Læknablaðið - 15.11.2000, Síða 26

FRÆÐIGREINAR / GJÖRGÆSLA
r
Proportion (%)
Figure 6. Admissions from Dpt. ofSurgery and Dpt. of Medicine.
Proportion of admissions (%)
Vears
■9K---Major surgery
■Trauma
■■ ■ ♦ CNS diseases
----*• - - Circulatory
diseases
----p....Drug intoxication
-A----Respiratory
problems
Figure 7. The most common reasons for admission.
Mortality (%)
1970- 1975- 1980- 1985- 1990- 1995-
1974 1979 1984 1989 1994 1999
Years
■Internal Mecficine
* "General surgery
—Neurosurgery
-Orthopedics
-ENr
Figure 8. The mortality
(proportion ofadmissions)
of patients from various.
departments.
heildarfjölda innlagna) hélst lágt en svipað allt
tímabilið. Hlutfall almennrar skurðlækninga-
deildar fór lækkandi (úr 60% í 35% af heildar-
fjölda innlagna) með tilkomu undirgreina eins og
þvagfæraskurðlækninga (2% innlagna) og heila-
og taugaskurðlækninga (30% innlagna).
Algengustu innlagningarástæður eru sýndar á
mynd 7, en þær eru meiriháttar skurðaðgerðir,
slys, sjúkdómar í miðtaugakerfi, öndunarbilun og
lyfjaeitranir. Á síðasta áratug sést mikil aukning á
hlutfalli innlagna eftir meiriháttar skurðaðgerðir
eða úr 20% í 37% sjúklinga síðasta tímabilið.
Nokkur aukning er á innlögnum vegna öndunar-
færasjúkdóma og meltingarfærasjúkdóma en hlut-
fall innlagna vegna slysa hefur haldist svipað. Á
síðustu árum hefur innlögnum vegna hjartasjúk-
dóma og lyfjaeitrana hins vegar fækkað.
Fjöldi sjúklinga sem lögðust inn eftir slys eða
vegna áverka á tímabilinu var 2195 og hlutfall
þeirra af heildarfjölda innlagna fyrsta áratuginn
var 19%, annan áratuginn 17,2% og síðasta ára-
tuginn 14,3% en að meðaltali var hlutfall þeirra
um 17% innlagna fyrir allt tímabilið. Á síðustu
árum eru flestir slasaðir sjúklingar sem lagðir eru
inn á gjörgæsludeild annað hvort með fjöláverka
(40% slasaðra) eða höfuðáverka (30% slasaðra).
Mynd 8 sýnir hvernig dánarhlutfall hefur þróast
miðað við deildaskiptingu sjúklinga. Pannig hefur
dánarhlutfall sjúklinga frá lyflækningadeildum
lækkað nokkuð en lækkaði hins vegar meira hjá
sjúklingum frá skurðlækningadeild og heila- og
taugaskurðdeild. Dánarhlutfall sjúklinga frá
bæklunarlækningadeild er lágt og hélst svipað allt
tímabilið sem og dánarhlutfall sjúklinga frá háls-,
nef- og eyrnadeild.
Umræða
Innlögnum á gjörgæsludeild hefur fjölgað jafnt og
þétt þá þrjá áratugi sem deildin hefur starfað. Ef
borin eru saman fyrsta og síðasta tímabilið hefur
innlögnum á gjörgæsludeild fjölgað um 78%. Á sama
tíma hefur innlögnum á Sjúkrahús Reykjavíkur
fjölgað um 136% sem skýrir að nokkru leyti þessa
aukningu en erfitt er að draga ályktun út frá þessum
tölum þar sem Landakotsspítali og Borgarspítali
sameinuðust á tímabilinu og nokkrar breytingar hafa
einnig orðið á starfsskipulagi sjúkrahússins. Frá
upphafi hafa verið starfandi lyflækningadeild, skurð-
lækningadeild, geðdeild, slysadeild og háls-, nef- og
eyrnadeild. Endurhæfingardeild var stofnuð í apríl
1973. Innan skurðlækningasviðs var heila- og tauga-
skurðdeild stofnuð í desember 1982 og þvagfæra-
skurðdeild í janúar 1985. Gjörgæsludeild á
Landakotsspítala hætti starfsemi haustið 1994 og
barnadeild fluttist á SHR frá Landakotsspítala í júlí
1995. Endurhæfingardeild skiptist í endurhæf-
ingardeild og taugalækningadeild árið 1998 og
slysadeild skiptist í bráðamóttöku og bæklunar-
lækningadeild árið 1994. Hjartagæsludeild var
stofnuð innan lyflækningasviðs í nóvember 1996 og
einnig hafa verið stofnaðar smitsjúkdómadeild, blóð-
meina- og krabbameinsdeild og öldrunardeild (4,5).
Þar að auki hefur orðið fólksfjölgun í landinu á
tímabilinu sem skiptir máli. Frá 1970 hefur þjóð-
752 Læknablaðið 2000/86