Læknablaðið - 15.03.2002, Blaðsíða 65

UMRÆÐA & FRÉTTIR / BRÉF TIL LÆKNIS
Nú hljóp í ‘ann sá hiti og undur,
‘ann hélt ‘ann myndi rifna sundur,
takið kom aftur við og við.
Hrákinn varð ailur blóði blandinn,
brjóstþyngslin nú og hóstafjandinn
gáfu ‘onum hvorki fró né frið.
Inn vildi karlinn einlægt taka,
eg var að reyna til að skaka
hann bæði og aðra o’n af því.
Ég gaf honum síðast gigtardropa,
Guðmundur fór þá ögn að ropa
en bati fannsl mér þar enginn í.
I góðri meiningu gert var illa
að gefa ‘onum dropa er kvalir stilla
því inntökur vill hann einlægt fá.
Pað sló niður í þennan svipinn
en það var eins og hann væri gripinn
af meiri kvölum eftir á.
Nú var samt ekki nóg með þetta,
nú tók að þyngja en ekki létta
innvortis kvöl og ósköpin.
Laxerolíu lét ég síðan
leka tvisvar í bolla víðan.
Petta tók hann í einu inn.
Hvað á að gera? hvað að segja?
Heldurðu karlinn muni deyja?
Hann fer þá samt í himininn.
Æ, þú hripar mér eina línu
aftur með Bjössa að gamni mínu.
Sýndu engum manni seðilinn.
Berðu kveðju frá mér og mínum
margsinnis öllum vinum þínum,
konu og dóttur, kæri minn.
Heilbrigði og Gleði um Höfðabæinn
haldi nú á þér sérhvern daginn
á lófunr sínum út og inn.
Svo kann ég ekki að biðja betur
en bæði surnar og kaldan vetur
guð almáttugur gæti þín
og láti okkur báða syngja saman
sveitungana, það verður gaman,
í eilífu lífi, elskan mín!
2. apríl 1860
1. Rabe.K.E el al: Clinical managemenl of asthma in 1999: the Asthma Insights and Reality in Europe (AIRE) study. Eur Respir J 2000;16:802-807
2. The Air Study: Asthma in real life. David Price et al. /Ksthma J 1999; 4:74-78
3. Knorr B. Martr J. Bemstein JA, Nguyen H. Seidenberg BC, Reiss TF, et al. Montelukast forchronic asthma in 6 to 14 year old children. JAMA 1998;279:1181-6
4. Reiss TF, Chervinsky P, Dockhom RJ, Shingo S, Seidcnberg B. Edwards TB. Montclukasl, a once daily leukotrienc receptor antagonisl in the trcatmenl og chronic
asthma: a mullicenter, randomised doubleblind trial. Arch Item Med 1998;158:1213-20.
SINGULAIR
MSD, 970102,970103
Tuggutöllur og töflur R 03 DC 03
Virkt innihaldscfni: Montclúkastsýra; 5 mg eda 10 mg. Abcndingar: Montelukasi er ætlað til meðferðar vid aslma sem vidbótarmcdferd hjá sjúklingum sem hafa vægan eda miðlungsmikinn viðvarandi astrna, þegar meðferð
mcð innúðasterum er ckki fullnægjandi og þcgar notkun stuttverkandi b-agónista “cftir þörfum' veitir ekki fullnægjandi klíníska meðferð við astma. Montelukast er einnig ætlað til fyrirbyggjandi mcðferðar á astma þcgar
aðallcga er um bcrkjusamdrátt við áreynslu að ræða. Skammtar og lyfjagjöf: Skammtastærð handa fullorðnum, 15 ára og eldri, er ein 10 mg taíla á dag, lckin inn að kvöldi. Skammtastærð handa börnum 6-14 ára cr cin 5
mg tuggutafla daglega, tekin inn að kvöldi. Montclukast má bæta við þá astmameðferð scm sjúklingurinn er þegar að fá. Montelukast má bæta við meðferð þegar mcðferð með stuttverkandi b-agónistum “cftir þörfum" dugir
ekki cin sér. þcgar klínísk svórun hefur átt sér stað (venjulega cítir fyrsta skammtinn), getur sjúklingurinn c.t.v. dregið úr meðferð með sluttverkandi b-agónistum “eftir þörfum”. Meðfcrð mcð monlelukast má nota sem
viðbólarmcðferð þegar önnur lyf s.s. innúðabarksterar veita ekki fullnægjandi klínfska meðferð. Frábendingar: Ofnæmi fyrir einhverju af innihaldsefnum lyfsins. Sérstök varnaðarorð og varúðarrcglur við notkun: Ráðlcggja
skal sjúklingum að nota aldrei monlelukast töflur við bráðum astmaköstum, heldur hafa sín venjulegu viðeigandi lyf liltæk til notkunar \ið slíkar aðstæður. Ef brátt astmakast á sér stað skal nota sluttvcrkandi b-agónista til
innúðunar. Sjúklingar skulu ráðfæra sig við sinn lækni svo fljótl scm auðið er, ef þeir þurfa meira af b-agónistum til innúðunar, en áður. Montlukast á ckki að gefa í stað innúðabarkslcra eða barkslera lil inntöku. Ekki hefur
verið sýnt fram á að hægl sé að draga úr nolkun barkstera til innlöku þegar monteiukast cr gefið samhliða þeim. I sjaldgæfum tilvikum getur fjölgun cósínófíla átt sér stað hjá sjúklingum á meðferð með astmalyfjum, þ.á.ra
