SunnudagsMogginn - 19.08.2012, Side 45

19. ágúst 2012 45
Lesbók
Það bar til tíðinda í vikunni að þríleikur E.L. James umástarfjötra Anastasiu Steele, Fifty Shades of Grey-röðin,varð mest selda bók Bretlandssögunnar. Víða hefur komiðfram að þær bækur eru ættaðar frá bók sem höfundurinn
skrifaði upp úr öðrum þríleik, Twilight-röð Stephenie Meyer, og
hefur orðið mörgum uppspretta fabúleringa um það sem kallast
„fan fictor“ upp á ensku, en má
kannski snara sem hermiskrif.
Hermiskrif eru ekki nýtt fyrirbæri í
bókmenntasögunni, því höfundar
hafa notað hugmyndir og minni frá
öðrum höfundum og úr sameig-
inlegum sagnaarfi frá örófi. Verald-
arvefurinn hefur aftur á móti gert
slíkar bækur sýnilegri og rafvæðing
bóka að sama skapi auðveldara að selja
hermisögur. Þeir sem vafra um bóka-
síður sér til skemmtunar hljóta og að
hafa tekið eftir því til að mynda hve
mjög hefur fjölgað bókum sem byggj-
ast á skáldverkum Jane Austen, þar
sem skemmst er að minnast bókar
P.D. James, Death Comes to Pember-
ley sem kom út í desember.
Á vefsetri Wikipediu má lesa að
fyrsta hermibókin sem byggðist á Jane
Austen hefði komið út fyrir tæpum
hundrað árum, Old Friends and New
Fancies – an Imaginary Sequel to the
Novels of Jane Austen hét sú bók og höfundurinn Sybil Brinton. Þar
kemur einnig fram að um aldamót hafi hermibækurnar verið á ann-
að hundrað og hefur fjölgað talsvert frá þeim tíma.
Það gefur augaleið að margar bókanna eru ekki upp á marga fiska,
þó að maður getið dottið niður á skemmtilegar bækur eins og Death
Comes to Pemberley sem er framúrskarandi. Obbinn er þó klénn,
klám- og glæpasögur algengar, en líka loðmollulegar soðgrýlur þar
sem persónum úr öllum bókum Austen ægir saman í svo miklu
kraðaki að maður þakkar fyrir að hún skuli ekki hafa skrifað meira
en sex skáldsögur. Þeir sem þannig skrifa kunna bækur Austen
greinilega utan að, en ekki örlar á skilningi.
Hermiskrif
sigra heiminn
’
Obbinn er þó
klénn,
klám- og
glæpasögur al-
gengar, en líka
loðmollulegar
soðgrýlur þar sem
persónum úr öll-
um bókum Austen
ægir saman í svo
miklu kraðaki að
maður þakkar
fyrir að hún skuli
ekki hafa skrifað
meira en sex
skáldsögur.
Orðanna
hljóðan
Árni Matthíasson
arnim@mbl.is
B
reski ellilífeyrisþeginn Harold
Fry fær bréf frá gamalli vin-
konu sinni, þar sem hún segist
liggja fyrir dauðanum. Hann
skrifar henni snubbótt svarbréf og fer út
úr húsi sínu árla dags til að póstleggja
það. Þegar hann kemur að næsta póst-
kassa, ákveður hann að leggja bréfið
frekar í þann næsta, en þegar þangað er
komið finnst Harold skynsamlegast að
fara á pósthúsið. Þegar hann er kominn
þangað heldur hann göngunni áfram.
„Eitthvað var farið af stað og hann vissi
ekki hvað það var“ (17). Samtal við ung-
lingsstúlku á bensínstöð verður honum
hugljómun og hann ákveður að fara
sjálfur með bréfið til vinkonu sinnar, yf-
ir þvert og endi-
langt England.
Vanbúinn til slíkrar
langferðar; létt-
klæddur, símalaus
og í mokkasíum,
hvorki með kort né
áttavita og án þess
að láta kóng eða
prest vita af fyr-
irætlunum sínum.
Harold telur nefnilega að með göng-
unni takist honum að lækna vinkonuna.
Á göngunni rifjar hann upp líf sitt, tekst
á við brostnar vonir, mistök, sorgir og
gleði. Við fyrstu sýn virðist líf hans
heldur viðburðasnautt, en sjaldan er allt
sem sýnist, því undir tiltölulega sléttu
og felldu yfirborði leynist svo ótalmargt.
Stundum verður upprifjunin honum um
megn, en hann kemur sterkari á leið-
arenda, hafandi gert yfirbót og hreinsað
til í lífi sínu því það er jú tilgangur píla-
grímagöngu.
Margt gerist á göngunni. Harold verð-
ur landsfrægur og eignast fjölda aðdá-
enda. Hann kynnist skrautlegum kar-
akterum sem játa fyrir honum ýmsa
bresti sína, sem eru svo sem hvorki
meiri né minni en gerist og gengur hjá
mannskepnunni og hann fer að sjá sjálf-
an sig og sína nánustu í nýju ljósi eftir
því sem hann upplifir meira.
