Læknablaðið - 15.03.2002, Blaðsíða 25

FRÆÐIGREINAR / DANARMEIN
18. Hagstofa íslands. Konur og karlar 1997. Reykjavík: Hagstofa
íslands; 1997.
19. Halldórsson M, Cavelaars AEJM, Kunst AE, Mackenbach JR
Socioeconomic differences in health and weil-being of
children and adolescents in Iceland. Scand J Public Health
1999; 27:43-7.
20. Gunnarsdóttir HK. Mortality and cancer morbidity among
occupational and social groups in Iceland [dissertation].
Reykjavík: Háskóli íslands; 1997.
21. Guðmundsson K, Harðarson Þ, Sigvaldason H, Sigfússon N.
Samband menntunar og áhættuþátta kransæðasjúkdóma.
Læknablaðið 1996; 82: 505-15.
22. Garðarsdóttir M, Harðarson Þ, Sigvaldason H, Sigfússon N.
Samband menntunar og dánartíðni með sérstöku tilliti til
kransæðasjúkdóma. Læknablaðið 1998; 84: 913-20.
23. Gunnarsdóttir HK, Aspelund T, Rafnsson V. Nýgengi krabba-
meina meðal verkakvenna. Læknablaðið 2000; 86: 30-2.
24. Dánartíðni og starf á Norðurlöndum 1971-1980. Útdráttur úr
ritinu Occupational Mortality in the Nordic Countries 1971-
1980. Ritröð norrænna hagskýrslna, rit nr. 49. Kaupmanna-
höfn; 1988.
25. Gunnarsdóttir HK, Rafnsson V. Nýgengi krabbameina meðal
íslenskra iðnverkakvenna. Læknablaðið 1999; 85: 787-96.
26. Steenland K, Beaumont J, Spaeth S, Brown D. Okun A,
Jurcenko L, et al. New developments in the Life Table
Analysis System of the National Institute for Occupational
Safety and Health. J Occup Med 1990; 32:1091-8.
27. Daly LE, Bourke GJ, McGilvray J. Interpretation and uses of
medical statistics. 4th ed. Oxford: Blackwell Science; 1991.
28. Hennecken CH, Buring JE, eds. Epidemiology in Medicine.
Boston/Toronto: Little, Brown and Company; 1987.
29. Gunnarsdottir H, Rafnsson V. Mortality among female
manual workers. J Epidemiol Community Health 1992; 46:
601-4.
30. Gunnarsdottir H, Rafnsson V. Mortality among Icelandic
nurses. Scand J Work Environ Health 1995; 21: 24-9.
31. Beall C, Delzell E, Macaluso M. Mortality patterns among
women in the motor vehicle manufacturing industry. Am J Ind
Med 1995; 28: 325-37.
32. Bond GG, McLaren EA, Cartmill JB, Wymer KT, Lipps TE,
Cook RR. Mortality among female employees of a chemical
company. Am J Ind Med 1987; 12: 563-78.
33. Teta MJ, Schnatter AR, Ott MG, Pell S. Mortality surveillance
in a large chemical company: the Union Carbide Corporation
experience, 1974-1983. Am J Ind Med 1990; 17: 435-47.
34. Rafnsson V, Gunnarsdottir H. Mortality study of fertiliser
manufacturers in Iceland. Br J Ind Med 1990; 47: 721-5.
35. Choi BCK. Definition, sources, magnitude, effect modifiers,
and strategies of reduction of the healthy worker effect. J
Occup Med 1992; 34: 979-88.
36. Ragnarsson J, Blöndal Þ. Reykingavenjur 1985-1988. Heil-
brigðisskýrslur. Fylgirit 1989 nr. 2. Reykjavík: Tóbaksvarna-
nefnd og Landlæknisembættið; 1989.
37. Hernberg S. Introduction to Occupational Epidemiology.
Chelsea, Michigan: Lewis Publishers; 1992.
