Félagsbréf - 01.07.1956, Blaðsíða 15

FÉLAGSBRÉF
13
ara að verðmæti. Gengishrun var'ð
stórkostlegt og innstæður borgara-
stéttarinnar í peningastofnunum urðu
einskis virði. Laun verkamanna
komust langt niður fyrir það, að
unnt væri að draga fram á þeim
lífið.
Að öllu þessu stefndu Sovétherr-
arnir af ráðnum hug, enda notfærðu
kommúnistar sér þetta ástand út í
yztu resar. Þeim hafði nú tekizt að
þvinga öll verkalýðsfélög í hið svo-
nefnda Verklýðsfélagaráð og sölsa
undir sig stjórn þess. Þeir gátu því
kallað fram verkföll í pólitískum
tilgangi hvenær sem þeim sýndist
og lamað allar stjórnaraðgerðir, sem
hefðu mátt verða landinu til við-
bjargar.
7. marz buðu kommúnistar, að
fram skyldu fara geysimiklar kröfu-
göngur um gervallt landið, og vora
bornar fram víðtækar kjarabóta- og
kauphækkunarkröfur, sem kommún-
istum var ljóst, að engin tök voru
á að verða við. Víða léiddu þessar
kröfugöngur til óeirða, sem gáfu
pólitísku lögreglunni ýmis færi. Með-
al annars krafðist lmn þess, að
þessum hergerðum loknum, að Smá-
bændaflokkurinn gerði 60 meðlimi
sína flokksræka, ella væri hann ekki
samstarfshæfur. Flokkurinh lét kúg-
ast til þess að reka 20 þingmenn, og
var þetta fyrsta opinbera tilraunin,
sem kommúnistar gerðu til þess að
eyða þingstyrk Smábrendaflokksins.
Þeim tilraunum lauk ekki fyrr' en
flokkurinn var úr sögunni.
Snemiria á árinú 1946 skipulögðu
kommúnistar svonefnda Vinstrisam-
fylking-u af áínum eigin flókki,
Verklýðsráðinu, Jafnaðarmanna-
flokknum og Þjóðlega bændaflokkn-
um, sem var rauðleitur keppinautur
Smábændaflokksins. Við hátíðahöld
1. maí það ár gengu þessir aðilar
saman undir slagorðinu: Jafnan til
vinstri! Þetta var fyrsta stórpólitíska
sýning þess, hvernig kommúnistar
beita sundurlimunarreglu sinni:
Deildu og drottnaðu!
I maí þetta ár taldi Laslo Rajk
innanríkismálaráðherra sig hafa
komizt á snoðir um annað samsæri
gegn stjóminni og vora meðal
ákærðra einn háttsettur klorkur og
tveir þingmenn. Varð þetta upphaf
víðtækra ofsókna og fangelsana,
morða og „hreinsana“. Meðal annars
ákvað nú innanríkisráðherrann að
gera út af við öll æskulýðsfélög,
nema þau, sem kommúnistar ráku í
flokksþarfir. 3. júlí leysti liann upp
og bannaði 1311 æskulýðsfélög, þar
á meðal skátafélagsskapinn og ung-
mennafélög kaþólskra manna.
Vinstrisamfylkingin gerði þessu
nœst þá kröfu 19. október, að þjóð-
nýttur yrði allur þungaiðnaður og
bankarekstur og stofnuð ríkisút-
gáfa námsbóka. Eftir allmikið þóf
beygði stjómin sig fyrir þessum
kröfum að nokkru, og tilkynnti 1.
desember að þjóðnýtt mundu verða
hin stærri iðjuver og steypt saman
í eitt fyrirtæki (N.I.K.).
Næstu mánuði varð stjórnin að
eiga í stöðugu stríði vegna marghátt-
aðrar undirróðursstarfsemi komm-
únista. Rera þeir hvarvetna að því
öllum árum að veikja og kljúfa
andstæðingaflokka sína með því að
smeygja launkommúnistum og áróð-
ursmönnum inn í flokkana. Á þenn-
an hátt tókst þeim að kljúfa Smá-