Læknablaðið - 15.01.2000, Blaðsíða 14

FRÆÐIGREINAR / ÖLDRUNARLÆKNINGAR
Table I. Patients by mean age, length ofstay and mortality.
Gender Number at admission Mean age (years) (SD*) Mean time of stay (days) (SD) Deceased during hospitalization
Female 133 82.7 (5.8) 19.9 (37.4) ii
Male 75 81.9 (4.9) 15.2 (19.4) 10
Total 208 82.4 (5^) 18.2 (32.1) 21
* SD = standard deviation.
Table II. Mean number of medications on admission
by age*.
Age groups Number Mean SD** 95% Cl***
75-79 78 5.2 3.6 4.4-6.0
80-84 55 6.4 4.2 5.2-7.5
85+ 75 6.8 3.8 6.0-7.7
Total 208 6.1 3.9 5.6-6.6
*Age trend in mean number of medications at admission; p=0.009.
** SD = standard deviation.
*** Cl = confidence interval.
Table III a. Number of medications at discharge.
Number of
medications N=187(%) F* M*
0 3 (1.6) 0 (0) 3 (4.6)
1-3 30 (16.0) 22 (18.0) 8 (12.3)
4-10 121 (64.7) 82 (67.2) 39 (60.0)
>10 33 (17.7) 18 (14.8) 15 (23.1)
Mean 7.2 6.9 7.7
F = females; M = males.
Fig. 1. Proportion with
medications from the most
common medication
categories.
Table III b. Distribution of difference values i.e. differ-
ence of the number of medications at admission and
discharge. Positive difference value indicates increase
at discharge*.
Differerence Frequency (%)
-9 i (0.5)
-3 3 (1-6)
-2 5 (2.7)
-1 18 (9.6)
0 58 (31.0)
1 42 (22.5)
2 17 (9.1)
3 14 (7.5)
4 12 (6.4)
5 8 (4.3)
6 7 (3.7)
7 1 (0.5)
8 1 (0.5)
Total 187 (100)
* Mean number of medications at admission is 6 and at dis-
charge 7.2, which is a significant increase; p<0.001.
■ Females discharge □ Males admission □ Males discharge
Medication for Psychotropics Pain medications
gastrointestinal tract
Efniviður og aðferðir
Skoðaðar voru framskyggnt sjúkraskrár allra sjúk-
linga á aldrinum 75 ára og eldri sem lögðust brátt inn
á lyflækningadeildir Borgarspítalans dagana 15. febr-
úar til 15. maí 1995. Kæmi einstaklingur oftar en einu
sinni var fyrsta koman metin.
Eftirfarandi atriði voru skráð: aldur, kyn, fjöldi
legudaga, fyrri sjúkdómar samkvæmt sjúkraskrá, lyf
sem viðkomandi hafði við innskrift og útskrift og
aðalútskriftargreining. Reiknaður var út meðalfjöldi
lyfja við inn- og útskrift og meðallegudagafjöldi. Við
útreikninga á fylgni var stuðst við fylgnistuðul Kend-
alls og við samanburð var notað t-próf. Marktektar-
krafa (significans level) var p<0,05.
Lagt var mat á meðferðina með því að líta á
ákveðnar sjúkdómsgreiningar og bera þær saman við
meðferðina. Lagt var mat á hvort lyfjanotkun ætti
þátt í að viðkomandi þurfti bráðainnlögn og tilfellun-
um skipt í miklar, nokkrar eða engar líkur á því.
Milliverkanir voru kannaðar með sérstöku tölvufor-
riti, Micromedex. Líkur á milliverkunum voru metn-
ar, miklar, meðal og litlar og niðurstöður síðan born-
ar saman við sjúkragögn.
Leyfi siðanefndar Borgarspítalans fékkst fyrir
rannsókninni.
Niðurstöður
Könnunin náði til 208 einstaklinga á aldrinum 75 til
98 ára. Meðalaldur var 82,4 ár. Samsetningu hópsins
og meðaldvalartíma er lýst í töflu 1. Tafla II sýnir
meðalfjölda lyfja eftir aldri. Skráður fjöldi lyfja við
innskrift var á bilinu 0 til 18 lyf og við útskrift mest 18.
Tíu einstaklingar (4,8%), fimm karlar og fimm konur
voru lyfjalaus við innskrift. Alls hafði 31 yfir 10 lyf við
innskrift (14,8%),17 konur og 14 karlar. Meðalfjöldi
lyfja hjá konum við innskrift var 5,8 lyf og við útskrift
6,9. Karlar höfðu 6,6 lyf við innskrift að meðaltali og
7,7 við útskrift. Lyf við útskrift eru sýnd í töflu III a.
Dreifing á mismun á fjölda lyfja við inn- og útskrift er
sýnd í töflu III b. Tengsl fjölda lyfja við inn- og útskrift
við aldur og meðallegudaga eru sýnd í töflu IV.
Dreifing stærstu lyfjahópa: I töflum V a-d kemur
fram að fjórir stærstu lyfjahóparnir voru: hjartalyf og
blóðþrýstingslækkandi lyf, 61,2% við innskrift og
67,4% við útskrift; hægða- og magalyf, 41,1 % við inn-
skrift og 54,6% við útskrift; geðlyf, 40,7% við inn-
skrift og 49,7% við útskrift og verkjalyf, 27,3% við
innskrift og 25,6% við útskrift.
Einnig er athyglisvert að skoða dreifingu mismun-
andi lyfjaflokka til dæmis ACE hemjara, róandi lyfja,
svefnlyfja, geðdeyfðarlyfja og gigtarlyfja.
Mynd 1 sýnir hlutfallslega samanlagða notkun
lyfja úr fjórum stærstu lyfjahópunum við innskrift og
útskrift. Myndir 2 a,b,c og d sýna breytingar á hlut-
falli heildarávísana einstakra lyfjagerða í þessum
stóru lyfjaflokkum milli inn- og útskriftar. Mynd 3
sýnir hlutfall mismunandi benzódíazepína við inn- og
12 Læknablaðið 2000/86
i