Sveitarstjórnarmál - 01.06.1975, Page 28

um skulu hafa borizt endurskoðanda sýslunefnd-
ar á sveitarsjóðsreikningum eigi síðar en 31. marz
ár hvert. Skil á reikningum sveitarfélaga til ráðu-
neytisins og Hagstofu íslands skulu samkvæmt
59. gr. laganna gerð fyrir 31. júlí ár hvert.
í 60. gr. laganna segir, að hafi ársreikningum
ekki verið skilað innan tiltekins tíma, skuli fé-
lagsmálaráðuneytið leggja fyrir hlutaðeigendur,
sbr. 59. gr., að afhenda reikningana fyrir tiltek-
inn dag, sem ráðuneytið ákveður.
í þessu sambandi er rétt að vekja athygli sveit-
arstjórnarmanna á því, að 1. nr. 36/1973 um
breyting á tekjustofnalögunum nr. 8/1972 mæla
svo fyrir, að séu ekki gerð skil á ársreikningum
sveitarfélaga, sbr. 60. gr. sveitarstjórnarlaga nr.
58/1961, þá greiðist því sveitarfélagi ekki fram-
lag úr Jöfnunarsjóði sveitarfélaga, fyrr en skil á
ársreikningi hafa verið gerð. Búast má við, að
þessu lagafyrirmœli verði beitt, ef þurfa þykir
Mikill misbrestur hefur orðið á því, að sveitar-
stjórnir gæti þess að skila ársreikningum sveitar-
félaganna á réttum tíma, þannig að ráðuneytið
hefur margoft þurft að gefa þeim viðbótarfrest
til að koma því í verk. í einstaka tilfellum hefur
þessi dráttur gengið svo langt, að ráðuneytið hef-
ur orðið að beita ákvæðum 61. gr. laganna og
hlutast til um rannsókn og endurskoðun á bók-
haldi, fjárreiðum og rekstri nokkurra sveitar-
félaga.
Niðurjöfnun útsvara
Samkvæmt ákvæðum 6 mgr. 28. gr. tekjustofna-
laganna nr. 8/1972, sbr. 22. gr. reglugerðar um
útsvör nr. 118/1972, skulu skattstjórar og sveitar-
stjórnir hafa lokið niðurjöfnun útsvara eigi síðar
en 20. júní ár hvert. Á þessu hefur verið mikill
misbrestur og er enn, þótt rétt sé að viðurkenna,
að ástandið hefur farið batnandi í þessum efn-
um.
í 1. mgr. 25. gr. tekjustofnalaganna segir, að
útsvar skuli vera ákveðinn hundraðshluti af tekj-
um næstliðins almanaksárs, sem þó má ekki vera
hærri en 10%, o. s. frv.
130 í 3. mgr. sömu greinar segir, að hrökkvi útsvör
SVEITARSTJÓKNARMÁL
skv. 1. mgr. ekki fyrir áætluðum útgjöldum, þá
sé sveitarstjórn heimilt að hækka þau um 10%
að fengnu samþykki ráðherra. Ég held, að rétt
sé i þessu sambandi að skýra frá þvi, að félags-
málaráðherra hefur ákveðið að samþykkja að
veita þeim sveitarstjórnum, sem um þessa hœkk-
un kunna að sœkja vegna ársins 1975, heimild til
umrœddrar heekkunar, enda verði nefndum skil-
yrðum 3. mgr. 25. gr. fullneegt.
Þess má hér geta, að á árinu 1972 bárust ráðu-
neytinu beiðnir um heimild til að leggja á 11%
útsvör á því ári frá 12 kaupstöðum (öllum nema
Akranesi og Húsavík) og 14 hreppsfélögum, og
var þessum sveitarfélögum veitt hin umbeðna
heimild.
í janúar 1973 lét ráðuneytið hins vegar birta
fréttatilkynningu í fjölmiðlum, þar sem skýrt var
frá því, að félagsmálaráðherra hefði ákveðið að
veita ekki samþykki sitt til hækkunar útsvara á
árinu 1973. Sams konar ákvörðun ráðherra var
birt í maímánuði s.I. varðandi árið 1974.
Jöfnunarsjóður sveitarfélaga
III. kafli tekjustofnalaganna frá 1972 með síð-
ari breytingum fjallar um Jöfnunarsjóð sveitar-
félaga.
Samkvæmt 8. gr. laganna er hlutverk sjóðsins:
a. Að greiða framlag til sveitarfélaganna sam-
kvæmt ákvæðum þessa kafla.
b. Að greiða úr sérstökum fjárhagserfiðleikum
sveitarfélaga, samkvæmt ákvæðum sveitar-
stjórnarlaga.
c. Að leggja út greiðslur þær milli sveitarfélaga,
sem ríkissjóður ber ábyrgð á samkvæmt fram-
færslulögum, þar til þær hafa verið endur-
greiddar af því sveitarfélagi, sem þær voru
inntar af hendi fyrir.
d. Að greiða aukaframlag, sbr. 15. gr.
e. Að greiða fólksfækkunarframlag, sbr. 16. gr.
f. Að greiða 1% af tekjum sjóðsins til Sam-
bands íslenzkra sveitarfélaga og 1% til lands-
hlutasamtaka sveitarfélaga, sem skiptist jafnt
á milli þeirra.