Morgunblaðið - 13.10.2012, Blaðsíða 22

22 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. OKTÓBER 2012
56 10 000
TAXI
BSR
Góð þjónusta í 90 ár
● Í næstu viku mun Verkfræðistofan
Vista sækja alþjóðlega veðursýningu,
Meteorological World Expo í Brussel. Á
sýningunni verða stærstu fyrirtækin á
sviði veðurfræða hvort sem það eru
veðurspár, loftgæðismælingar, eld-
ingavarnir, sólargeislun eða tækjabún-
aður til að mæla öll veðurafbrigði.
Verkfræðistofan Vista mun annað ár-
ið í röð sýna hugbúnaðinn sinn Vista
Data Vision sem notaður er til að
geyma hverslags mæligögn og gerir
notendum kleift að rannsaka alla mæli-
söguna á vefnum. Stórar viðbætur
verða sýndar sem verða í næstu útgáfu
Vista Data Vision sem væntanleg er í
nóvember n.k., samkvæmt fréttatil-
kynningu.
Vista á alþjóðlega
veðursýningu í Brussel
Skuldir þjóðabúsins eru mun meiri
en áður hefur verið haldið fram af
Seðlabankanum og öll áform um af-
nám gjaldeyrishaftanna verða ótrú-
verðug uns heildstætt mat hefur ver-
ið gert á skuldastöðunni, samkvæmt
markaðspunktum greiningardeildar
Arion banka í gær. Segir þar að inn-
lánsstofnanir í slitameðferð hafi í
september tekið út 262 milljarða af
reikningum SÍ. Þar sem upphæðirn-
ar hafi verið flokkaðar sem innlend
eign þýði þetta að hrein staða þjóð-
arbúsins verði mun lakari en áður
var talið.
Í tölum Seðlabankans um hreina
stöðu við útlönd án innlánsstofnana í
slitameðferð fyrir 2. ársfjórðung
2012 kemur fram að hún sé neikvæð
um 1.056 milljarða, eða 65% af lands-
framleiðslunni. Það sést þó ekki að í
tölunum sé um 328 milljarða gjald-
eyrisinnlán gömlu bankanna sem
flokkast ekki sem erlend skuldbind-
ing þar sem innlánsstofnanirnar eru
flokkaðar sem innlendir lögaðilar.
Með úttektum gömlu bankanna
nema heildarinnlán þeirra nú 21
milljarði króna og hafa því í heildina
lækkað um 300 milljarða frá lokum 2.
ársfjórðungs.
Þar sem innlánsstofnanirnar eru
flokkaðar sem innlendur aðili hafa
innlagnir þeirra á gjaldeyri í Seðla-
bankann ekki talist til erlendra eigna
þeirra (þ.e. til erlendra skuldbind-
inga Seðlabankans). Þær koma því
ekki fram þegar hrein staða við út-
lönd án innlánsstofnana er sýnd í op-
inberum hagtölum.
Á skuldahliðinni dragast innlán
innlánsstofnananna saman, en þær
eru flokkaðar sem innlend skuld
Seðlabankans. Þar með verða nettó-
áhrifin á erlenda stöðu þjóðarbúsins
neikvæð.
Greiningardeildin segir að inn-
stæður innlánsstofnana á gjaldeyri í
Seðlabankanum séu því fyrst nú að
koma í bakið á okkur þar sem þær
hafa um nokkurt skeið fegrað hreina
stöðu við útlönd án innlánsstofnana í
slitameðferð. Nú þegar þessir fjár-
munir hafa verið teknir út úr Seðla-
bankanum mun hrein staða við út-
lönd án innlánsstofnana í slita-
meðferð væntanlega versna um
ríflega 300 milljarða við næstu birt-
ingu og verða um 84% af landsfram-
leiðslu ársins 2011, í stað 65 eins og
áður hafði verið talið.
Samkvæmt útreikningum grein-
ingardeildarinnar mun hrein erlend
staða þjóðarbúsins fara úr 65% af
landsframleiðslu upp í 123% ef mat
Seðlabankans á áhrifum uppgjörs
innlánsstofnananna er lagt til grund-
vallar eða úr 1.060 milljörðum króna
í ríflega 2.000 milljarða þegar greitt
hefur verið til erlendra kröfuhafa úr
þrotabúum gömlu bankanna.
Segir þar jafnframt: „Skuldastað-
an er umtalsvert verri en áður var
talið, og þar með greiðsluhæfi þjóð-
arinnar.“ agnes@mbl.is
Hvað skulda Íslendingar?
 Arion banki leiðir líkur að því að erlendar skuldir þjóðarbúsins séu mun meiri en
gefið hefur verið í skyn  Aðstoðarseðlabankastjóri segir að ekkert hafi breyst
Skuldir þjóðarbúsins
Hrein staða án gömlu bankanna
Hlutfall af landsframleiðslu
0
-10
-20
-30
-40
-50
-60
-70
2010 2011 2012 2013 2014
Hvað skuldar þjóðin?
PM II/2012
0
-20
-40
-60
-80
-100
-120
-140
Hrein staða með gömlu bönkunum
Hlutfall af landsframleiðslu Hvað skuldar þjóðin?
PM II/2012
2010 2011 2012 2013 2014
● Þátttaka var góð í ríkisvíxlaútboði
Lánamála á fimmtudag. Alls bárust til-
boð að fjárhæð 12,2 ma.kr. í 3ja mán-
aða flokkinn og var tilboðum fyrir 5,8
ma.kr. tekið á 3,10% flötum vöxtum. Í 6
mánaða flokkinn bárust tilboð að fjár-
hæð 2,7 ma.kr. og var tilboðum fyrir 1,2
ma.kr. tekið á 3,39% flötum vöxtum.
