Læknablaðið - 15.12.2005, Blaðsíða 38

UMRÆÐA & FRÉTTIR / HEIMILISLÆKNINGAR
arinnar völdu að vera með í því. Læknar hafa líka
slegið skjaldborg um kerfið enda gengu nánast
allir þeir sem áður stunduðu heimilislækningar,
hvort sem var á stöðvum hins opinbera eða á eigin
stofum, inn í kerfið. Læknaskorturinn sem áður
var nefndur hvarf eins og dögg fyrir sólu. Það ríkir
því góð sátt um kerfið þótt þurft hafi að slípa af
því einhverja hnökra. Læknar segja að kerfið hafi
hækkað verðið á stofurekstri en nú kostar það
lækni um sjö milljónir íslenskra króna að kaupa sig
inn í rekstur sem er talsvert hærra verð en danskir
læknar þurfa að greiða. Einnig hefur verið talað
um að kerfið hvetji lækna til að fjölga á listum hjá
sér og stytta tímann sem hver sjúklingur fær. Á
hinn bóginn er talin hætta á að læknar sem eru með
fáa á skrá grípi til þess að „oflækna“ sjúklinga sína.
Þetta hefur þó ekki dregið úr ánægju Norðmanna
með kerfið.
Sjúklingajöld og tilvísanir
Kostnaðarþátttaka sjúklinga er misjöfn eftir lönd-
um. I Noregi er hún mest því þar er gert ráð fyrir
að sjúklingar greiði allt að þriðjungi kostnaðar
við hverja komu. Það geta þeir síðan fengið að
einhverju leyti endurgreitt frá tryggingastofnun.
í Finnlandi greiða sjúklingar um það bil fjórðung
kostnaðarins en í Svíþjóð greiða þeir aðeins 2% af
kostnaðinum. í Danmörku getur fólk valið á milli
tvenns konar kerfa. I hópi 1 gildir sú regla að fólk
skráir sig hjá tilteknum lækni og greiðir skráning-
una með skattinum en greiðir engin komugjöld.
Þurfi fólk á þjónustu sérfræðings eða sjúkrahúss að
halda verður það að fá tilvísun frá heimilislækni.
Þeir sem tilheyra hópi 2 (innan við 2% þjóðarinn-
ar) þurfa ekki tilvísun en greiða þjónustu sérfræð-
inga fullu verði.
Tilvísanakerfi eru við lýði í Noregi og Dan-
mörku þó ólík séu. I Noregi er það meginregla
að menn fari til heimilislæknis og fái þar tilvísun
áfram í kerfinu. Á þessu hefur þó verið gerð sú
tilslökun að konur sem hafa lengi verið hjá sama
kvensjúkdómalækni þurfa ekki tilvísun til að heim-
sækja hann. í Danmörku gilda áðurnefndar reglur
um hópana tvo en á henni er þó sú undantekning
að fólk þarf ekki tilvísanir til þess að heimsækja
augnlækna og háls-, nef- og eyrnalækna.
Breska kerfið er svipað og það danska. Sjúk-
lingar greiða ekkert fyrir komu til heimilislækna
og heldur ekkert fyrir heimsókn til sérfræðinga en
þá þurfa þeir tilvísun. Þessi kerfi byggjast á því að
heimilislæknar séu hliðverðir heilbrigðiskerfisins
og stýri umferðinni inn í það. Yfir 99% Breta eru
skráðir hjá heimilislækni og um 90% af læknis-
heimsóknum sjúklinga eru til heimilislækna. Allur
stofurekstur í báðum löndum er í höndum heim-
ilislækna og í báðum löndum ríkir almenn sátt um
kerfið, bæði hjá sjúklingum og læknum, rétt eins og
raunin virðist nú vera í Noregi.
Af því mætti draga ýmsar ályktanir þótt það
verði ekki gert hér.
Lífeyrissjóður lækna
Sameíning samþykkt í póstkosningu
Eins og kunnugt er lagði stjórn Lífeyrissjóðs
lækna fram þá tillögu að sjóðurinn yrði sam-
einaður Almenna lífeyrissjóðnum. í október fór
fram póstkosning meðal sjóðfélaga um þá tillögu
og lauk henni 31. þess mánaðar. Nú liggja úrslit
kosningarinnar fyrir og eru þau þessi:
Á kjörskrá voru 1805, eða allir þeir sem áttu
réttindi í sjóðnum við síðustu áramót. Atkvæði
greiddi 451 sjóðfélagi. Þar af voru 327 samþykkir
sameiningunni, 103 voru andvígir henni og auðir
og ógildir seðlar voru 21. Tillagan um sameining-
una var því samþykkt með afgerandi meirihluta
þeirra sem þátt tóku.
í Almenna lífeyrissjóðnum verður ekki póst-
kosning heldur tekur sjóðfélagafundur afstöðu
til sameiningar. Sá fundur var haldinn eftir að
Læknablaðið fór í prentun svo endanleg niður-
staða sameiningarmálsins lá ekki fyrir. Verði sam-
einingin einnig samþykkt þar tekur nýr sjóður
til starfa nú um áramótin. Nánar verður fjallað
um málefni lífeyrissjóðsins í janúarhefti Lækna-
blaðsins. -ÞH
934 Læknablaðið 2005/91