38. Lea CS, Hertz-Picciotto I, Andersen A, Chang-Claude J,
Olsen JH, Pesatori AC, et al. Gender differences in the
healthy worker effect among synthetic vitreous fiber workers.
Human population changes caused by hazardous waste. Am J
Epidemiol 1999; 150:1099-106.
39. Moser K, Pugh H, Goldblatt P. Mortality and the social
classification of women. In: Goldblatt P, ed. Longitudinal
Study. Mortality and social organisation. London: HMSO;
1990:145-62.
40. Sacker A, Firth D, Fitzpatrick R, Lynch K, Bartley M.
Comparing health inequality in men and women: prospective
study of mortality 1986-96. Br Med J 2000; 320:1303-7.
41. Moser K, Goldblatt P, Pugh H. Occupational mortality of
women in employment. In: Goldblatt P, ed. Longitudinal
Study. Mortality and social organisation. London: HMSO;
1990:129-44.
42. Lynge E, Thygesen L. Occupational cancer in Denmark.
Cancer incidence in the 1970 census population. Scand J Work
Environ Health 1990; 16/Suppl 2: 3-35.
43. Arber S, ed. Gender and class inequalities in health: under-
standing the differentials. Sydney: Gower; 1989.
44. Alexanderson K. Indicatiors for working women. In: Kilbom
Á, Messing K, Bildt Thorbjörnsson C, eds. Women's health at
work. Solna: National Institute for Working Life; 1998:121-61.
45. Vágerö D. Health inequalities in women and men. Studies of
specific causes of death should use household criteria
[editorial]. Br Med J 2000; 320:1286-7.
Seroquel
AstraZeneca, 960203 TÖFLUR; N 05 A H 04 (Styttur sérlyfjaskrártexti og heimildaskrá)
Hver tafla inniheldur: Quetiapinum INN, fúmarat, samsvarandi Quetiapinum INN 25 mg, 100 mg eða 200 mg. Töflurnar innihalda mjólkursykur (laktósu). Ábendingar: Seroquel er notað til meðhöndlunar á geðklofa. Skammtar og lyfjagjöf: Seroquel
á að gefa tvisvar á dag, með eða án matar. Fullorðnir: Heildardagskammtur fyrstu fjóra daga meðferðarinnar er 50 mg (dagur 1), 100 mg (dagur 2), 200 mg (dagur 3) og 300 mg (dagur 4). Eftir þessa fjóra daga er mælt með 300 mg dagskammti.
Dagskammtinn má aðlaga að klínlskum viðbrögðum og þoli viðkomandi sjúklings, á bilinu 150-750 mg/dag. Aldraðir: Eins og með önnur geðlyf, skal lyfið notað með varúð hjá öldruðum, sérstaklega í upphafi meðferðar. Skammtaaukning getur
þurft að vera hægari og dagsskammtur lægri en hjá yngri sjúklingum, og fer það allt eftir klínískum viðbrögðum og þoli viðkomandi sjúklings. Klerans quetiapíns var að meðaltali um 30-50% minni hjá öldruðum samanborið við yngri sjúklinga.
