Læknablaðið - 15.03.2002, Blaðsíða 44

FRÆÐIGREINAR / KLÍNÍSKAR LEIÐBEININGAR
Gáttatif er algeng takttruflun og er talið að yfir 5% þeirra sem komnir eru yfir 65 ára aldur
og 10% þeirra sem eru eldri en 75 ára hafi einhvern tíma fengið gáttatif.
B Meta á hættu á blóðþurrðarheilaáfalli hjá öllum einstaklingum með gáttatif
Áhættuþættir fyrir blóðsegamyndun við gáttatif eru:
A Fyrri saga um blóðþurrðarheilaáfall eða skammvinnt blóðþurrðarkast (TIA)
er sterkasti áhættuþátturinn þar sem líkur á endurteknu áfalli eru um 12% á ári.
Aðrir áhættuþættir:
|A 1. Aldur eftir 65 ára. Áhætta eykst með hækkandi aldri og er mest hjá konum yfir 75 ára.
A 2. Saga um háþrýsting.
M 3. Sykursýki.
m 4. Klínísk hjartabilun eða nokkur eða verulega skert starfsemi vinstri slegils samkvæmt ómskoðun.
A 5. Kölkun í míturloku við ómskoðun.
6. Aukinn þéttleiki („ómreykur") eða blóðsegi í vinstri gátt eða stækkun (>5,5 cm) vinstri gáttar samkvæmt
ómskoðun.*
7. Slagbilsþrýstingur >160 mmHg.*
8. Æðakölkun (saga um kransæðasjúkdóm og/eða útæðasjúkdóm).*
*Áhættuþættir sem ekki eru eins vel sannaðir.
A Ákvörðun um blóðþynningu ætti að taka með sjúklingi þar sem kostir og gallar meðferðar
hafa verið ítarlega ræddir. í þessu felst m.a. mat á væntanlegri meðferðarheldni.
Mat á kostum og göllum er mjög einstaklingsbundið og væntingar sjúklinga þarf að kanna vel.
U Gáttaflökt (atrial flutter) virðist hafa í för með sér meiri hættu á heilaáfalli en áður var talið.
Warfarín minnkar líkur á heilaáfalli um 2/3 (62 til 68%) miðað við lyfleysu
(markgildi er INR 2,5 og viðmiðunarbil 2 til 3).
Aspirín (75 til 300mg á dag) minnkar líkur á heilaáfalli um 1/5 (20%).
220 Læknablaðið 2002/88