Morgunblaðið - 13.10.2012, Blaðsíða 32

32 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. OKTÓBER 2012
Fjárveitingar til kennslu
hinna ýmsu deilda og náms-
brauta við íslenska háskóla fara
eftir nemendafjölda og sér-
stökum reikniflokkum sem eiga
að endurspegla eðli námsins.
Nám í sjúkraþjálfun við Háskóla
Íslands er hinsvegar í mun lægri
reikniflokki en eðlilegt getur tal-
ist.
Námsbraut í sjúkraþjálfun
hefur árum saman átt við ramm-
an reip að draga vegna alvarlegs
skorts á rekstrarfé. Þar kemur
tvennt til. Annarsvegar skertar
fjárveitingar til Háskóla Íslands
sem hafa verið í umræðunni að und-
anförnu. Þar hafa nemendur meðal
annars bent á að ekki sé greitt með
öllum nemendum skólans. Hins-
vegar sú staðreynd að auk fræði-
legrar og rannsóknatengdrar nálg-
unar einkennist nám í sjúkraþjálfun
af mikilli verklegri og klínískri
kennslu þar sem nemendur eru
þjálfaðir undir leiðsögn kennara.
Ekki er tekið tillit til þessa við fjár-
veitingar til námsins, sem eru t.d.
mun lægri en þekkist á hinum Norð-
urlöndunum. Stjórnvöld hafa hér
tækifæri til leiðréttinga og stuðla
um leið að heilbrigði landsmanna.
Vissulega má að hluta til rekja
rekstrarvanda náms í sjúkraþjálfun
til þeirrar kreppu sem við öll röt-
uðum í árið 2008. Margir hugsa sér
að fjölga ætti nemendum til að
standa straum af kostnaði og vega
upp það að vera í reikniflokki sem
skammtar ekki nægilegt fjármagn
til námsins. Þessi leið er hins vegar
ekki fær þar sem klínísk og verkleg
kennsla setja námi í heilbrigðisvís-
indagreinum skorður. Kreppan hef-
ur því komið mjög illa við nám í
sjúkraþjálfun og líkar greinar og
valdið því að margir óttast nú um af-
komu þess í framtíðinni. Á síðustu
árum hefur mikið verið gert til
sparnaðar og nú er svo komið að
ekki er hægt að ganga lengra án
þess að skerða gæði námsins.
Námsbraut í sjúkraþjálfun við
Háskóla Íslands var sett á stofn árið
1976. Þessi námsbraut varð sú
fyrsta í Evrópu til að bjóða upp á
nám í sjúkraþjálfun til BS-gráðu
innan háskóla. Staðsetning Íslands
og gæði námsins hafa valdið því að
íslenskir sjúkraþjálfarar hafa getað
aflað sér framhaldsmenntunar
beggja vegna Atlandsála. Íslenskir
sjúkraþjálfarar standa enn ágæt-
lega að vígi, hvað nám til starfsrétt-
inda varðar, miðað við evrópska
kollega. Í Kanada og Bandaríkj-
unum hefur grunnnámi sjúkraþjálf-
ara hinsvegar verið breytt í meist-
ara- eða doktorsnám. Þessi breyting
endurspeglar þá þróun sem hefur
orðið innan sjúkraþjálfunar á síð-
ustu árum og áratugum. Þar má
meðal annars nefna aukna þekkingu
á hreyfistjórn og gildi hreyfingar í
forvarna- og meðferðarskyni og
margskonar rannsóknir um árangur
sjúkraþjálfunar. Þessi breyting
veldur því einnig að sjúkraþjálfarar
með BS-gráðu eiga nú erfiðara en
áður með að komast í framhalds-
nám til Kanada og Bandaríkjanna
þar sem lægsta gráða til að hljóta
starfsréttindi í þessum löndum er
MPT (master of physical therapy)
eða DPT (doktor of physical the-
rapy) gráður. Framhaldsnám fyrir
sjúkraþjálfara, í þessum löndum,
kemur því til með að einskorðast við
doktorsnám (PhD), en til þess að
komast í slíkt nám þarf viðkomandi
að hafa MS, MPT eða DPT gráður.
