Læknablaðið - 15.01.2000, Blaðsíða 52

UMRÆÐA & FRÉTTIR / AF SJÓNARHÓLI STJÓRNAR
Áramótahugleiðingar
Sigurbjörn
Sveinsson
formaður LÍ
Eftil vill verbur
árið 2000
merkisár i sögu
okkar eftir allt
sauian. Árið sem
læknadeild sá
Ijósið í mannin-
um sjálfum og
tók að sœkjast
eftir fjölgáfuðu
námsfólki, sem
átti brýnt erindi
við læknislistina.
Kœru félagar
Ritstjórnarfulltrúinn bað mig um að skrifa pistil og
kveðju til ykkar um aldamót. Ég tók því auðvitað vel
að öðru leyti en því, að ég er alveg þversum í alda-
mótaskilgreiningunni. Ég er handviss um það, að enn
er eitt ár eftir af öldinni eða árþúsundinu, ef menn
vilja það heldur. Hins vegar má alveg fallast á það, að
aldamótaárið fari nú í hönd og því ástæða til þess
dagamunar, sem víða sér stað í fyrirætlunum fólks á
þessu ári.
Við í stjórn LÍ höfum reyndar ekkert sérstakt á
prjónunum af þessu tilefni. Hvað sem því líður, var sú
athugasemd gerð við undirritaðan á 90 ára afmæli
Læknafélags Reykjavíkur, að öll ártöl í sögu lækna á
íslandi væru óheppileg að því leyti, að þau væri erfitt
að muna. Enduðu hvorki á 0 eða 5.
Þetta kann að vera rétt.
Var þá lagt til, að læknar stofnuðu til einhverrar
þeirrar nýbreytni á aldamótaárinu, sem lifa myndi
upphafsmenn sína og fagnað yrði við hvern fylltan
áratug upp frá því.
Er þetta góð hugmynd og hér með komið á fram-
færi, ef vera kynni að einhverjir kollegar sæju lengra
nefi sínu í þessum efnum en stjórn LI og legðu henni
gott til.
Ef nánar er gáð, þá er það sem að framan er sagt
ekki alls kostar rétt. Á þessu ári verða 30 ár síðan far-
ið var að kenna læknisfræði með nýja laginu í lækna-
deild. Þá vorum við Kári, Jóhann Tómasson og Jón
Snædal nýstúdentar ásamt fleiri góðum körlum og
konum sem gert hafa garðinn frægan hér heima og
með dönskum.
Þetta var skömmu eftir árgang landlæknis og for-
seta læknadeildar, sem mun hafa verið „vintage".
„Nýja reglugerðin“ fór skrykkjótt af stað, kennar-
ar létu ekki sjá sig og numerus clausus hékk yfir okk-
ur eins og fallöxi. Taugarnar voru þandar til hins ítr-
asta, lestur í 14 tíma á dag og refsistig fyrir minnsta
frávik. Þó gáfu menn sér tíma til að fara með hávaða
og fyrirgangi á fund rektors, sem var góðhjartaður
guðfræðiprófessor og trúboði frá Kína. Þrátt fyrir
fróman vilja gat hann lítið fyrir þessa ólátabelgi gert,
skildi þá tæplega og vísaði á menntamálaráðherrann.
Sá alkunni Meneas varð furðu lostinn, spurði bara
hvort prófessorarnir í læknadeild ætluðu að eyði-
leggja nýju reglugerðina þegar í upphafi eftir svar-
daga um annað og blés síðan af fjöldatakmarkanirnar
með sínum hætti. Auðvitað fór þetta svo allt eins og
ráð hafði verið fyrir gert. Við náðum að vori, sem
„pössuðum inn í prógrammið“ og ijöldinn reyndist
heppilegur læknadeild, það er 36.
Þetta er allt liðin saga en endurtekur sig á hverju
ári er mér sagt. Því var það nokkur huggun á dögun-
um, þegar forseti læknadeildar upplýsti alþjóð í rauð-
vínspressunni, að nú stæði siðbót fyrir dyrum í lækna-
deild. Mæla skyldi læknisefni eftir öðrum kvarða en
gert hafði verið og meðal annars yrði andleg geta
þeirra og sköpunargáfa reynd yfir tebolla með kenn-
urunum.
Þetta er ekki verri hugmynd en hver önnur. Hún
minnir okkur á, að læknir er sá einn sem reynist sjálf-
um sér jafn trúr og sjúklingum sínum. Hæfileikinn til
að læra læknisfræði felst ekki einvörðungu í því að
festa í minni staglið, sem þó er óaðskiljanlegur hluti
námsins, heldur ekki síður hæfileikanum til að taka út
þroska sem maður - með mönnum.
Hér eru vissulega ekki á ferðinni ný sannindi, en
þau þarfnast reglubundinnar upprifjunar. Fyrrum for-
seti læknadeildar, Einar Stefánsson, skrifaði merkileg-
an leiðara í Læknablaðið fyrir nokkrum árum um
sama efni. Þar segir hann meðal annars: „Ekki fer á
milli mála, að hæfi til bóklegs náms skiptir miklu um
hverjir eru hæfir til læknisnáms og læknisstarfa. Aðrir
mannkostir eiga þó ekki síðri þátt í því að ákvarða
hverjir verða farsælir læknar. Læknadeild lítur alger-
lega framhjá öllu öðru en hæfni til bóklegs náms og
notar lélega aðferð til að mæla þennan eina þátt. ...
Læknar eiga að hafa góða almenna menntun og það
eru ekki síður mannkostir að vera vel að sér í tungu-
málum, stærðfræði eða listum, en geta lært utanað
byrjunamámsefni í grunngreinum læknisfræði(l).“
Læknisstarfið er eins og ferðalag, ferðalag með
fyrirhöfn. Svo vitnað sé í Sigurð Nordal, þá verður að
setja þeim takmark sem búinn er undir þessa ferð,
takmark sem er svo fjarlægt og ótiltekið, að það
hneppi hann ekki í neina fjötra heldur geri hann
frjálsari, opni augu hans fyrir kostum lífsins og kenni
honum að beita þeim kröftum sem hann býr yfir.
Ef til vill verður árið 2000 merkisár í sögu okkar
eftir allt saman. Árið sem læknadeild sá Ijósið í mann-
inum sjálfum og tók að sækjast eftir fjölgáfuðu náms-
fólki, sem átti brýnt erindi við læknislistina.
Ég óska ykkur árs og friðar.
HEIMILDIR
1. Stefánsson E. Skilyrði til náms í læknadeild [ritstjórnargrein].
Læknablaðið 1992; 78: 277.
46
Læknablaðið 2000/86