Dagblaðið Vísir - DV - 10.08.2007, Blaðsíða 19
Útkoma skattskráa vekur alltaf at-
hygli. Sérstaklega núna þegar við
sjáum og heyrum upplýsingar um
háar tekjur einstaklinga. Meiri tekj-
ur en við höfum áður kynnst hér á
landi. Allt vitnar það um þær breyt-
ingar sem hafa orðið í samfélagi okk-
ar. Forðum voru það aflaskipstjórar,
læknar og nokkrir alþekktir athafna-
menn sem vermdu sæti hæstu skatt-
greiðenda. Oft voru það sömu nöfn-
in árum saman. Hver man til dæmis
ekki eftir Þorvaldi í Síld og fiski sem
stoltur greiddi háa skatta, sæll yfir því
að geta lagt mikið til samfélagsinis.
Sömu hugsun þekkti ég hjá ýmsum
úti um landsins byggðir sem höfðu
sama hugsunarhátt og Þorvaldur.
Miklar skattgreiðslur vitna um
velmegun. Breytingin felst í því að
nú er það fólk (aðallega þó karlar því
miður) úr nýjum starfsstéttum, sem
greiða hæstu opinberu gjöldin. Breyt-
ingar sem við gerðum á skattalög-
gjöfinni leystu úr læðingi nýjan kraft
sem nú skilar sér í auknum sköttum á
nýjum sviðum. Fjármagnstekjuskatt-
urinn er þar gleggsta dæmið.
Meðan gömlu reglurnar giltu
sáum við trauðla myndast söluhagn-
að af eignabreytingum. Menn seldu
ekki eignir þannig að það myndaði
hagnað. Menn vissu nefnilega sem
var að mest lenti þá í ríkiskassan-
um. Þess vegna var vinsælt að fjár-
festa í steypu, oft suður í Reykjavík til
þess að forðast að þurfa að borga upp
undir helming söluhagnaðar í ríkis-
sjóð. Fjármagnstekjur skiluðu held-
ur engu í ríkissjóð. Svo var reglunum
breytt, skattlagning gerð hófleg og
peningarnir fóru að rúlla inn í ríkis-
kassann.
Finna sér viðspyrnu krafta
sinna í útlöndum
Vöxtur atvinnulífsins hefur verið
ævintýralegur. Útrásin færir tekjur
inn í landið. Útrásarfyrirtækin sækja
sér tekjur til risavaxinna markaða er-
lendis. Væri þessi útrás ekki til stað-
ar, myndu hin öflugu og kröftugu fyr-
irtæki ekki vera til staðar. Rými fyrir
svona risa væri einfaldlega ekki fyrir
hendi á okkar markaði. Kraftur fyrir-
tækjanna finnur sér því viðspyrnu í
útlöndum. Það er mjög gott. Ella væri
líka lítið svigrúm fyrir aðra en risana
eina og finnst þó væntanlega flestum
nóg um eins og staðan er núna.
Launin sem við heyrum af í fjöl-
miðlunum eru sannkölluð ofurlaun.
Þau eru einkanlega afsprengi sölu-
hagnaðar sem nú kemur fram og rat-
ar ekki í steinsteypu heldur ofan í
ríkiskassann og inn í önnur sparnað-
arform og í aðrar fjárfestingar. Einnig
er ástæðan sú að menn eiga hluta-
bréf sem hafa hækkað meira en laun
almennt og gefa af sér ávöxtun um-
fram það sem önnur sparnaðarform
gefa kost á.
Ekki er á vísan að róa
Það er þó ekki alltaf þannig. Ekki
er liðinn áratugur síðan netbólan
sprakk. Margir töpuðu þá miklu fé
sem höfðu fjárfest í tölvufyrirtækj-
um og hátækniiðnaði; oft því miður
í samræmi við ráðleggingar meintra
spekinga á fjármálamarkaðnum. Það
er því ekki allt sem sýnist.
Sama á við í dag. Þau fyrirtæki í
íslensku Kauphöllinni sem hafa gef-
ið besta ávöxtun frá áramótum hafa
hækkað um helming – nálægt 100%.
Þau fyrirtæki sem hafa ávaxtast verst
hafa rýrnað í verði um þriðjung.
Tökum nú dæmi sem sýnir okkur
hvað þetta þýðir. Setjum sem svo að
tveir menn hafi sett hvor sína millj-
ón til hliðar í upphafi árs og fjárfest
annars vegar í því fyrirtæki sem hef-
ur ávaxtast best og hins vegar í því
fyrirtæki sem er með lökustu ávöxt-
unina. Hver er þá staðan núna?
Annar á eitthvað um tvær milljón-
ir króna í handraðanum, hinn á ríf-
ar 660 þúsundir. Þarna munar rúm-
lega 1,3 milljónum. Þar með sjáum
við hversu vandasöm iðja þetta
er. Einnig á þeim tímum þegar vel
gengur.
Ánægjulegt
Þrátt fyrir það er ljóst að fjárfest-
ing í hlutafé er gild sparnaðarleið.
Hún getur gefið almenningi beinan
aðgang að því að njóta þess þegar
vel gengur í atvinnulífinu. Það er því
tvímælalaust ástæða að gefa þessu
gaum. Þátttaka almennings í eign-
arhaldi atvinnulífsins er því ein leið
til þess að bæta lífskjörin þó sann-
arlega sé hún ekki án áhættu. Þess
vegna er sú staðreynd, að umtals-
verður hluti framteljenda á hlutafé í
einhverju formi, mjög ánægjuleg og
kemur heimilunum til góða við þess-
ar aðstæður.
