Læknablaðið - 15.06.2006, Page 21

FRÆÐIGREINAR / STOÐNET í BERKJU
b
Málmnetin eru meira notuð við illkynja þrengingu
á berkju og í líknandi skyni. Síðkomnar aukaverk-
anir af ísetningu þeirra, svo sem granuloma mynd-
un og brot á stoðneti, valda því sjaldan vandræð-
um. Pau hafa almennt meiri styrk en sílikonnetin
og hreyfast síður úr stað. Þau eru ekki jafn rúm-
frek og sílikonnetin og minnka því hol berkjunnar
minna. Ennfremur vex smám saman slímhúð yfir
þessi net sem gerir lunganu auðveldara að hreinsa
slím úr berkjutrénu.
Fram að þessu hafa einungis verið sett málmnet
hérlendis en líklegt er að með aukinni notkun
komi í ljós fleiri tilfelli þar sem ábending er fyrir
sílikonnet.
Erfitt getur verið að leggja vísindalegt mat á
árangur slíkra aðgerða á líðan sjúklinga þar sem
notkun viðmiðunarhóps kemur sjaldan til greina.
Reynt hefur verið að láta sjúklinga meta líðan sína
fyrir og eftir ísetningu á stoðneti og undantekn-
c
ingarlítið (74-100%) minnkar andnauð marktækt
(6-8). Aukaverkanir við aðgerðir af þessu tagi eru
fáar og yfirleitl léttvægar (minniháttar blóðhósti,
sýking,) en mikilvægt að sjúklingar séu rétt valdir
(9). Ganga þarf úr skugga um að ekki séu þreng-
ingar útlægt við aðgerðarstað eða annað (svo sem
fleiðruvökvi) sem hindrar að lunga geti þanist
eftir aðgerð. Lunga eða lungnahluta sem hefur
verið samfallinn lengur en tvær til þrjár vikur er
sjaldnast hægt að opna með þessum hætti.
Reynsla af ísetningu stoðneta í berkju á íslandi
Mynd 3. Sami sjúklingur
og á mynd 2. Myndin
sýnir œxti í barka fyrir
(a) og eftir (b) ísetningu á
stoðneti. Veruleg þrenging
er á holi (lumen) barkans.
Rönlgenmynd (c) sýnir
staðsetningu stoðnets rétt
ofan við carina.
Mynd 2, Flœðilykkja á
öndunarprófi (spiro-
metriu) fyrir og eftir ísetn-
ingu á stoðneti í barka.
Tvöföldun hefur orðið
bœði á innöndunarrúm-
máli (FIVl) og útönd-
unarrúmmáli (FEVI).
Læknablaðið 2006/92 449