyldu „um-
gangast’“ þessar tækninýjungar, svo
allt væri nú löglegt, og auðvitað tek-
ið skýrt fram að þeir sem reyndu að
koma sér hjá greiðslu yrðu sektaðir
fyrir umferðarlagabrot. Myndu lög-
regluþjónar fylgjast með því að öku-
menn greiddu í mælana og skrifa
sektarmiða þar sem það ætti við.
Á blaðamannafundinum var tek-
ið fram að gjaldtakan væri fyrst og
fremst ætluð þeim ökumönnum sem
ættu erindi í verslanir eða stofnanir
í miðbænum. Þeir bílaeigendur sem
þangað sæktu atvinnu sína gætu
hins vegar lagt í gjaldfrjáls stæði sem
enn yrðu í eða við miðbæinn. Bent
var á að verið væri að útbúa bíla-
stæði fyrir norðan Safnahúsið (þar
sem nú er hús Hæstaréttar) og eins
væri í bígerð að útbúa stór bílastæði
við Tjörnina og í Vatnsmýrinni, (sem
þó aldrei varð).
En hvað átti svo að gera við tekj-
urnar af rekstri mælanna? Jú, greiða
fyrir mælana 275 sem búið var að
festa kaup á, koma upp fleiri bíla-
stæðum og síðast en ekki síst - kaupa
fleiri stöðumæla! Það hefur gengið
eftir því stöðumælarnir í Reykjavík
í dag eru 825 talsins en gjaldskyld
stæði alls 2.200.
Hafa bílastæðagjöldin
hækkað?
Hafi fólk áhuga á að skoða hvort
bílastæðagjöld hafi hækkað hlutfalls-
lega miðað við almennar lífsnauð-
synjar eða launatekjur má t.d. leika
sér með eftirfarandi upplýsingar:
Bílastæðagjald á klst. 1957 4,0 g.kr.
Gjaldið á klst. 2007 15.000 g.kr
Tímakaup verkam. 1957 20,0 g.kr.
Lægsta tímak. 2007 70.000 g.kr.
Mjólkurverð 1 l. 1957 3,33 g.kr.
Mjólkurv. á 1 l. 2007 7.500 g.kr.
1 kg súpukjöt 1957 24,65 g.kr.
1 kg súpukjöt 2007 50.000 g.kr.
Á þessu sést að dýrustu bílastæð-
in hafa hækkað um 374.900%
Tímakaup verkamanna (karla)
hefur hækkað um 349.900%
Verð á einum lítra af mjólk hefur
hækkað um 225.125%
Verð á einu kílói af súpukjöti
hefur hækkað um
202.740%
Miðað við þessar grófu viðmið-
anir hafa bílastæðagjöldin hækkað
mest. Þó ber að hafa í huga að hér
er miðað við dýrasta gjaldstæðið í
dag sem er í miðbænum þar sem
fyrstu mælarnir komu. Það sem
hér er þó mest sláandi eru þær gíf-
urlegu hækkanir sem verðbólgan
hefur haft í för með sér á Íslandi á
sl. hálfri öld.
Breytingar á stæðagjöldum
Fyrirkomulag bílastæðagjalda
hefur breyst á ýmsan hátt í tím-
ans rás. Rétt eins og lúpínan eru
stöðumælar harðgerir og víkja ekki
af þeim svæðum sem þeir hafa lagt
undir sig. Þeir hafa einnig verið seig-
ir að breiða úr sér. En nú eru fjög-
ur misdýr gjaldsvæði í borginni og
fjöldi bílastæðahúsa. Nýjasta breyt-
ingin sem tók gildi nú fyrir nokkrum
dögum er liður í grænu skrefakerfi
borgaryfirvalda og kveður á um að
vistvænir bílar fái ókeypis í annars
gjaldskyld stæði í einn og hálfan
tíma og er þar stuðst við skífufyrir-
komulag svipað því sem hefur verið
í notkun á Akureyri.
En skyldu þau hjá Bílastæða-
sjóði borgarinnar halda upp á þetta
fimmtíu ára afmæli stöðumælanna?
Því svarar Albert Heimisson, for-
stöðumaður Bílastæðissjóðs: „Nei,
það eru engin hátíðarhöld í bígerð.
