Stígandi - 01.04.1944, Blaðsíða 12
STÍGANDI
KONA VÍGA-GLÚMS
Hversu fjarstætt er það ekki í sjálfu sér að meta gildi manns
eftir því nafni, sem hann ber?
Og þó er nafngjöf engan veginn áhrifalaus. Það eru ánægju-
legt að heita góðu nafni. Mörg ónefni eru hins vegar vansæmd
þjóðar. En engu að síður liggur það í valdi einstaklingsins sjálfs
að skapa blæ því nafni, sem hann ber. Það er alveg eins hægt
að halda ljótu nafni hreinu og að flekka fallegt nafn. Með þeim
hætti skapast hugblær um nöfnin, sem oft og einatt er fullkom-
in andstæða við gerð þeirra og ytri svip.
íslendingasögurnar eru auðugar að þróttmiklum og glæsileg-
um nöfnum, nöfnum, sem hafa geymzt með hverri kynslóð —
nöfnum, sem ljóma langt inn í myrkviði liðinna alda eins og
björt blys og vekja ást og aðdáun enn í dag, þegar þau eru
numin af auga eða eyra.
Og svo eru einnig hin nöfnin, sem raunverulega eru eins vel
gjörð, en sem vekja hroll og óhugnað vegna þess, að þeir, sem
báru þau, stóðu tíðum á öndverðum meiði við svo margt, er
telst til fegurðar í lífinu.
Þannig fær nafnið eins og ósjálfrátt blæ þess persónuleika,
sem ber það í hvert sinn. Nafn og persónugervi verður naumast
aðskilið — það hlýtur alltaf að fylgjast að, í samvist, í frásögn og
í minning. Það er samtengt og skylt á svipaðan hátt og rót og
króna í ríki náttúrunnar.
í íslendingasögunum eru mörg nöfn letruð skíru letri. Þess-
um sömu nöfnum er löngum á lofti haldið, þegar gerður er sam-
anburður á fortíð og samtíð — á persónugildi einstaklingsins á
söguöld og á persónugildi einstaklingsins í dag. Þau hafa verið
nefnd með lotningu og innileika og hrópuð upp sem hvatning til
dáða.
En stundum hefir það brunnið við, að beztu nöfnunum hefir
verið gleymt, — að sú vera, sem ber þau, hefir horfið í skugga
annars persónuleika, sem meira hefir borið á við fljóta yfirsýn.
Þannig var það í gær, og þannig mun það verða í dag og á
morgun.
Ilmríkustu blómin vaxa stundum í skugganum og gullið er