Þungskýjað Eftir einstaklega sólríka tíð að undanförnu er reykvíska sumarveðrið orðið með hefðbundnara sniði. Það hefur verið þungskýjað yfir
höfuðborginni að undanförnu. Samkvæmt veðurfræðingum er haustið þó ekki handan við hornið. DV-MYND: ásgeirmyndin
P
lús
eð
a m
ínu
s
Mínusinn fær Brynjólfur
Bjarnason, forstjóri símans.
Ljósleiðari var lagður að húsi hans í
Fljótshlíðinni en flestir aðrir íbúar í
sveitinni fá ekki að njóta sama
munaðar og forstjórinn.
Spurningin
„Þetta hefur farið vel af stað og allir
þeir sem ég hef leitað til hafa skrifað
undir,“ segir Birgir Torfason veitinga-
húsaeigandi á Akureyri. Birgir hefur
hafið undirskriftasöfnun þar sem
skorað er á bæjarstjórn Akureyrar að
segja af sér. „Markmiðið mitt er ekki að
ná einhverjum þúsundum undir-
skrifta. Markmiðið er að koma á
framfæri óánægju okkar út af þessari
ákvarðanatöku með tjaldsvæðin.“
Birgir sem hefur verið meðlimur í
Vinum Akureyrar í nokkur ár segir að
hann hafi alltaf þurft að standa í stappi
vegna hátíðarinnar. Tjaldsvæða-
ákvörðunin í ár hafi hins vegar fyllt
mælinn.
HvErnig gEngur
söFnunin?
Sandkassinn
Á sínum tíma varð allt vitlaust
á Reyðarfirði eftir að álitsgjaf-
ar Fréttablaðsins völdu bæ-
inn mesta
krumma-
skuð á
landinu.
Ungir og
róttækir
Reyðfirð-
ingar söfnuðu gömlum Frétta-
blöðum saman og héldu blaða-
brennu á meðan þeir öskruðu
ókvæðisorð að Þorsteini ritstjóra.
Ég, eins og margir, var nokkuð
hneykslaður á þessari umdeildu
grein, en eftir að hafa mótað mér
sjálfstæða skoðun og heimsótt
bæinn nokkrum sinnum finnst
mér álitsgjafarnir ekki hafa verið
algjörlega fullir af vitleysu. Ég er
sumpart sammála þeim. Reyðar-
fjörður er nefnilega ekkert óskap-
lega spennandi staður heim að
sækja. Ég veit ekki hvað það er,
en það vantar einhvern brodd í
bæjarlífið.
moggabloggið svokallaða hefur
orðið fyrir barðinu á hárbeittum
grínarara sem nefnir sig Bolur og
sér sig knúinn til þess að segja
misgáfulega skoðun sína á nokk-
urn veginn
hverri ein-
ustu frétt á
mbl.is. All-
ar blogg-
færslurnar
eru vita-
ómerkileg-
ar og hafa nákvæmlega engu við
umræðuna að bæta, ekki ósvipað
hinum Moggabloggurunum. Bol-
ur er sambland af virkustu mbl-
bloggurunum og barnalands-
konum. Lýsingin á bloggaranum
segir allt: „En einn bloggarinn
sem hefur ekkert fram að færa en
þykist samt hafa skoðun á öllum
málum.“ Allar færslur Bols láta
hina bloggarana líta út eins og
algjöra hálfvita.
meira um netið því hræðsluá-
róðurinn sem rekinn hefur ver-
ið gegn netlögreglu, þykir mér
skrítinn. Framsókn gerði hvað
hún gat til þess að gera Steingrím
J. eins tortryggi-
legan og hægt var.
Við sjáum það hins
vegar aftur og aftur
hvað internetið er
vægðarlaust. Hver
sem er getur tekið
mannorð hvers
sem er og sett
það bókstaflega í
hakkavélina. Eina sem þarf að
gera er að opna nafnlausa blogg-
síðu og byrja að ljúga upp á fólk.
Allt í nafni mál- og upplýsinga-
frelsis. Internetið er villta vestur
nútímans þar sem fá lög gilda
og flestir virðast geta hagað sér
hvernig sem er. Hver nafnlaus
bloggarinn á fætur öðrum gerir
nú usla á internetinu
reyðfirðingurinn Andri Freyr
Viðarsson hélt vinnu sinni á
Reykjavík FM. Það sama verður
ekki sagt um Búa Bendtsen. Ég
sárvorkenni karlgreyinu. Ef ég
hefði verið rekinn jafnoft
úr starfi á einu ári og
hann væri sjálfsálitið
í molum. Hann fer
hins vegar bara að
vinna hjá Securit-
as og heldur áfram.
Gott hjá honum
að hengja ekki
haus.
valgeir rasar út
í 25 dálksentimetrum:
Góð og gild sparnaðarleið
DV Umræða föSTudAGur 10. áGúST 2007 19
Einar k.
guðFinnsson
ráðherra skrifar:
„Meðan gömlu reglurnar
giltu sáum við trauðla
myndast söluhagn-
að af eignabreyting-
um. Menn seldu ekki
eignir þannig að það
myndaði hagnað.“
Útvatnaður saltfiskur án beina til að sjóða
Sérútvatn. saltfiskur án beina til að steikja
Saltfisksteikur (Lomos) fyrir veitingahús