Það getur samt vel verið að einhver
hlaupi út í bakarí og kaupi köku í til-
efni dagsins.“
Ættfræði DV
Kjartan Gunnar Kjartansson rekur ættir
þjóðþekktra Íslendinga sem hafa verið
í fréttum í vikunni, rifjar upp frétt-
næma viðburði liðinna ára og minnist
horfinna merkra Íslendinga. Lesendur
geta sent inn tilkynningar um
stórafmæli á netfangið kgk�dv.is
Ólafur Elíasson
píanóleikari
Ólafur Elíasson fædd-
ist í Reykjavík. Hann lauk
stúdentsprófi frá FB
1987, burtfararprófi frá
Nýja tónlistarskólanum
í Reykjavík 1988 þar sem
hann var nemandi Rögn-
valdar Sigurjónssonar,
stundaði framhaldsnám
fyrst í París hjá hinum
heimsþekkta píanóleik-
ara Vlado Perlemuter og
síðar í Englandi, m.a. við
Konunglega tónlistarhá-
skólann í London (Royal
Academy of Music) þar
sem hann lauk einleikaraprófi
1994. Síðastliðin fjögur ár hefur
hann auk þess stundað frekara
framhaldsnám í píanóeinleik hjá
pr. Jurgen Schröder við Hanns
Eisler-tónlistarháskólann í Berl-
ín. Ólafur er nú á leið í MBA-nám
við HÍ í haust.
Ólafur hefur haldið tónleika
víða, bæði hérlendis og erlend-
is, einkum á Bretlandi og í Þýska-
landi. Hann hefur leikið inn á
nokkra geisladiska, meðal ann-
ars píanókonserta bæði eftir
Bach og Mozart ásamt sinfóníu-
hljómsveitinni London Chamb-
er Group og hafa þeir fengið frá-
bæra dóma.
Ólafur hefur einnig leikið sem
meðleikari með Sigurði Braga-
syni baritón og hafa þeir haldið
fjölda tónleika víða og í sumum
þekktustu tónleikahúsum heims
svo sem Carnegie Hall
í New York, Wigmore
Hall í London og Kenn-
edy Center í Washing-
ton. Washington Post
hrósaði meðal annars
leik Ólafs og sagði „...að
leikur hans væri bæði
nákvæmur og líflegur!“
þegar hann lék ásamt
Sigurði í Kennedy Cent-
er í Washington.
Ólafur hefur gefið
úr nokkra geisladiska,
bæði einleiksverk og
píanókonserta með sin-
fóníuhljómsveit og vinnur nú að
heildarupptökum á öllum hljóm-
borðskonsertum J.S. Bachs.
Auk þess að starfa sem píanó-
leikari hefur Ólafur stundað
kennslu við Tónlistarskólann í
Garðabæ og einnig staðið fyr-
ir námskeiðum sem hafa það
markmið að opna heim sígildrar
tónlistar fyrir almenningi.
Ólafur er kvæntur Elsu Herj-
ólfsdóttur, f. 4.7. 1971, þjóðfræð-
ingi og MA í kennslufræðum.
Dætur Ólafs og Elsu eru Guð-
rún, f. 26.7. 1997, og Steinunn
Hildur, f. 7.2. 2003.
Foreldrar Ólafs eru Elías
Gíslason, f. 7.2. 1948, viðskipta-
fræðingur í Reykjavík, og Guðrún
Ólafsdóttir, f. 18.5. 1949, d. 6.1.
2000, endurskoðandi.
Ólafur heldur upp á daginn í
faðmi fjölskyldunnar.
Atli Gíslason fæddist
í Reykjavík. Hann lauk
embættisprófi í lögfræði
frá HÍ 1974, stundaði
framhaldsnám í eign-
arrétti í Ósló, í vinnu-
rétti í Kaupmannahöfn
og lauk námskeiði fyrir
leiðsögumenn 1969.
Atli stundaði garð-
yrkjustörf 1963-74, var
fulltrúi og síðan deild-
arstjóri hjá rannsókn-
ardeild ríkisskattstjóra
1976-80 og hefur rekið
eigin lögmannsstofu frá
1980. Hann var varaþm. Reyk-
víkinga fyrir Vinstri græna 2003-
2007, og er alþm. Suðurkjördæm-
is fyrir Vinstri græna frá 2007.
Fyrrverandi eiginkona Atla
er Unnur Jónsdóttir, f. 4.2. 1949,
leikskólastjóri.
