Árbók skálda - 01.12.1956, Síða 64

62
skal nefna svolí:ið dæmi. Þegar við vorum að steypa skorsteininn, fékk ég
lcmaða tvo verkamenn fyrir ekki neitt. Annar var feikn nærsýnn; það var
uppundir tommugler í gleraugunum hans. Þegar við ætluðum að byrja, var
hann horfinn. Það var eins og hönd hefði seilzt niður úr skýjunum og tekið
í hnakkadrambið á honum og hafið hann til himna algallaðan. Við kölluð-
um, við snuðruðum kringum það allrahelgasta, við gægðumst ofan í steypu-
mótin, en allt kom fyrir ekki. Loks hugkvæmdist okkur að leita bak við
húsið sem nágranni minn hafði í smíðum, og þar fundum við hann. Hann
var að hamast við að moka sandi í hjólbörur. Nágranni minn var líka að
steypa, og nærsýni maðurinn hafði runnið á steypuvélarhljóðið og skirpt í
lófana án þess að hafa hugmynd um að hann var að steypa vitlaust hús.
Það getur allur þremillinn skeð þegar maður er að byggja. Einu sinni
fékk ég steypufötu í höfuðið. Ég var að handlanga. Kunningi minn stóð uppi
á palli og tók á móti fötunum. 1 stað þess að senda þær niður í spottanum
aftur, kallaði hann: Dúndur! og kastaði þeim niður og ég greip þær. Þetta
gekk ágætlega lengi vel. Aðferðin sparaði okkur að meðaltali þrjá tíundu
úr sekúndu á fötu. En svo gleymdi kunningi minn að kalla: Dúndur!
Það er ekkert skemmtilegt að fá steypufötu í höfuðið ofan af vinnupalli.
Annað mál er það að hinum reynda húsbyggjanda kemur það ekki á óvart.
Það er eins og maðurinn sem fer í stríðið. Hann er höggdofa fyrst í stað
ætla ég. Svo verður þetta hversdagslegt. Hann ypptir öxlum. Stríð, segir
hann og spýtir um tönn, er stríð.
Ef það ætti fyrir mér að liggja að stjórna leiðangri í fótspor Islandsúlpu-
Hillarys, þá mundi ég setja það sem ófrávíkjanlegt skilyrði að þátttakendur
hefðu byggt hús. Þeir yrðu að byggja eitt hús hver áður en lagt yrði upp
— og þeir yrðu að byggja af vanefnum. Að svo búnu mundi ég óhræddur
senda þá á Everest; næðu þeir ekki upp á tindinn, mundu þeir einfaldlega
velta honum um koll. Blankir húsbyggjendur íslenzkir eiga ekki sína líka
í veröldinni. Þeir sem sleppa lifandi úr hildarleiknum eru ódrepandi upp
frá því. Hinir fara til Valhallar og byggja allan daginn og drekka brennivín
á nóttunni.
Févana hýsbyggjandi hefur allan heiminn á móti sér. Menn óttast að ella
verði hann latur og værukær. Jafnvel indælustu útdeilarar smáíbúðalána
verða harðir í hom að taka, minnugir þess sígilda sannleika að þann sem
guð elskar þann agar hann.
Tvennt er blönkum húsbyggjanda eins nauðsynlegt og matur og drykkur
— og stundum nauðsynlegra: a) innblásin eiginkona og b) andlegur sljó-
leiki. Andlega veiklunin gerir honum kleift að hlusta á orðið „nei" síendur-
tekið án þess að skilja það sem neitun. Sú innblásna sparar honum Dags-
brúnarkaup á klukkustund.
Bankastjórar em öllum mönnum nei-kvæðari. Áður en þeir eru ráðnir, eru
þeir spurðir hvort þeir treysti sér til að segja nei við blanka húsbyggjendur.
Ef þeir segja já, þurfa þeir ekki að segja iá oftar á ævinni. Þeir hafa hver
sinn stíl. Einn er sígeispandi, annar er grátklökkur, sá þriðji er í ægilega
vondu skapi, eins og hann' sé með timburmenn. Einn les í blaði. Hann er