Aukins fjármangs er þörf til að
Námsbraut í sjúkraþjálfun við Há-
skóla Íslands geti fylgt þessari þró-
un eftir og áfram boðið upp á gott
nám, viðurkennt til framhaldsnáms
í virtum erlendum skólum beggja
vegna Atlantsála. Við köllum því
eftir stuðningi fjárveitingarvalds-
ins. Í fyrsta lagi með því að meta
námið rétt með tilliti til verklegs og
klínísks hluta þess og í öðru lagi til
að mæta kröfum tímans um mennt-
un sjúkraþjálfara sem í dag eru
mikilvægari en nokkru sinni. Mark-
mið okkar er að geta áfram fram-
fylgt stefnu Háskóla Íslands og
boðið upp á nám í sjúkraþjálfun
sem stenst samanburð við það
besta.
Skortur á fjármagni ógnar
Námsbraut í sjúkraþjálfun við HÍ
Eftir Árna Árnason,
Sólveigu Ásu Árnadóttur og
Þjóðbjörgu Guðjónsdóttur
»Námsbraut í sjúkra-
þjálfun hefur árum
saman glímt við alvar-
legan skort á rekstrarfé.
Nú er svo komið að
starfsemi námsbraut-
arinnar er ógnað.
Árni
Árnason
Árni Árnason, dósent við Námsbraut í
sjúkraþjálfun, HÍ. Sólveig Ása Árnadótt-
ir, lektor við Námsbraut í sjúkraþjálfun,
HÍ. Þjóðbjörg Guðjónsdóttir, lektor við
Námsbraut í sjúkraþjálfun, HÍ.
Sólveig Ása
Árnadóttir
Þjóðbjörg
Guðjónsdóttir
Um aldir var ís-
lensk þjóð einangruð.
Einn af lykilþáttum
fullveldisbaráttu þjóð-
arinnar var að rjúfa
einangrun sem um
aldir var sem hemill á
framfarir. Lífæð Ís-
lands er frjáls verslun
og friðsamleg sam-
skipti við allar þjóðir.
Það hefur verið gæfa okkar Íslend-
inga að afla vina og viðskiptatækifæra
með verslun og menningarsam-
skiptum um allan heim. Við höfum
ratað víða og heimurinn verið okkar
vettvangur. Við höfum lært af biturri
reynslu að okkur farnast afleitlega
þegar viðskipti eru hindruð.
Nú standa yfir viðræður um inn-
göngu og aðlögun að Evrópusam-
bandinu; sambandi 27 þjóða þar sem
pólitískar ákvarðanir eru teknar fyrst
og fremst með hagsmuni stórþjóð-
anna að leiðarljósi, líkt og dæmin
sanna. Lítil ríki eiga í vaxandi mæli í
erfiðleikum með að koma sjón-
armiðum sínum á framfæri.
Mörg ríki reynt að fá und-
anþágur, ekkert fengið
Margoft hefur komið fram að Ís-
lendingar verði að taka upp sjáv-
arútvegsstefnu sambandsins í sam-
ræmi við Rómarsáttmálann. ESB
hefur „úrslitavald um varðveislu líf-
ríkis sjávarauðlinda í samræmi við
sameiginlegu fiskveiðistefnuna“.
Norðmenn sóttu fast að fá undanþágu
en var synjað og höfnuðu því aðild.
Mörg aðildarríki hafa reynt að fá und-
anþágur en ekkert fengið annað en
tímabundna aðlögun. Ísland verður að
láta forræði fiskimiðanna af hendi.
Rétti komandi kynslóða til fiskimið-
anna yrði stefnt í tvísýnu. Nú er unnið
að mótun sameiginlegrar orkustefnu
sambandsins með auknum valdheim-
ildum til framkvæmdastjórnar ESB.