Synir Atla og Unnar eru Jón
Bjarni, f. 1.1. 1971, sendikennari
við Háskólann í Vín; Gísli Hrafn,
f. 17.2. 1974, BA í mannfræði í
Reykjavík; Friðrik, f. 5.12. 1975,
forstöðumaður á heimili fyrir
einhverfa.
Foreldrar Atla: Gísli
Guðmundsson, f. 30.10.
1907, d. 29.12. 1989,
kennari og leiðsögumað-
ur, og Ingibjörg Jónsdótt-
ir, f. 24.4. 1915, d. 9.1.
1997, húsmæðraskóla-
kennari.
Atli vill koma eftirfar-
andi tilkynningu á fram-
færi: Í tilefni afmælis-
ins 12. ágúst nk. tek ég
á móti vinum, vanda-
mönnum og öðrum sem
vilja samgleðjast mér á
þessum tímamótum í veitinga-
skálanum Þrastarlundi, Gríms-
nesi, laugardaginn 11. ágúst nk.
og hefst afmælisveislan kl. 20.00.
Mér þætti afar vænt um að jafnt
afmælisgestir og þeir sem ekki
eiga heimangengt 11. ágúst og
vilja gleðja mig með gjöfum
eða öðrum hætti láti Stígamót
njóta gjafmildinnar. Kennitala
samtakanna er 620190-1449 og
bankareikningur 101-26-36549.
Hlakka til að sjá ykkur.
Guðmundur fædd-
ist í Reykjavík og ólst þar
upp. Hann lauk kennara-
prófi frá KÍ 1969, stúd-
entsprófi frá KÍ 1970,
embættisprófi í lögfræði
við HÍ 1975 og stundaði
framhaldsnám í eign-
arrétti við Kaupmanna-
hafnarháskóla 1975-76.
Að námi loknu var
Guðmundur dómara-
fulltrúi bæjarfógetans í
Hafnarfirði, síðar skrif-
stofustjóri embættisins,
aðalfulltrúi þess frá 1986
og hefur verið sýslumaður í Hafn-
arfirði frá 1.7. 1992.
Guðmundur kvæntist 1970
Margréti Elínu Guðmundsdóttur,
f. 15.6. 1949, kennara í Garðabæ.
Hún er dóttir Guðmundar Jason-
arsonar rafverktaka og Bjarneyjar
Ólafsdóttur húsmóður.
Börn Guðmund-
ar og Margrétar eru Ás-
laug Auður, f. 28.3. 1972,
lögfræðingur, búsett í
Garðabæ; Kristín Hrönn,
f. 28.7. 1976, hagfræðing-
ur í London; Páll Arnar, f.
17.6. 1986, nemi.
Systkini Guðmund-
ar: Friðrik, f. 18.10. 1943,
forstjóri Landsvirkjun-
ar; María, f. 25.4. 1950,
kennari í Reykjavík;
Kristín Auður, f. 22.3.
1952, hjúkrunarfræðing-
ur í Reykjavík.
Foreldrar Guðmundar: Sop-
hus Auðunn Guðmundsson, f.
6.4. 1918, d. 4.1. 2006, skrifstofu-
stjóri í Reykjavík, og k.h., Áslaug
María Friðriksdóttir, f. 13.7. 1921,
d. 29.6. 2004, skólastjóri.
Atli Gíslason
alþingismaður og lögmaður
Guðmundur Sophusson
sýslumaður í Hafnarfirði
60
ára á
miðvikudag
60
ára á
sunnudag
40
ára á
föstudag
Í dagblöðum höfuðborg-
arinnar fyrir nákvæmlega
hálfri öld mátti lesa frétt
um stefnumótandi nýmæli
í umferðarmálum borg-
arinnar. Haldinn hafði
verið blaðamannafund-
ur þar sem þeir Sigurjón
Sigurðsson lögreglustjóri,
Erlingur Pálsson yfirlög-
regluþjónn og Valgarð
Briem, framkvæmdastjóri
umferðarmálanefndar,
greindu frá því að Reykja-
víkurborg hefði fest kaup
á 275 stöðumælum svo-
nefndum sem settir yrðu
niður við ýmsar helstu
umferðargötur miðbæjar-
ins. Þar með reið Reykja-
víkurborg á vaðið með
gjaldtöku fyrir notkun
bílastæða sem áður var
óþekkt hér á landi.
föstudaGur 10. áGúst 200740
fyrstu stöðumælunum plantað í Reykjavík
DV mynd Arnar