Sveitarstjórnarmál - 01.02.1981, Qupperneq 48

GUÐMUNDUR KRISTJÁNSSON,
bæjarstjóri:
BOLUNGARVIKURHÖFN
Vegna hinnar hagstæðu legu gagnvart gjöfulum
fiskimiðum varð Bolungarvík þegar á landnámsöld
verstöð, sem sótt var til frá flestum byggðum við
Djúpið og raunar víðar frá, svo sem sagan greinir.
Landnámskonan Þuríður sundafyllir virðist þeg-
ar hafa gert sér ljósa grein fyrir þessari hagstæðu legu
og nýtt sér hana til þess að tryggja afkomu sína og
sinna.
En eins og kunnugt er, skattlagði hún bændur við
ísafjarðardjúp og þá væntanlega fyrir það, að þeir
nýttu sér aðstöðuna á Bolungarvíkurmölum — að-
stöðuna til að sækja á hin gjöfulu fiskimið, sem lágu
svo skammt undan. Hefur gjaldtaka þessi, sem við
gætum kallað „aðstöðugjald'1, væntanlega verið það
sama og síðar var kallað ,,vertollur“ og „skreiðar-
tollur“.
Snemma á öldum féllu tollar þessir að hálfu undir
Vatnsfjarðarkirkju, og hélzt svo allt fram yfir síðustu
aldamót. Hinn helmingurinn fylgdi áfram þeim
jörðum, sem eignarhald höfðu á Mölunum. M. a.
vegna þessara tolla voru jarðirnar löngum eftirsóttar
af veraldlegum valdsmönnum og auðmönnum fyrri
alda.
Ekki greinir sagan frá neinu, sem bendir til þess,
að eigendurnir hafi haft uppi áform eða gert til-
raunir til þess að bæta lendinguna.
Elzta skráða heimildin, sem gefur til kynna, að
menn hafi hugleitt hafnargerð hér, er þó frá árinu
1775. Er þar um að ræða hugmynd að grafa skurð í
gegnum malarkambinn og í tjörn, sem Drymla hét og
var fyrir ofan malarkambirin, og nota hana fyrir
skipalægi. Þetta var þó dæmt næstum ókleift, þótt
mikið yrði í kostnað lagt, bæði vegna malarkambsins
og brimrótsins, sem hér verður mjög mikið, einkum á
haustin, eins og í heimildum segir. Þá var og þess
getið, að vatnið i Drymlu væri gruggugt og talið
hættulegt heilbrigði sjómanna. Þessi hugmynd kom
upp seinna, og verður þess getið nánar hér á eftir.
Þegar verzlunin var gefin frjáls hér á landi árið
1788, settu Björgvinarkaupmenn hér á stofn verzlun
— reistu hér fiskverkunarhús og aðrar byggingar.
Þeir voru þó aðeins með starfsemi hér í 6 eða 8 ár, og
ekki er vitað, að þeir eða aðrir kaupmenn, sem hér
höfðu aðstöðu þá, hafi haft uppi nein áform um
lendingarbætur.
Lendingarbætur undirbúnar
Það er því ekki fyrr en heimamenn hófu hér fisk-
kaup og annan rekstur skömmu fyrir síðustu alda-
mót, að heimildir greina frá ákveðnum umræðum
um nauðsyn á því að bæta hér lendinguna, en um
það leyti gengu að jafnaði á vertíðum milli 70 og 80
áraskip og kominn vísir að fastri byggð á Mölunum.
Tók Skúli Thoroddsen, alþingismaður, málið upp á
Alþingi árið 1899 og bar fram tillögu þess efnis, að
verkfræðingur yrði fenginn til að rannsaka lending-
una í verstöðinni Bolungarvík og gjöra áætlun um
kostnað við byggingu brimgarðs, er gjöri lendinguna
SVEITARSTJÖRNARMÁL