Læknablaðið - 15.06.2005, Blaðsíða 50

UMRÆÐA & FRÉTTIR / STJÓRNUNARVANDI LANDSPÍTALA
hverju er stjórnunarvandinn fólginn?
- Ágreiningurinn á Landspítaia er alls ekki úr sögunni en þar takast á sjónarmið
læknisfræði, rekstrar og stjórnsýslu
Þröstur
Haraldsson
Um páskana varð allnokkur hvellur í fjölmiðlum
eftir að 12 yfirlæknar á Landspítala sendu bréf til
Jóns Kristjánssonar heilbrigðisráðherra um það
sem þeir nefndu „alvarlegan stjórnunarvanda“ á
spítalanum. í kjölfar þess urðu töluverð blaðaskrif
og þar kom meðal annars fram að óánægjan með
stjórnun og skipulag mála á Landspítala var ekki
bundin við læknastéttina eina. Hjúkrunarfræðingar,
lyfjafræðingar og fleiri starfsstéttir sjúkrahússins
voru heldur ekki ánægðar með stöðu mála.
Snemma í aprfl birtist yfirlýsing undirrituð af
settum forstjóra og formönnum læknaráðs og
hjúkrunarráðs þar sem þeir „harma neikvæða
umræðu í fjölmiðlum um stjórnun á Landspítala
... Það er sameiginlegur vilji okkar að vinna mark-
visst að bættum samskiptum innan sjúkrahússins
og er vinna þar að lútandi þegar hafin“.
Síðan er eins og allt hafi dottið í dúnalogn. Eru
þá allir orðnir vinir og öll óeining úr sögunni? Nei,
því fer fjarri. Ágreiningsefnin eru óútkljáð og þau
snúast um annað og meira en samskiptavanda.
En hvað er lekist á um? Læknablaðið reyndi að
grennslast fyrir um það og komast að kjarna máls-
ins.
Gömul saga
Það reyndist ekki heiglum hent því annar deilu-
aðilinn virðist hafna því að um sé að ræða alvar-
legan stjórnunarvanda og hinn telur sig eiga erfitt
með að tjá sig um ágreininginn. Fæstir viðmælend-
ur blaðsins úr læknastétt voru fúsir til að tala opin-
skátt um málið - sem segir sína sögu.
En ljóst er að þótt deilan snúist á yfirborðinu
um stöðu sviðstjóra þá ristir ágreiningurinn mun
dýpra. Hann má rekja aftur til þess tíma þegar
verið var að hefja sameiningu spítalanna og koma
sköpulagi á þann nýja. Árið 2000 setti yfirstjórn
spítalanum nýtt skipurit þar sem starfslýsing og
ábyrgðarsvið sviðstjóra og ráðningaraðferðin (án
auglýsingar og hæfnismats) var helsti þyrnir í aug-
um lækna. Þeim þótti staða yfirlækna sérdeilda
vera óljós og að yfirlæknarnir væru með ólögmæt-
um hætti sviptir starfsábyrgð sinni, réttindum og
skyldum. Eftir nokkur mótmæli var málið þó lagt
til hliðar í ljósi þess að stjórnskipunin átti að vera
til reynslu og í trausti þess að góð sátt gæti orðið
um endurskoðun hennar að fjórum árum liðnum.
Sá tími var svo liðinn í fyrra. í febrúar 2004
sendi læknaráð spítalans tillögur sem unnar höfðu
verið á vegum ráðsins til stjórnarnefndar. Forstjóri
skipaði síðan nefnd til að endurskoða stjórnskipu-
lag sjúkrahússins í mars og var í skipunarbréfi
óskað sérstaklega eftir góðu samstarfi við lækna-
og hjúkrunarráð. Læknaráð fékk þó ekki nema 10
mínútna fund með nefndinni sem skilaði af sér í
ágúst. Enda kom hvergi fram í skýrslu nefndarinn-
ar að hún hefði fjallað um hugmyndir læknaráðs.
Stjórnarnefnd spítalans bað læknaráð að skila
inn nýrri umsögn og var það gert í september. Þar
voru fyrri tillögur ráðsins ítrekaðar, auk þess sem
lagt var til í sáttaskyni að stöður sviðstjóra lækn-
inga yrðu framlengdar í 12 mánuði meðan unnið
væri að breyttu skipulagi. Stjórnarnefnd sló því á
frest að skoða tillögur læknaráðs en framkvæmda-
stjórnin ákvað svo að festa núverandi stjórnkerfi í
sessi og valdi sviðstjóra til fjögurra ára.
Stjórnunar- eða samskiptavandi?
Við þetta situr enn og í haust samþykkti læknaráð
ályktun þar sem fram kom að þolinmæði ráðsins
væri á þrotum. Ráðið fór fram á fund með ráð-
herra þar sem fjallað yrði um stöðu ráðsins og
fékk þar staðfestingu á því að það hefði mikil-
vægu ráðgjafarhlutverki að gegna í málum sem
varða „þróun og skipulag, samstarf og samhæfingu
starfskrafta, rekstur, stjórnun, uppbyggingu og nýt-
ingu einstakra stofnana LSH“.
Þann 30. mars skrifar Jón Kristjánsson heil-
brigðisráðherra læknaráði bréf sem einnig er und-
irritað af Davíð Á. Gunnarssyni ráðuneytisstjóra.
Þar er því hafnað að stjórnendur spítalans hafi
brotið starfsreglur með skorti á samráði við lækna-
ráð. Vitnað er til bréfs frá stjórnendum spítalans til
ráðuneytisins þar sem segir meðal annars:
„Rétt er að lítið eitt af tillögum læknaráðs sér
stað í tillögum framkvæmdastjórnar, en það er
hins vegar rangt að þær hafi ekki fengið næga
umfjöllun. Þær fara aftur á móti í veigamiklum
atriðum þvert á skoðanir framkvæmdastjórnar
um stjórnskipulag spítala."
Þessu fylgja vangaveltur ráðherra um það
hversu mikið samráð sé nægilegt en slíkt sá erfitt
að meta. „Hins vegar má draga þá ályktun af bréfi
538 Læknablaðið 2005/91