Börn og unglingar: Mat á öryggi og verkun lyfsins hjá börnum og unglingum er ekki fyrirliggjandi. Sjúklingar með nýrnabilun: Ekki er nauðsynlegt að aðlaga skammtinn. Sjúklingar með lifrarbilun: Quetiapin umbrotnar að miklu leyti í lifur, og skal
því notað með varúð hjá sjúklingum með lifrarbilun, sórstaklega I upphafi meðferðar. Upphafsskammtur lyfsins skal vera 25 mg/dag hjá sjúklingum með lifrarbilun. Skammtinn skal auka daglega um 25-50 mg þar til viðunandi skammti er náð, og
fer það allt eftir klínískum viðbrögðum og þoli viðkomandi sjúklings. Frábendingar: Ofnæmi fyrir innihaldsefnum lyfsins. Varnaöarorö og varúöarreglur: Samtfmis sjúkdómar: Lyfið skal nota með varúð fyrir sjúklinga með þekkta hjarta- og
æðasjúkdóma, sjúkdóma í heilaæðum og fyrir sjúklinga sem hættir til að fá of lágan blóðþrýsting. Seroquel getur orsakað stöðubundið blóðþrýstingsfall, sérstaklega I upphafi þegar verið er að auka skammta smám saman. Flog: I klfnfskum
samanburðarrannsóknum var enginn munur í tfðni floga hjá sjúklingum sem fengu lyfið eða lyfleysu. Eins og með önnur geðlyf, skal gæta varúðar við meðhöndlun sjúklinga sem fengið hafa flog. Síðkomin hreyfitruflun (tardive dyskinesia): I klínfskum
samanburðarrannsóknum var enginn munur í tfðni extrapýramídal einkenna hjá sjúklingum sem fengu ráðlagða meðferðarskammta af lyfinu eða lyfleysu. Þetta bendir til að lyfið valdi síður síðkominni hreyfitruflun en venjuleg sefandi lyf. Hafa
skal í huga að minnka skammta lyfsins eða hætta notkun þess ef vísbending og einkenni um síðkomna hreyfitruflun koma fram. Illkynja sefunarheilkenni: lllkynja sefunarheilkenni hefur verið tengt við sefandi lyfjameðferð. Klínísk einkenni eru t.d.
ofurhiti, breytt andlegt ástand, vöðvastífni, óstöðugleiki f ósjálfráða taugakerfinu og hækkun á kreatínín fosfókínasa. í slíkum tilvikum skal hætta notkun á lyfinu og gefa viðeigandi lyfjameðferð Milliverkanir: Aðalverkun lyfsins er á miðtaugakerfið,
og því skal gæta varúðar við samtímis notkun annarra lyfja sem verka á miðtaugakerfið og alkóhóls. Lyfjahvörf lithíums breytast ekki ef það er notað samtímis lyfinu. Samtímis notkun á sefandi lyfjunum risperidon eða halóperidól hefur ekki marktæk
áhrif á lyfjahvörf quetiapins. Samtfmis notkun á thíoridazín eykur klerans quetiapins. Lyfið örvar ekki lifrarensímin sem taka þátt í umbrotum fenazóns. Samtímis notkun á fenýtóíni (örvar microsomal ensím) veldur aukningu í klerans quetiapins.
Sjúklingar sem taka samtímis lyfinu og fenýtóín, eða önnur lyf sem örva lifrarensím s.s. karbamazepín, barbítúröt og rífampicín, geta þurft að auka skammtinn af lyfinu til að hafa stjórn á einkennum sjúkdómsins. Ef sjúklingur hættir að taka fenýtóín
og tekur í staðinn lyf sem ön/a ekki lifrarensím, s.s. natríum valpróat, getur þurft að minnka skammtinn af lyfinu. Ensímið CYP3A4 er helst ábyrgt fyrir sýtókróm P450 tengdum umbrotum quetiapins. Samtímis notkun á címetidíni, sem letur P450
ensímið, hefur ekki áhrif á lyfjahvörf quetiapins. Samtímis notkun á geðdeyfðarlyfjunum imipramín (letur CYP2D6) eða flúoxetín (letur CYP3A4 og CYP2D6) hefur ekki marktæk áhrif á lyfjahvörf quetiapins. Samt sem áður er mælt með að gæta
