Sveitarstjórnarmál - 01.06.2001, Page 28

Menningarmál
Dr. Þorleifur Eiríksson forstöðumaður:
Náttúrustofa Vestfjarða
Náttúrustofa Vestíjarða hóf starfsemi í ársbyrjun
1997 þegar greinarhöfundur var ráðinn forstöðu-
maður stofunnar og hefur því starfað í fjögur ár.
Náttúrustofa Vestfjarða var þriðja náttúrustofan,
en áður voru komnar náttúrustofur á Austurlandi
og á Suðurlandi. Núna eru náttúrustofurnar orðnar
sex eins og gert var ráð fyrir í upphafi, en náttúru-
stofur hafa einnig tekið til starfa á Vesturlandi,
Norðurlandi og á Reykjanesi.
Náttúrustofúr eru reknar í samstarfi sveitarfélaga
í ákveðnum landshluta og ríkisins. Það er ekki skil-
yrði að öll sveitarfélög landshlutans séu aðilar að
náttúrustofu, en það er æskilegt að svo verði.
Hingað til hefur eitt sveitarfélag byrjað reksturinn
en síðan hafið viðræður við önnur sveitarfélög
um að koma að starfseminni.
Hér á Vestijörðum hóf Bolungarvíkurkaupstaður
starfið, en fljótlega hófust viðræður við ísafjarðar-
bæ og Súðavíkurhrepp sem eru orðnir aðilar að
stofunni og núna er verið að undirbúa að opna
skrifstofú í Vesturbyggð.
Stjórn stofunnar er skipuð þremur mönnum og
þremur til vara. Stjórnin mótar stefnu Náttúrustof-
unnar ásamt forstöðumanninum. Það hefur verið
áhugavert verkefni að byggja upp rannsóknarstofn-
un sem engin hefð var fyrir, en á þessum fjórum
árum hefur það sannast að þörfin fyrir þá þjónustu
sem náttúrustofur veita er mikil og vaxandi. Rann-
sóknir á náttúru Vestfjarða eru svo skammt á veg
komnar að þar eru verkefnin óþrjótandi.
Starfsemin hefur gengið vel og stofan vaxið.
Þorleifur Eiríksson lauk
BS-prófi í liffrœði frá
Háskóla íslands 1982. Hann
fékk diplóma í atferlisfrœði
frá Stokkhólmsháskóla 1986
og varði doktorsritgerð í
dýrafrœði við sama skóla
1992. Þorleifur varð for-
stöðumaður Náttúrustofu
Vestfjarða 1997.
Verkefnin hafa verið fjölbreytt, bæði grunnrann-
sóknir, þjónustuverkefni og fræðsla. Auk þess sér
Náttúrustofan um rekstur Náttúrugripasafnsins í
Bolungarvík.
Hlutverk náttúrustofa
Náttúrustofa Vestijarða er alhliða rannsóknar-
og upplýsingastofnun í náttúrufræðum og aðalhlut-
verk hennar er að afla og miðla upplýsingum um
náttúrufar á Vestfjörðum. Þetta er mikið hlutverk
og ekki vel afmarkað. Það má því segja að ekkert i
náttúrunni á Vestfjörðum sé Náttúrustofunni óvið-
komandi.
í reglugerð um Náttúrustofu Vestfjarða er reynt
að telja upp nokkur hlutverk stofunnar. Reglugerð-
in er keimlík reglugerðum annarra náttúrustofa og
þar sem nýlega hefúr verið fjallað um hlutverk og
skipulag náttúrustofa í þessu riti, er ekki ástæða til
að ijölyrða um það, samanber grein um Náttúru-
stofu Norðurlands vestra á Sauðárkróki í 5. tbl.
2000.
Hægt er að skipta verkefhum náttúrustofunnar í
tvo aðalhluta. Annars vegar að stunda vísindalegar
rannsóknir á náttúru Vestijarða, að safna gögnum
og varðveita heimildir um náttúrufar og stuðla að
almennum náttúrurannsóknum. Hins vegar er
hlutverk náttúrustofunnar að miðla þessum upplýs-
ingum með því að veita þeim, sem þess óska, s.s.
stofhunum ríkis og sveitarfélaga, fyrirtækjum og
einstaklingum, umbeðna aðstoð og ráðgjöf á verk-
sviði stofunnar, enda komi greiðsla fyrir.
Það er einnig á sviði náttúrustofa að stuðla að
æskilegri landnýtingu, náttúruvernd og fræðslu um
umhverfismál og náttúrufræði, bæði fyrir almenn-
ing og í skólum. Einnig að aðstoða við gerð nátt-
úrusýninga á Vestfjörðum. Náttúrustofu Vestfjarða
er heimilt að gerast aðili að sýningarsöfnum en
fjárhagur hennar og safnanna skal vera aðskilinn.
Til að skilja betur hlutverk náttúrustofa er best
að fara yfir þessa aðalflokka og taka dæmi um
hvernig þetta snýr að Náttúrustofú Vestljarða og
byrja á almenningsfræðslu, tala síðan um þjónustu-