Útboðskjör beggja flokkanna voru hag-
stæðari fyrir ríkissjóð en í síðasta út-
boði sem haldið var í september, sam-
kvæmt Morgunkorni Íslandsbanka.
Góð þátttaka í útboði
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
   
!"# $% " &'( )* '$*
+,,-./
+/0-12
+,3-,.
,+-,41
,+-./0
+4-22+
+2+-22
+-3052
+44-00
+34-4
+,,-14
+/1-,+
+,3-0+
,+-2./
,+-33/
+4-243
+2+-1
+-30./
+4/-,,
+3/-,.
,+/-3544
+,2-51
+/1-0/
+,3-/4
,+-.++
,+-0,,
+4-.2/
+2,-51
+-30/3
+4/-14
+3/-04
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
„Nú er rétti tíminn til að ráðast í
byggingu álvers Norðuráls í Helgu-
vík enda er slaki í hagkerfinu. Það er
ekki öruggt að álverið verði reist. Ef
framkvæmdirnar frestast eða eru
slegnar út af borðinu dregur það úr
því hversu hratt hagkerfið mun vaxa
á næstunni, hversu hratt mun draga
úr atvinnuleysi og ný störf skapast,“
segir Ingólfur Bender, forstöðumað-
ur greiningardeildar Íslandsbanka.
„Við spáum 3,4% hagvexti á næsta
ári og erum þar að reikna með því að
Helguvík komi inn af fullum þunga.
En ef Helguvík hverfur úr myndinni
má búast við að hagvöxturinn verði
umtalsvert minni eða um 2,5%,“ seg-
ir Ingólfur Bender í samtali við
Morgunblaðið.
Slaki í hagkerfi þýðir að hjól at-
vinnulífsins snúast ekki jafn hratt og
þau geta og að framleiðsluþættirnir
eru ekki að fullu nýttir þ.m.t. vinnu-
aflið. Ingólfur segir að álverið í
Helguvík, en búist er við að fram-
kvæmdir hefjist á næsta ári, geti
haft góð áhrif á ýmsa þætti hagkerf-
isins: t.d. ráðstöfunartekjur heimil-
anna, atvinnuleysi, einkaneyslu og
útflutning litið til lengri tíma.
„Aftur á móti
er það svo að ef
ekki verður af
framkvæmdum í
Helguvík þýðir
það ekki að hag-
kerfið fari í bak-
lás og við þurfum
að horfast í augu
við samdrátt.
Þetta er ekki jafn
stór framkvæmd
og þegar Alcoa reisti álver á Reyð-
arfirði á árunum 2005-2008. Fram-
kvæmdirnar þá höfðu mikil ruðn-
ingsáhrif í hagkerfinu á tímum þegar
hér var mikil þensla og eignabóla.
Nú er því miklu betri tími til að fara í
stóriðjuframkvæmdir,“ segir Ingólf-
ur.
Það eru nokkrir óvissuþættir í
hagspá greiningardeildar Íslands.
Hann segir að það séu meiri líkur á
að hagvöxtur verði minni en 3,4% á
næsta ári en meiri. Til þess að hag-
vöxtur yrði meiri, þyrfti t.d. að ráð-
ast í frekari fjárfestingar eða upp-
sveiflan í ferðaþjónustu yrði hraðari
en reiknað var með. Og honum þykir
það ekki líklegt. Auk þess sem þró-
unin á alþjóðamörkuðum skipti
miklu máli en þar ríkir mikil óvissa
um framvinduna.
Rétti tíminn fyrir
álver í Helguvík
 Segir að annars dragi úr hagvexti
Ingólfur
Bender
Arnór Sighvatsson aðstoðarseðlabankastjóri segir að ekk-
ert nýtt hafi komið fram í markaðspunktum Arion banka í
gær. „Útgreiðslurnar breyta engu um undirliggjandi
skuldastöðu þjóðarbúsins. Alltaf hefur verið gert ráð fyrir
þeim í mati á undirliggjandi hreinni stöðu.
Í uppgjörsferlinu eiga sér stað hreyfingar á flokkun
eigna og skuldbindinga sem teljast til fjármálafyrirtækja í
slitameðferð annars vegar og annarra eigna og skuldbind-
inga hins vegar (án fjármálafyrirtækja í slitameðferð).
Stærðin hrein staða án fjármálafyrirtækja í slitameðferð
er því ekki föst stærð heldur síbreytileg eftir því hvernig
uppgjörum fallinna fjármálafyrirtækja vindur fram, og að endingu verður öll
hrein skuld þjóðarbúsins skráð þar. Sú stærð er því aðeins til hliðsjónar en
felur ekki í sér mat á undirliggjandi stöðu. Undirliggjandi hrein staða er
hrein staða þegar búið er að leggja mat á hreina skuld sem stafar af upp-
gjöri fjármálafyrirtækja í slitameðferð, leggja þá stærð við það sem á þeim
tíma er flokkað sem hrein staða án fjármálafyrirtækja í slitameðferð og
draga frá skuld Actavis. Ástæða þess að skráð skuld Actavis er dregin frá er
sú að hún hefur hverfandi áhrif á gjaldeyrisviðskipti.“
Útgreiðslurnar breyta engu
ARNÓR SIGHVATSSON AÐSTOÐARSEÐLABANKASTJÓRI
Arnór
Sighvatsson