Þýðing Ingunnar Snædal er kapítuli út
af fyrir sig. Henni tekst að ná þeim inni-
lega tón sem höfundur leggur upp með.
„Ung manneskja sem mætti Rex á götu
sæi aðeins hjálparvana gamlan mann, úr
tengslum við raunveruleikann, búinn að
vera. Undir fölu hvítu hörundi hans,
inni í þéttvöxnum líkamanum, barðist
samt hjarta jafn heitt og ákaft og í ung-
lingi.“(207) Fengur væri að því ef Ing-
unn legði þýðingar fyrir sig í meiri
mæli.
Hér er aldrei langt í húmorinn, per-
sónur allar sem ein sérlega vel skrifaðar
og sagan er í raun aldrei fyrirsjáanleg,
þó að ljóst sé hvert leið Harolds liggur.
Undirtónninn er vissulega alvarlegur,
það lífshlaup, sem Harold rifjar upp á
göngunni er fremur sorglegt, en inni-
leiki og einlæg fyndni gerir það að verk-
um að sagan verður aldrei væmin. Ekki
of mikið af neinu og heldur ekki of lítið
af einhverju öðru. Allt eins og það á að
vera í þessari óvenjulegu sögu.
Fyndin og óvenjuleg
pílagrímsganga
Bækur
Hin ótrúlega pílagrímsganga
Harolds Fry bbbbn
Eftir: Rachel Joyce.
Bjartur. 2012. 310 blaðsíður.
Anna Lilja Þórisdóttir
Rithöfundurinn Rachel Joyce.
LISTASAFN ÍSLANDS
Söfn • Setur • Sýningar
Listasafn Reykjanesbæjar
MILLILANDAMYNDIR
45 verk eftir ýmsa listamenn
Síðasta sýningarhelgi
Bátasafn Gríms Karlssonar
100 bátalíkön
Byggðasafn Reykjanesbæjar
VERTÍÐIN
Opið virka daga 12.00-17.00
helgar 13.00-17.00
Aðgangur ókeypis
reykjanesbaer.is/listasafn
ÞJÓÐMINJASAFN ÍSLANDS
Rokkabillý á Menningarnótt laugardaginn 18. ágúst
Spennandi dagskrá allan daginn
Kvikmyndasýning sunnudaginn 19. ágúst kl. 15:
Björgunarafrekið við Látrabjarg
Fjölbreyttar sýningar, spennandi safnbúð og Kaffitár
Þjóðminjasafn Íslands, Suðurgötu 41, s. 530 2200,
www.thjodminjasafn.is, thjodminjasafn@thjodminjasafn.is
Opið alla daga kl. 10-17.
Síðasta abstraktsjónin
Eiríkur Smith 1964 - 1968
Hús
Hreinn Friðfinnsson
Sunnudaginn 19. ágúst kl. 15 -
Leiðsögn, Ólöf K. Sigurðardóttir
Síðasta sýningarhelgi
Sýningunni lýkur þann 19.ágúst
Opið 12-17, fim. 12-21, lokað þri.
www.hafnarborg.is
sími 585 5790
- Aðgangur ókeypis
Húsið á Eyrarbakka í borðstofu:
Sunnlendingar á Ólympíuleikum
sumarsýning Byggðasafns
Árnesinga
Sjóminjasafnið á Eyrarbakka
Draumur um bát
sýning í forsal
Opið alla daga kl. 11-18
Sími 483 1504
www.husid.com
SAGA TIL NÆSTA BÆJAR
Úrval íslenskrar vöruhönnunar
Opið alla daga
nema mán. kl. 12-17.
Verslunin KRAUM í anddyri.
Garðatorg 1, Garðabær
www.honnunarsafn.is
NAUTN OG
NOTAGILDI
myndlist og hönnun
á Íslandi
Kaffistofa – Leskró – Barnakró
Opið alla daga kl. 12-18
AÐGANGUR ÓKEYPIS
www.listasafnarnesinga.is
Hveragerði
ÖLVUÐ AF ÍSLANDI 19.5. - 4.11. 2012, DÁLEIDD AF ÍSLANDI 19.5. - 4.11. 2012
HÆTTUMÖRK 19.5. - 31.12. 2012, „SJÁLFSTÆTT FÓLK“ 19.5. - 2.9. 2012
SAFNBÚÐ, Listaverkabækur, kort og gjafavara.
Fríkirkjuvegi 7, 101 Reykjavík, sími 515 9600
OPIÐ daglega kl. 10-17,lokað mánudaga.
Allir velkomnir! www.listasafn.is
SAFN ÁSGRÍMS JÓNSSONAR,
BERGSTAÐASTRÆTI 74
FORNMENN OG UMHVERFIS LANDIÐ Á FÁEINUM ÁRATUGUM
OPIÐ 10-14 ALLA VIRKA DAGA TIL 1. SEPTEMBER
MENNINGARNÓTT Í LISTASAFNI ÍSLANDS OG
SAFNI ÁSGRÍMS JÓNSSONAR
Dagskrá á www.listasafn.is
Opið í Listasafni Íslands kl. 10-22 og í Safni Ásgríms Jónssonar kl. 10-20
Ókeypis aðgangur í bæði söfnin frá kl. 16