Læknablaðið - 15.11.2000, Qupperneq 55

FRÆÐIGREINAR / FRÆÐILEG ABENDING
7. Endurmat á fylgjustaðsetningu vegna fyrri
greiningar á lágsætri fylgju skal fara fram eftir 32
vikna meðgöngu, nema ástæða sé til endurmats
fyrr, til dæmis vegna blæðinga.
8. Skoðun vegna gruns um mjög stórvaxið barn
(fetal macrosomia) ber mestan árangur ef konan
er komin fast að fullri meðgöngulengd, vegna þess
að vöxtur fósturs eykst hlutfallslega með hverri
viku fram að fæðingu. Greining á stóru barni er
ekki sjálfstæð ábending fyrir framköllun fæðingar.
9. Athugið að ónákvæmni í forspá um vaxtar-
frávik eða þyngd fósturs er meiri eftir því sem frá-
vik (+ eða -) er stærra.
Frábendingar um ómskoðanir á meðgöngu
Frábendingar eru engar ef mið er tekið af því að ekki
hefur verið hægt til þessa að sýna fram á að ómun geti
verið hættuleg fóstrinu. Ef undan er skilin skoðun við
18-20 vikur, sem mælt er með að allar konur fari í af
öryggisástæðum, verða hins vegar læknisfræðilegar
ástæður að vera til staðar þegar ómskoðun er
ráðlögð. Ósk konunnar sjálfrar um skoðun, til dæmis
til að fá að sjá fóstrið aftur eða vita kyn fósturs, er
ekki gild ástæða fyrir skoðun. Hið sama á við um
sjúkrahúsvist á meðgöngu, samdráttarverki eða til
dæmis við kviðverki af ýmsu tagi. Ávinningur af
skoðunum vegna slíks er lítill. Mæðravernd fer ekki
fram á ómdeildum, heldur er ómskoðunin öflugt
hjálpartæki í mæðravernd, sem ekki má misnota.
Heimildir
1. Geirsson RT. Leiðbeiningar um ómskoðun á meðgöngu.
Læknablaðið/Fréttabréf lækna 1987; 5(3): 12-3, 15.
(Ljósmæðrablaðið 1986; 64:170-4.)
2. Statens beredning för utvardering av medicinsk teknologi,
SBU. Rutinmassig ultraljudsundersökning under graviditeten.
Report no. 139. Stockholm: SBU; 1998.
3. Geirsson RT, Weldner B-M. The routine obstetric ultrasound.
Acta Obstet Gynecol Scand 1999; 78: 745-8.
4. Geirsson RT, Hreinsdóttir M, Sigurbjörnsdóttir GB, Persson
P-H. Fósturvöxtur íslenskra einbura. Læknablaðið 1990; 76:
405-10.
5. Persson PH, Weldner BM. Reliability of ultrasound fetometry
in estimating gestational age in the second trimester. Acta
Obstet Gynecol Scand 1986; 65: 481-3.
6. Geirsson RT, Have G. Comparison of actual and ultrasound
estimated second trimester gestational length in in-vitro
fertilized pregnancies. Acta Obstet Gynecol Scand 1993; 72:
344-6.
7. Mul T, Mongelli M, Gardosi J. A comparative analysis of
second trimester ultrasound dating formulae in pregnancies
conceived by artificial reproductive techniques. Ultrasound
Obstet Gynecol 1996; 8: 397-402.
8. Geirsson RT. Ultrasound: the rational way to determine
gestational age. Fetal Maternal Med Review 1997; 9:133-46.
9. Geirsson RT. Breytingar á útreikningi meðgöngulengdar og
mati á fósturvexti. Læknablaðið 1997; 83: 751-2.
10. Marsál K, Persson PH, Larsen T, Lilja H, Selbing A, Sultan B.
Intrauterine growth curves based on ultrasonically estimated
foetal weights. Acta Paediatr 1996; 85: 843-8.
Leiðrétting
I síðasta tölublaði Lækna-
blaðsins 10/2000 brenglaðist
ein af myndunum í grein
Garðars Sigurðssonar og
Gests Þorgeirssonar Sérhæfð
cndurlífgun utan sjúkrahúsa á
Reykjavíkursvæðinu 1991-1996.
Um er að ræða mynd 1 / Figure
1. Höfundar og lesendur eru
beðnir afsökunar á mistökun-
um.
Myndin birtist hér rétt.
Við tilvísun í greinina skal
leiðréttingar getið: Leiðrétting
birt: Læknablaðið 2000; 86:
781.
Hægt er að fá ljósrit af
greininni réttri hjá Lækna-
blaðinu.
Læknablaðið 2000/86 781