Læknablaðið - 15.10.2008, Síða 13

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKNIR
á móti 8,1 ± 1,29%, en munurinn reyndist ekki töl-
fræðilega marktækur.
Hjá stúlkum hækkaði HbAlc (%) með aldri
(p=0,007) en slík hækkun sést ekki hjá drengjum
eftir aldri (p=0,277) (mynd 3). Besta blóðsykur-
stjórnunin er hjá yngstu börnunum og framan af
fylgjast kynin að, en þegar bornar voru saman
niðurstöður barna 6-9 ára og unglinga 15-18 ára
fannst veruleg og marktæk hækkun á HbAlc hjá
stúlkum.
Fall á blóösykri
Af 83 börnum fengu 10 börn (12%) alvarlegt fall á
blóðsykri (meðvitundarskerðing eða krampi), þar
af fengu tvö börn tvisvar sinnum blóðsykurfall,
samtals 12 atvik (43,4 per 100 sjúklinga ár). Af
10 börnum sem fengu blóðsykurfall voru fimm á
insúlín glargine. Af tveimur börnum sem fengu
tvívegis blóðsykurfall var annað á insúlín glargine
og hitt á NPH insúlíni.
llmræður
Blóðsykurstjórnun íslenskra ungmenna með syk-
ursýki verður að teljast allgóð þegar niðurstöður
eru bornar saman við erlendar rannsóknir (9).
Rétt er að vekja á því athygli að meðalaldur
barnanna í okkar rannsókn var 13,3 ár, hér um bil
tveimur árum eldri en í Hvidöre-rannsókninni.
Vel er þekkt að sykurstjórn verður erfiðari á ung-
lingsárunum og í því ljósi er okkar árangur enn
hagstæðari. Því miður er samanburður á HbAlc
mælingum milli landa erfiðleikum bundinn vegna
mismunandi mælingatækni og staðla. Hins vegar
eru okkar mælingar mjög sambærilegar við þær
sem notaðar voru í Hvidöre-rannsókninni (11).
Erlendar rannsóknir hafa sýnt fram á að ung-
lingsstúlkur eigi erfiðara með blóðsykurstjórnun
en drengir á sama reki. Ástæða fyrir þessum
mun á milli kynja er ekki að fullu ljós. Talið er
að kynhormón, sérstaklega estrógen sem leiða
til breytilegra vaxtarhormóngilda, fitusöfnunar
og breyttrar fitudreifingar, geti gert blóðsykur-
stjómun erfiðari hjá stúlkum. Við kynþroska verða
einnig miklar breytingar á lífsstíl, mataræði og
áhættuhegðun (12). Niðurstöður okkar sýna ekki
marktækan mun á blóðsykurstjómun drengja og
stúlkna.
Blóðsykurfall þátttakenda á rannsóknartíma-
bilinu er nokkuð meira en erlendar rannsóknir
hafa sýnt. Það má ef til vill að hluta rekja til þess
árstíma sem rannsóknin átti sér stað. Á vorin og
sumrin stunda börn meiri hreyfingu utandyra og
þar af leiðandi þurfa þau minna insúlín. Á rann-
sóknartímabilinu voru allmargir þátttakendur að
breyta um langverkandi insúlín, frá NPH insúlíni
Göngudeildir sykursjúkra barna og unglinga á íslandi áriö 2004.
HbAlc (%) samanborið við aldur.
yfir í insúlín glargine. Skammtar af insúlín glarg-
ine sem notaðir voru í upphafi voru í hærra lagi
en eftir að þeir voru lækkaðir hefur tilfellum af
falli á blóðsykri fækkað verulega. Einnig má nefna
að þátttakendur rannsóknarinnar sem notuðu
insúlín glargine höfðu hærra HbAlc en meðaltal
úrtaksins þannig að breytingar á notkun langvirks
insúlíns virðast ekki hafa haft áhrif til lækkunar á
HbAlc í þessari rannsókn.
Samantekið sýna niðurstöður rannsóknarinnar
að meðferð sykursýki hjá börnum og unglingum
á Islandi gengur allvel miðað við niðurstöður
sem birtar hafa verið frá mörgum öðrum löndum.
Mikilvægt er að fylgja þessari rannsókn eftir með
reglubundnum könnunum og rannsóknum á
gæðum sykurstjórnunar hjá íslenskum börnum.
Mynd 3. Dreifing HbAlc
(%) eftir aldri hjá 83
íslenskum börnum og
unglingum með tegund
1 sykursýkifylgt eftir á
Bamaspítala Hringsins.
Drengir eru teiknaðir með
fylltum tíglum og stúlkur
með opnum þríhyrningum.
Munur milli aidurshópa var
kannaður með t-prófi.
Þakkarorð
Sérstakar þakkir fær Thorvaldsenssjóðurinn fyrir
veittan styrk.
Heimildir
1. The effect of intensive treatment of diabetes on the
development and progression of long-term complications in
insulin-dependent diabetes mellitus. The Diabetes Control
and Complications Trial Research Group. N Engl} Med 1993;
329: 977-86.
2. Effect of intensive diabetes treatment on the development
and progression of long-term complications in adolescents
with insulin-dependent diabetes mellitus: Diabetes Control
and Complications Trial. Diabetes Control and Complications
Trial Research Group. J Pediatr 1994; 125:177-88.
3. Intensive blood-glucose control with sulphonylureas or
insulin compared with conventional treatment and risk of
complications in patients with type 2 diabetes (UKPDS 33).
UK Prospective Diabetes Study (UKPDS) Group. Lancet
1998; 352: 837-53.
4. Mortensen HB, Hougaard P, Ibsen KK, Parving HH.
Relationship between blood pressure and urinary albumin
excretion rate in young Danish type 1 diabetic patients:
comparison to non-diabetic children. Danish Study Group of
Diabetes in Childhood. Diabet Med 1994; 11:155-61.
5. Bonney M, Hing SJ, Fung AT, et al. Development and
progression of diabetic retinopathy: adolescents at risk.
Diabet Med 1995; 12: 967-73.
LÆKNAblaðið 2008/94 661