Læknablaðið - 15.12.2005, Blaðsíða 15
FRÆÐIGREINAR / SYKURSÝKI TEGUND 2
ar. Við höfðum upplýsingar um holdastuðul hjá
779 sjúklingum, blóðþrýsting hjá 831 og blóðfitur
hjá 941 sjúklingi. Við mat á meðalblóðþrýstingi
og við samanburð á blóðþrýstingi milli hópanna
tveggja voru einungis þeir teknir með í reikning-
inn sem ekki voru á blóðþrýstingslækkandi lyfjum
(67 GADAb+ sjúklingar og 660 GADAb' sjúk-
lingar). Einnig voru einungis þeir sjúklingar sem
ekki voru á blóðfitulækkandi lyfjameðferð hafðir
með þegar reiknað var út meðalgildi blóðfita og
gerður samanburður á þeim milli GADAb+ og
GADAb' sjúklinga (85 GADAb+ sjúklinga og 812
GADAb). Fjölþáttagreining (multiple regression
analysis) var notuð til að leiðrétta fyrir áhrif holda-
stuðuls við samanburð á þríglyseríðum og HDL
og áhrif holdastuðuls og aldurs á slagbilsþrýsting.
Kí-kvaðrat próf (Chi-square test) var notað til að
meta hvort marktækur munur væri milli hópanna
tveggja varðandi efnaskiptavilluna. Þeir sem voru
á blóðfitulækkandi lyfjum voru álitnir vera með
blóðfituskilmerki efnaskiptavillunnar. Til að meta
marktækni niðurstaðna var miðað við p-gildið
0,05. Við tölfræðiúrvinnslu var notast við forritið
Statistica 5.5 fyrir Windows.
Til samanburðar á starfshæfni 6-frumnanna og
insúlínþoli sjúklingahópanna voru reiknaðir út
HOMA stuðlar. HOMA 6-frumuvirkni stuðullinn
var reiknaður samkvæmt jöfnunni 20xinsúlín(mU/
l)/[glúkósi(mmól/l)-3,5] og HOMA-IR sem end-
urspeglar insúlínþol samkvæmt [insúlín(mU/
l)xglúkósi(mmól/l)]/22,5 (8). HOMA stuðlarnir
tveir voru einungis reiknaðir fyrir þá sjúklinga sem
ekki voru á blóðsykurslækkandi lyfjameðferð (80
GADAb+ sjúklingar og 764 GADAb' sjúklingar).
Holdastuðull er reiknaður sem þyngd (kílógrömm)
deilt með hæð (metrar) í öðru veldi.
Samkvæmt skilgreiningu WHO (9) telst ein-
staklingur vera með efnaskiptavillu ef hann er með
sykursýki, aukið insúlínþol eða skert sykurþol og
að auki með tvo eða fleiri eftirfarandi þætti:
1. Smáalbumínmiga £20 pg/mín.
2. Blóðþrýstingur £140/90 eða á blóðþrýstings-
lækkandi lyfjameðferð.
3. Þríglyseríðar £l,7 mmól/1 eða HDL <1,0
fyrir konur og <0,9 fyrir karla (dyslipidemia).
4. Holdastuðull >30 kg/m2 eða mittis-mjaðma-
hlutfall >0,9 fyrir konur og >0,85 fyrir karla.
Niðurstöður
Meðalaldur GADAb+ og GADAb sjúklinga var
sambærilegur en mótefni gegn GAD fundust hjá
9,3% kvenna og 10,1% karla (ómarktækur munur)
eins og kemur fram í töflu I. Upplýsingar um holda-
stuðul voru fyrirliggj andi fyrir 779 einstaklinga og
reyndist hann marktækt lægri hjá GADAb+ sjúk-
Mynd 1. Blóðfituspegill GADAb'(n=85) og GADAb (n=812) SS2 sjúklinga. Rauðu
súlurnar eru heildarkólesteról (p=ómarktœkt). Bláu súlurnar eru heildarkólesteróli/HDL
(p=0,03). Grœnu súlurnar eru þríglyseríðar (p=0,001, en p=0,07 ef leiðrétt fyrir holda-
stuðul). (Meðalgildi + 95% öryggismörk, mmól/L.)
lingunum eða 28,2 kg/m2 (95% CI: 27,2-29,2) miðað
við 29,7 kg/m2 (95% CI: 29,3-30,1) hjá GADAb.
Samanburður á slagbils- (SBÞ) og hlébils- (HBÞ)
blóðþrýstingi þeirra sem ekki voru á blóðþrýstings-
lækkandi lyfjum (n=727) leiddi í ljós sambærilegan
blóðþrýsting beggja hópa en ef litið var á hópinn
í heild reyndist stærri hluti GADAb' sjúklinganna
falla undir greiningarskilmerki háþrýstings (BÞ
£140/90 mmHg eða á blóðþrýstingslækkandi lyfj-
um) þó sá munur hafi ekki verið marktækur töl-
fræðilega (72 ± 4% m.v. 68 ± 10%).
Samsetning blóðfitu (mynd 1) þeirra sem ekki
voru á blóðfitulækkandi lyfjameðferð (n=897) var
óhagstæðari hjá GADAb' sjúklingunum heldur
en hjá GADAb+ sjúklingunum. Þannig var kólest-
eról/HDL hlutfallið 5,3 (95% CI: 5,2-5,4) miðað
við 4,8 (4,5-5,2) hjá GADAb+ (p=0,03), og þríglýs-
eríðar voru 2,0 mmol/1 (95% CI: 1,9-2,1) miðað við
1,6 mmol/1 (1,4-1,8), hjá GADAb+ (p=0,001 en p
leiðrétt=0,07). Ekki var marktækur munur á heild-
arkólesteróli hópanna. Jafnframt voru 45% (±10)
GADAb+ sjúklinganna annaðhvort á blóðfitulækk-
andi meðferð eða með dyslipidemiu (sjá skilgrein-
ingu á efnaskiptavillu) samanborið við 57%
(±3) GADAb' sjúklinganna (p=0,02). 47% (±9)
GADAb+ sjúklinga höfðu tvo áhættuþætti hjarta-
og æðasjúkdóma sem teljast til skilgreiningar WHO
á efnaskiptavillu (aðra en sykursýki), samanborið
við 60% (±4%) þeirra GADAb- (p=0,02).
Læknablaðið 2005/91 911