varúðar þegar lyfið er notað samtímis lyfjum sem letja CYP3A4 (t.d. ketókónazól eða erýthrómýcín). Meöganga og brjóstagjöf: Ekki hefur verið færð sönnun á öryggi og verkun lyfsins á meðgöngu. Pví skal aðeins nota lyfið á meðgöngu ef
kostir þess réttlæta hugsanlega áhættu af notkun þess. Ekki er vitað að hve miklu leyti lyfið útskilst f móðurmjólk. Því skal ráðleggja konum sem nota lyfið að forðast að hafa börn á brjósti. Akstur og stjórnun annarra véla: Sjúklingum skal
ráðlagt að aka ekki bifreið eða stjórna öðrum tækjum fyrr en þeir vita hvaða áhrif lyfið hefur. Aukaverkanir: Algengasta aukaverkunin er svefnhöfgi, sem kemur helst fram í upphafi meðferðar, en hættir yfirleitt við áframhaldandi meðferð. Lyfið
veldur ekki hækkun á prólaktíni líkt og mörg önnur geðlyf. Algengar (>1%): Taugakerfi: Svefnhöfgi. Almennt: Þróttleysi, svimi. Hjarta- og æðakerfi: Réttstöðuþrýstingsfall, of lágurblóðþrýstingur, hraðtaktur. Meltingarfæri: Hægðatregða, munnþurrkur,
meltingartruflun. Blóð: Fækkun hvítra blóðkorna, hlutleysiskymingafæð. Efnaskipti: SGPT (ALT) hækkun, SGOT (AST) hækkun, þyngdaraukning. öndunarfæri: Nefslímubólga. Sjaldgæfar (0,1-1%): Almennt: lllkynja sefunarheilkenni. Hjarta- og
æðar: Yfirtiö. Efnaskipti: Kólesterólhækkun, blóðfituhækkun, hækkun á gamma-GT. Blóð: Fjölgun eósínfíkla. Taugakerfi: Rykkjakrampi, grand mal rykkjakrampi. Meðferð með lyfinu hefur tengst örlítilli skammtaháðri lækkun á skjaldkirtilshormónum,
sérstaklega í heildar T4 og fríu T4. Lækkunin náði hámarki á fyrstu 2-4 vikum meðferðarinnar, en við áframhaldandi notkun varð ekki frekari lækkun. Ofskömmtun og eiturverkanir: Takmörkuð reynsla er af ofskömmtun á lyfinu í klínískum
rannsóknum. Útlit: Töflur 25 mg: Kringlóttar, 0 6 mm, ferskjulitaðar, kúptarog filmuhúðaðar. Töflur 100 mg: Kringlóttar, 0 8,5 mm, gular að lit, kúptarog filmuhúðaðar. Töflur 200 mg: Kringlóttar, 0 11 mm, hvítarað lit, kúptarog filmuhúðaðar.
Pakkningar: Töflur 25 mg: 100 stk (þynnupakkað);12.147 kr., Töflur 100 mg: 30 stk. (þynnupakkað); 7.876 kr., 100 töflur (þynnupakkað); 22.945 kr., Töflur 200 mg: 30 stk. (þynnupakkað); 11.474 kr., 100 töflur (þynnupakkað); 33.735 kr.
Afgreiöslutilhögun: Lyfið er lyfseðllskylt. Tryggingastofnun ríkisins greiðir lyfið að fullu. Ágúst 2001.
Heimildaskrá 1. ARVANITIS LA, MILLER BG: Multiple fixed doses of Seroquel (quetiapine) in patients with acute exacerbation of schizophrenia: a comparison with haloperidol and placebo. The Seroquel Trial 13 Study Group. Biological Psychiatry
( 1997) 42:233-46. 2. SMALL JG, HIRSCH SR, ARVANITIS LA, MILLER BG, LINK CG: Quetiapine in patients with schizophrenia. A high- and low-dose double-blind comparison with placebo. Seroquel Study Group. Arch. Gen. Psychiatry (1997)
54:549-57. 3. BRECHERM, RAK TW, MELVIN K. JONES AM: The long-term effect of quetiapine (Seroquel monotherapy on weight in patients with schitzophrenia). International Journal of Psychiatry in Clinical Practice (2000) 4:287-91.
Umboð á íslandi: Pharmaco hf. AstraZeneca, Hörgatúni2, 210 Garðabæ, Sími:535 7152 Fax: 565 7366
Læknablaðið 2002/88 201