montelukast, sem stundum kemur fram með klínískum cinkennum æðabólgu sem samræmist Chuig-Strauss heilkenni, sjúkdómi senr oft er mcðhóndlaður með barksterum (systemic). I flcslum þessara tilvika, cn ekki öllum
hafa skanrmtar af barksterum til inntöku verið minnkaðir eða notkun þeirra hætt. Hvorki er hægt að útiloka né staðfesta að Chuig-Slrauss hcilkenni komi upp l lengslum við leukotrien xiðtaka antagónista. Læknar skulu
vera á verði m.t.l. fjölgunar eósínófíla, útbrota I tengslum við æðabólgu, versnandi lungnaeinkenna. aukaverkana á hjarta, og/eða taugakvilla hjá sjúklingunum. Endurmeta skal ástand sjúklinga sem fá þessi einkenni og
endurskoða mcðferð þeirra. Reynsla lyfsins handa bömum cr takmörkuð. 5 mg luggutafla innihcldur aspartam sem inniheldur fenýlalanín (0,842 mg fenýlalanín í 5 mg tugguiöflu). Millivcrkanir við önnur lyf og aðrar
millivcrkanir: Montelukast á gcfa samhliða annarri hefðbundinni fyrirbyggjandi meðferð og hcfðbundinni mcðfcrð \ið langvinnum astma. í rannsóknum á millivcrkunum hafði ráðlagður klínískur skamnuur af montelúkasti
engin klínískt mikilvæg áhrif á lyljahvörf cflirfarandi lyfja: thcóf>iífns, prednisóns, prednisólóns, getnaðarvamartaflna (ethinyl cstradíol/norcllundrone 35/1), terfcnadíns, dígoxíns og warfarins. AUC íyrir montelúkast var
u.þ.b. 40% minna hjá einstaklingum scm fengu fenóbarbítal samhliða monlelúkasti. Þar sem monlclúkast umbrotnar fyrir tilstilli CYP 3A4 skal gæta varúðar sérslaklega hjá bömum þcgar montclukast cr gefið samhliða lyfjum
scm innleiða CYP 3A4, svo sem fenýtóíni, fcnóbarbítali og rifampidni. Meðganga og brjóstagjöf: Þar scm engar samanburðarrannsóknir hafa vcrið gerðar hjá þunguðum konum eða konunt mcð böm á brjósti á ckki að nota
monlelukast á meðgöngu eða hjá konum með bórn á brjósti ncma brýna nauðsyn beri til. Aukavcrkanir: Aukaverkanir, sem almcnnt eru vægar, hafa yfirlcitl ckki orðið til þess að hælta þyrfti meðferð. Eingöngu kviðvcrkir
og höfuðvcrkur vom skráð sem lyQatengdar aukavcrkanir scnt áltu sér stað hjá > 1% sjúklinga sem fengu montelukast og tíðari en hjá sjúklingunt sein fengu lyfleysu í tveimur klínlskum rannsóknum á 10 mg töílum. Ekki
var marktækur munur á tíðni þessara aukaverkana I meðferðarhópunum tveimur. Þrátt fyrir að ekki væri um slaðfesl tengsl við notkun montelúkasts að ræða vom eftirfarandi aukaverkanir, sem vom jafnlíðar eða tíðari cn
hjá þcim sem fcngu lyfleysu, skráðar hjá Sl% sjúklinga I klínískum rannsóknum. Almennar: máttlcysi/þreyta, hiti , k\ið\-erkir, áverkar. Mcltingarfæri: niðurgangur, meltingartmflanir, maga- og gamabölga af völdum sýkingar,
lannverkir. Taugakerfi/geðræn einkenni: s\imi, höfuðverkur, svefnleysi. Óndunarfæri: ncfslífla, hósti, inflúensa. Húð: útbrot.
Eingöngu höfuðverkur var skráð sem lyfjatcngd aukaverkun scm áttu sér stað hjá 2: 1% sjúklinga sem ícngu montclukast og tíðari cn hjá sjúklingum sem fcngu lyflcysu f klínískri rannsókn á 5 mg luggutöflum. Ekki var
marktækur munur á tíðni þcssara aukaverkana ( meðfcrðarhópunum tvcimur. Þó að orsakasamhengi við montelúkast hafi ekki verið staðfest vom cftirfarandi aukaverkanir, sem vom tíðari en hjá þeim sem fcngu lyfleysu,
skráðar hjá £3% bama í klínfskum rannsóknum. Almennar: hiti. Meltingarfæri: niðurgangur, ógleði. Öndunarfæri: inflúensa, hálsbólga, skútabólga. Eftirfarandi aukaverkanir hafa vcrið skráðar við almenna nolkun lyfsins:
máttleysi/þreyta, svimi, óeðlilegir draumar þar á mcðal martraðir. syfja, svefnleysi, önuglyndi, cirðarleysi, lið\erkir, niðurgangur, munnþurrkur, mellingartmflamr, ofnæmis\iðbrógð (þ.á.m. bráðaofnæmi, ofsabjúgur,
ofsakláði, kláði, útbrot og í mjóg sjaldgæfum tihikum ífcrð eósínófíla í lifur), laslciki, vöðvavcrkir. ógleði og uppköst. Pakkningar, verð (Febrúar, 2002), afgrciðsla og grciðsluþátttaka: Töflur 10 mg: 28 stk. 5849 kr
98 stk. 18087 kr og tuggutöflur 5mg: 28slk. 6343 kr. 98stk. 19684 kr. Afgrciðsla: Lyfseðilsskylda. Grciðsluþátttaka: B. Handhafi markaðslcyfis: Merck Sharp &r Dohme B.V, Haarlcm, Holland.Umboðsaðili a
(slandi: Famiasía chf, Síðumúla 32, 108 Reykjavík.
Læknablaðið 2002/88 241