Árbók skálda - 01.12.1956, Blaðsíða 76
Jón Dan:
Bréf að austan
Seint í apríl liggur bréf á borði mínu þegar ég kem heim.
Skrifað í Sandvíkurhreppi.
Stundum er rigning og stundum er sólskin. Oft á tíðum vaknarðu á nóttinni,
þegar regnið bylur á glugganum og þá verðurðu stundum myrkur í skapi en
stundum glaður. Þú liggur með lokuð augu og lítil börn flykkjast að glugganum
þínum og drepa fingri undurlétt á glerið um leið og þau hlaupa framhjá. Þau
koma í endalausri röð langt utan af túni, ljósklædd og léttklædd með gullið
hár og sítt, og bera fætur, og brosa til þín cg hlæja um leið og þau drepa
fingri á gluggann og horfa inn til þín. Svo halda þau áfram út í buskann,
dansandi og hlæjandi, en önnur flykkjast að glugganum og drepa fingri á
rúðuna og kinka til þín kolli.
Sólskin. Stundum er sólskin. En oftast er kalt. Þungai' öldur velta upp
sandana hér fyxir sunnan, og niður þeirra gerir þig dapran í skapi. Öldur,
sem velta og stormur sem blæs og flaumur sem beljar, og hver ert þú, þessi
vesalings vera í litlum klefa, liggjandi á hörðu fleti? Hugarangist og martröð
margra nátta, vitfirring fyrir utan þennan litla glugga og þú þýtur upp um
hánótt og æpir og treður fötum þínum í gluggann til þess að vitfirringin kom-
ist ekki inn, og situr svo titrandi og máttvana á fletinu og rærð fram í gráðið
og reynir að ná jafnvægi á ný. Grátur og eymd, og bros og hlýja, en þungar
öldur velta upp sandana hér fyrir sunnan, og stormur blæs og flaumur beljar.
Stundum er rigning og stundum er sólskin, oftast er kalt. En umfram allt er
hljótt. Þú situr við lítið borð og skrifar við daufa skímu og heyrir ekkert nema
andardrátt þinn. Það eru -allir sofnaðir, og það er engin rigning og enginn
stormur. Úti fyrir er ekkert nema myrkur.
Fyrir nokkrum mánuðum var líka dimmt. Þá komstu að lágum dyrum í risi,
kaldur og blautur með hroll í æðum. Svo opnaðirðu. Þú leizt á konu þína,
litla og granna, og þú reyndir að brosa til hennar, en andlit hennar þekkti
ekki bros á þessari stundu, hún var öll ein alvarleg spuming: — Hefurðu nú
selt sál þína? spurðu augu hennar.
— Miklu meira, sagðir þú upphátt, miklu meira. Hvers virði er sál mín móti
því, sem ég hef selt? Einskis virði. Ég hef selt sál þína og líkama þinn, selt
þig í þrældóm, og til þess að leysa þig aftur úr ánauð hef ég nú selt það sem er
ofar öllu.
Hún varð hrædd við þennan ofsa og spurði: — Hvað áttu við?