Með aðild að ESB afsala landsmenn
sér yfirráðum yfir 200 mílna fiskveiði-
lögsögu; rétti til fiskveiðisamninga við
önnur ríki; rétti til viðskiptasamninga
við önnur ríki auk þess sem sæti í
heimsskautaráðinu færist úr landi,
svo það helsta sé nefnt. Makríldeilan
opinberar þá staðreynd að Ísland get-
ur aldrei og má aldrei láta af hendi
forræði fiskimiðanna.
Kynning á málstað Íslands
Nýlega voru samtökin Íslenskt
þjóðráð stofnuð í Reykjavík. Við sem
stöndum að Íslensku þjóðráði viljum
opna umræðu um stöðu Íslands í al-
þjóðasamfélaginu. Við viljum fá hing-
að til lands málsmetandi fólk til þess
að taka þátt í lifandi umræðu um ESB
og kynna sjónarmið Íslands á erlendri
grundu. Við höfum þegar kynnt sjón-
armið Íslands í samvinnu við breska
þingmenn í Westminster Palace við
útgáfu Váfuglsins á ensku og á ráð-
stefnu í tilefni 20 ára afmæli Euro-
pean Young Conservatives í Oxford
þar sem voru fulltrúar 25 þjóða. Við
höfum tekið á móti erlendri sendi-
nefnd og kynnt málstað Íslands.
Evrópa stendur á krossgötum og
stefnir hraðbyri að ríkjasambandi
sem nú þegar hefur öll helstu einkenni
þjóðríkis með forseta, ríkisstjórn, ut-
anríkisstefnu, þing, dómstól, fiskveiði-
lögsögu, landamæraeftirlit, stjórn-
arskrá, fána og þjóðsöng. Sautján ríki
eru með sameiginlegan gjaldmiðil.
Þróun til evrópsks sambandsríkis er
hröð.
Frjálsir markaðir, frjálsar þjóðir
Íslandi hefur vegnað illa þegar sam-
skipti hafa verið í eina átt líkt og þeg-
ar þjóðin var dansk-þýsk nýlenda. Það
er einlæg skoðun okkar að farsælast
sé fyrir þjóðina að eiga samskipti til
allra átta, eins og á þjóðveldisöld þeg-
ar Ísland var eitt helsta menning-
arríki Evrópu og á 20. öld þegar þjóð-
in endurheimti sjálfstæði og vann
yfirráð yfir fiskimiðunum.
Íslenskt þjóðráð vill samskipti við
allar þjóðir; frjálsa verslun milli
frjálsra þjóða – frjálsa markaði, frjálst
fólk. Ef ESB væri viðskiptabandalag
frjálsra evrópskra þjóða þá teldu sam-
tökin einsýnt að ganga til liðs við það
bandalag. En Evrópusambandið
stefnir hraðbyri að sambandsríki og
meðan svo er hljóta Íslendingar að
standa utan bandalagsins og fylgjast
með þróun mála í Evrópu.
Frjálsir markaðir
frjálsra þjóða
Eftir Hall Hallsson
og Jón Kristin
Snæhólm
Hallur Hallsson
»Nýlega voru sam-
tökin Íslenskt þjóð-
ráð stofnuð í Reykjavík.
Við sem stöndum að
samtökunum aðhyll-
umst frjálsa markaði
frjálsra þjóða fyrir
frjálst fólk.
Höfundar eru formaður og
varaformaður Íslensks þjóðráðs.
Jón Kristinn Snæhólm
Suðurlandsbraut 12 l 108 Reykjavík l S. 557-5880 l kruska@kruska.is l kruska.is
SENDUM Í FYRIRTÆKI OPIÐ VIRKA DAGA FRÁ 11-20
Á Krúsku færðu
yndislegan og
heilsusamlegan
mat.
Opið frá 11-20
alla virka
daga