Sveitarstjórnarmál - 01.10.1993, Side 55
STJÓRNSÝSLA
þjóðarbrotum af svipuðum eða ólík-
um uppruna. Goðsögnin um hið
sameinaða þjóðríki, byggt á sameig-
inlegri tungu og menningu, hefur
reynst bæði flókin og hættuleg í
framkvæmd fyrir þorra Evrópuríkja,
þótt okkur Islendingum þyki hún
endurspegla raunveruleikann býsna
vel. Flest Evrópuriki hafa, á þeim
tiltölulega skamma tíma sem liðinn
er frá upphafi hugmyndarinnar unt
þjóðríkið, mátt reyna meiri eða minni
togstreitu milli borgara hvers ríkis
unt sig vegna ólíks bakgrunns og
menningar. Framan af fóru flest rikin
þá leið að reyna að kúga þjóðernis-
minnihluta undir menningu og tungu
meirihlutans, með skólakerfið að
vopni. Saga Sama, Katalana og
Baska er meðal annars til vitnis um
þetta. A síðari hluta þessarar aldar
fór á hinn bóginn að aukast umburð-
arlyndi stjórnvalda gagnvart þjóð-
ernisminnihlutum og varð það ekki
hvað síst vegna þess lærdóms sem
menn drógu af tveimur stórstyrjöld-
urn í álfunni. Kröfur þjóðernisminni-
hluta um aukna sjálfsstjórn hlutu
sums staðar brautargengi með því
móti að þeim var veitt formleg
sjálfsstjórn en í öðrum tilvikum var
talið heppilegast að auka vald hér-
aðs- og sveitarstjóma til að létta á
þjóðernisspennu innan nkjanna.
Eins og hér var stuttlega vikið að
fyrr hefur þróun Evrópusamstarfsins
ávallt byggst á sameiginlegum hags-
munum aðildarríkja Evrópubanda-
lagsins. Það kemur því ekki á óvart
að unnt er að sjá merki hugmyndar-
innar um eflingu héraðs- og sveitar-
stjórna í Maastricht-samningi aðild-
arríkja EB. Með Maastricht-
samningnum var lögfest innan EB ný
grundvallarregla, reglan um dreif-
ræði (subsidiarité). Reglan um dreif-
ræði felur í sér að ákvörðun skuli að
jafnaði vera tekin á því stigi sem
næst er borgurunum. Af þessu leiðir
að aðeins skal taka ákvörðun á vett-
vangi Evrópusamstarfsins að ekki
náist betri árangur með því að taka
hana innan hvers aðildarríkis fyrir
Geymslu og
skjalaskápar
• Ný glæsileg lína af geymsluskápum.
• Fjölbreytt úrval geymsluforma.
• Mætir margvíslegum geymsluþörfum.
• Mikið úrval lita.
H. OLAFSSON & BERNHOFT
Vatnagarbar 18 - s. 812499
301