Læknablaðið - 15.05.2003, Page 48

ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA / VEGGSPJÖLD
sjúklingar, endurteknar þvagfærasýkingar sjö sjúklingar, þvagleki
fjórir sjúklingar, þvaglátaeinkenni þrír sjúklingar, þvagteppa tveir
sjúklingar. Sjö sjúklingar voru greindir við blöðruspeglun. f>rír
höfðu áður farið í TVT-aðgerð, þrír í „Sling“-aðgerð og tveir í ofan-
klyfta aðgerð. Þessar aðgerðir voru gerðar hálfum til 56 mánuðum
áður. Fjórir undirgengust opna enduraðgerð þar sem ótilar í formi
óuppleysanlegra þráða voru fjarlægðir, hjá tveimur var losað um og
skorið á TVT-band neðan þvagrásar, einn fékk fjarlægðan hluta
TVT-bands ofanklyfta og hjá tveimur var reynt að ná óuppleysan-
legum þræði í blöðru við speglun, en það tókst hjá öðrum þeirra;
hinn fór síðar í opna aðgerð auk annars sem fékk fjarlægðan óupp-
leysanlegan þráð í samskonar aðgerð. Ótili reyndist innan þvagvega
hjá sex sjúklingum. Hjá tveimur var gerð ný þvaglekaaðgerð og
einn fékk Deflux™ innsprautun í þvagrás. Gangur eftir aðgerðir
var góður, en einn sjúklingur fékk yfirborðssýkingu í skurð. Árang-
ur reyndist ágætur/góður hjá öllum sjúklingunum, en einn sjúkling-
ur hefur áfram verið með verki eftir enduraðgerð.
Ályktun: Fylgikvillar eftir þvaglekaaðgerðir þar sem óuppleysan-
legir þræðir eða gerviefni eru notuð geta verið mjög þrálátir. Brýnt
er að útiloka ótila sem orsök slíkra fylgikvilla. Enduraðgerðir geta
verið vandasamar, en árangur þó góður yfirleitt.
V - 7 TUR syndrome. Lýst sjúkratilfelli á Handlækninga-
deild Landspítala Hringbraut
Svajunas Statkevicius, Gísli Vigfússon, Þorsteinn Sv. Stefánsson,
Þorsteinn Gíslason
Svæfinga- og gjörgæsludeild og þvagfæraskurðdeild Landspítala
Hringbraut
gislivig@landspitali.is
Inngangur: TUR syndrome einkennist af skyndlegri lækkun natrí-
ums í blóði vegna innstreymis vökva um æðakerfi blöðru eða
blöðruhálskirtils. Skyndileg lækkun natríums veldur meðvitundar-
skerðingu og ef lækkun fer niður fyrir ákveðin mörk koma fram
alvarleg einkenni frá miðtaugakerfi, hjarta og æðakerfi. Nútíma-
skurðtækni, val á heppilegum skolvökvum og styttri aðgerðartími
minnkar mjög hættuna á þessum lífshættulega fylgikvilla. Lýst er til-
felli af svæsnu TUR syndromi sem upp kom við aðgerð á þvagfæra-
deild Landspítala Hringbraut.
Efniviður og niðurstaða: 82 ára karlmaður var lagður inn vegna
mikillar blóðmigu sem tókst að halda niðri með blöðruskolun. Þrátt
fyrir hana hélt blæðing áfram og því ákveðin blöðruspeglun og að-
gerð. Degi fyrir aðgerð reynist natríumþéttni vera 140 mmól/1.
Speglun og aðgerð voru framkvæmd í mænuvökvadeyfingu. Þegar
liðnar voru um 30 mínútur af aðgerð kvartaði sjúklingur um mikinn
slappleika og þreytu og missti meðvitund skömmu síðar. Grunur
vaknar strax um TUR syndrome. Sett var niður barkarenna í skyndi
svo og slagæðaleggur. Mæld blóðgös, sem sýndu natríum 96 mmól/1
sem skömmu síðar fór niður í 86 mmól/1. Sjúklingur fékk þvagræsi-
lyf, afsýrunarlyf, ísótóníska saltvatnslausn, blóð og vasóaktív lyf þar
sem blóðþrýstingur varð óstöðugur. Hann þurfti mikið súrefni og
hafði háa innöndunarþrýstinga. Skurðlæknir hraðaði aðgerð í því
augnamiði að ná fram blóðstillingu og var sjúklingur að því loknu
fluttur á gjörgæsludeild. Hann fékk áfram ísótóníska saltvatnslausn,
auk plasma og blóðs. Natríum hækkaði smám saman og var að
morgni næsta dags 122 mmól/1. Sjúklingur var vakinn og var and-
lega og líkamlega í lagi og var útskrifaður á deild þann sama dag.
