Félagsbréf - 01.07.1956, Blaðsíða 12

10
FÉLAGSBRÉF
Fyrsta þýðingarmikla löggjöfin,
sem þjóSfundurinn gekk frá, voru
jarðaskiptalögin frá 17. marz 1945.
Þetta mál hafði frá fomu fari ver-
ið eitt höfuðmál Smábændaflokksins,
og þegar í stað tekið upp af honum,
er hernaðaraðgerðum lauk í land-
inu.
Höfuöleiðtogar bænda í Ungverja-
landi vora mn þessar mundir Ferenc
Nagy og Zoltan Tildy, sem jafnframt
voru forustumenn Smábændaflokks-
ins. Flokkurinn átti geypisterkt fylgi
út um byggðir landsins, ef þess hefði
notið, og æðisterkt í flestum borg-
um þess.
Kommúnistar gripu nú jarða-
skiptalögin og nýttu sér þau út í
yztu æsar bæði í áróðri og fram-
kvæmd. Eftir að frumvarpið var
orðið að lögum, þutu flutningabílar
Rauða hersins þorp úr þorpi um
gervallt landið og slógu dátamir upp
miklmn tilkynningum um það, að
„jarðaskiptaáætlun Kommúnista-
flokksins" væri nú komin í fram-
kvæmd. Hinar rauðu þjóðnefndir
tóku að sér í trausti Rauða hersins
að framkvæma jarðatökuna (expro-
priation) og skiptingu jarðagóssins.
Komust þær þannig í þá aðstöðu að
geta beitt þá bændur hinum mestu
harðræðum, sem ófúsir voru að
ganga kommúnistum á hönd, og múta
til fylgis jarðnæðislausu fólki, og
neyttu hvorstveggja til hins ýtrasta,
svo sem við mátti búast.
Þó að nálega einn fimmti hluti
þjóðarinnar nyti góðs af jarða-
skiptalögunum, þá sáu kommúnistar
um það að hafa jarðirnar svo litlar,
að ógerlegt var íyrir fjölskyldu að
lifa á þeim. Arangurinn af þessu
varð sá, er til var ætlazt. Þegar
árið 1951 höfðu um það bil 200.000
bændur gefizt upp og neyðzt til
þess að ganga í samyrkjubú að
rússneskri fyrirmynd. Eignarhald
þeirra á jörðunum varð að engu, en
sjálfir urðu þeir í rauninni jarð-
yrkjuþrælar ríkisins.
26. sept. 1945 lýsti stjóm Banda-
ríkjanna yfir því, að hún væri fús
til þess að fallast á endurskipulagn-
ingu ungversku stjómarinnar, að því
tilskyldu, að fram færu frjálsar og
óháðar kosningar í landinu í sam-
ræmi við ákvæði Yalta-samþykktar-
innar. Tveim dögum síðar veitti
Sovétstjómin ungversku bráðabirgða-
stjóminni ótakmarkaða viðurkenn-
ingu án þess að ráðfæra sig með
einu orði við bandamenn sína. Þrem
vikum síðar varð það augljóst, hvað
bjó undir þessari skjótu viðurkenn-
ingu. Þá var birtur viðskiptasamn-
ingur milli landanna, sem lagði yfir-
ráðin yfir öllum efnahagsmálum Ung-
verjalands raunverulega á vald
Sovét-Rússlands og gerðu landið að
efnahagslegri nýlendu á lægsta stigi.
Bandaríkin og Bretland mótmæltu,
en þau mótmæli vora að engu höfð,
eins og vænta mátti.
Kosningar voru svo háðar 4. nóv.
1945. Kommúnistar töldu sér vísan
stórkostlegan sigur með aðstoð
Moskvu og Rauða hersins, en þeim
brá lieldur en ekki í brún, er það kom
í ljós, að þeir höfðu aðeins fengið
17% af öllu atkvæðamagninu. Hins-
vegar hafði Smábændaflokkurinn
fengið 58%, eða hreinan meirihluta.
Það er vert að voita því atliygli,
að þetta eru fyrstu almennu kosn-
ingarnar, sem haldnar eru í Austur-