Áiyktun: TUR syndrome er sjaldgæft vandamál við þvagfæraað-
gerðir en getur dunið yfir mjög skyndilega og eftir stuttan aðgerðar-
tíma eins og ofangreint tilfelli sýnir glöggt. Mikilvægt er því að vera
vel á verði gagnvart fyrstu einkennum þess og er það best gert með
því að framkvæma aðgerðina í mænuvökvadeyfingu svo sjúklingur
sjálfur geti gefið fyrstu vísbendingar um yfirvofandi hættu.
V - 8 Garnastíflur á FSA frá 1996 til 2002
Daði Þór Vilhjálmsson, Shree Datye
Handlækningadeild FSA
dadiogelva@simnet.is
Inngangur: Kviðarholssamvextir, æxli og haular eru algengustu or-
sakir þarmastíflu. Á Vesturlöndum hafa orsakir gamastíflna verið
að breytast vegna hærri aldurs einstaklinga, hærri tíðni aðgerða hjá
öldruðu fólki og breytts lífsstíls þeirra. Markmið þessarar rann-
sóknar var að skoða tilfelli garnastíflna á FSA á tímabilinu 1996-
2002 og meta orsakir þeirra.
Efniviður og aðferðir: Þetta eru aftursæ uppgjör 130 innlagna á
handlækningadeild Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri á tímabilinu
1996-2002 og fengu greininguna garnastífla (560.X samkvæmt ICD 9
og K56.x samkvæmt ICD 10). Skoðaðar voru breyturnar aldur, kyn,
lengd einkenna, hvernig greining var fengin, saga um fyrri kviðar-
holsaðgerðir, hvort aðgerð var gerð eða hvort stuðningsmeðferð var
beitt, hvaða aðgerðir voru gerðar, orsök gamastíflna (grunnsjúkdóms-
greining), lengd sjúkrahússdvalar, fylgikvillar, afdrif sjúklinga og
dánartíðni.
Niðurstöður og ályktanir: Alls voru 130 innlagnir á handlækninga-
deild FS A með greininguna garnastífla á tímabilinu 1996-2002. Nið-
urstöður rannsóknarinnar verða kynntar á skurðlæknaþinginu.
V - 9 Fenyö-Lindberg stigakerfi bætir greiningu bráðrar
botnlangabólgu
Tómas Guðbjartsson', Lars Enochsson2, György Fenyö3, Anders
Hellberg4, Claes Rudberg4, Jörgen Wenner5, Ivar Ringqvist4, Stefan
Sörensen4
Skurðdeildir 'Brigham Harvard sjúkrahússins í Boston, 2Huddinge
sjúkrahússins, Karolinska Institutet, Stokkhólmi, 'Södersjúkrahúss-
ins, Stokkhólmi, 4Sjúkrahússins í Vasterás, 'Háskólasjúkrahússins í
Lundi, Svíþjóð
tomasgudbjartsson@hotmail.com
Inngangur: Botnlangabólga er ein algengasta ástæða bráðra kviðar-
holsaðgerða. Klínísk greining getur verið erfið sem sést best á hárri
tíðni óbólginna botnlanga við aðgerð (15-30%). Til að bæta grein-
ingu sjúkdómsins hafa verið þróuð mismunandi klínísk stigakerfi
(score) sem byggja á klínískum upplýsingum. Markmið þessarar
rannsóknar var að kanna greiningarhæfni Fenyö-Lindberg stiga-
kerfis í framsýnni rannsókn sem náði til fjögurra stórra sjúkrahúsa.
Efniviður og aðferðir: Stig samkvæmt Fenyö-Lindberg stigakerfi
voru skráð hjá 455 sjúklingum sem slembuðust í annaðhvort opna
j
420 Læknablaðið 2003/89