Læknablaðið - 15.11.2009, Blaðsíða 33

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKN
Mental health and wellbeing in lcelandic farmers
>-
oc
<
S
s
3
w
X
co
_l
o
z
UJ
Tomasson K, Gudmundsson G.
Mental health and wellbeing in lcelandic farmers. Icel Med J 2009; 95: kkk-öö.
Key words: mental health, farming, depression, anxiety, wellbeing.
Correspondence: Kristinn Tómasson: kristinn@ver.is
Objective: Some studies have suggest increased
prevalence of mental health problems in farmers while
others suggest, they are less common. This study aimed
to determine the prevalence of mental health problems in
lcelandic animal farmers.
Materiai and methods: This was a cross sectional study
of all animal farmers in lceland (response rate 54%, 1021)
with an age matched comparison group (response rate
46%, 637). Psychiatric health was evaluated with General
Health Questionnaire-12 and CAGE. Work conditions
were studied with eight questions from the General Nordic
Questionnaire for Psychological and Social Factors at
Work.
Results: Farmers were less commonly alcohol consumers.
The prevalence of mental health problems among
farmers was 17 % while it was 22 % among non-farmers.
According to CAGE 16% of male nonfarmers versus 11 %
of farmers (p<0,032) had alcohol problems. There was no
difference for females. Male farmers less commonly sought
medical attention than non-farmers for anxiety, alcoholism
and drug abuse. Farmers more often felt that their work
was challenging in a positive way and also that work tasks
were too complicated.
Conclusions: Mental health disturbances were less
common in animal farmers. Educating farmers on work
related issues might be important in improving the farming
environment.
Barst: 15. apríl 2009, - samþykkt til birtingar: 1. október 2009
Levemir 100 einingar/ml stungulyf, tær, litlaus, hlutlaus lausn. Ein eining af detemírinsúlíni inniheldur 0,142 mg af salt- og vatnsfríu detemírinsúlíni. Ein
eining af detemírinsúlíni samsvarar einni alþjóölegri einingu (a.e.) af mannainsúlíni.Ábcndingar:Til meðferðar á sykursýki.Skammtar: Levemir er langvirk
insúlinhliðstæða sem notað er sem grunninsúlín samhliða máltíðatengdu, stuttverkandi eða skjótvirku insúlíni.í samsettri meðferð með sykursýkislyfjum til
inntöku er ráðlagt að nota Levemir einu sinni á sólarhring og byrja með 10 eininga skammti eða 0,1-0,2 einingum/kg. lnndælinguna má gefa hvenær sem er
yfir daginn, en ávallt á sama tíma dagsins. Stilla skal skammta af Levemir eftir þörfum hvers sjúklings.Þegar Levemir er notað sem hluti af grunnmeðferð með
insúlíni í stökum skömmtum (basal-bolus insulin) á að gefa Levemir einu sinni eða tvisvar sinnum á sólarhring í samræmi við þarfir sjúklingsins. Stilla skal
skammta af Levemir eftir þörfum hvers sjúklings.Til að ná sem bestri blóðsykursstjóm hjá sjúklingum sem þurfa að nota lyfið tvisvar sinnum á sólarhring má
gefa kvöldskammtinn að kvöldi eða fyrir svefn.Verkun og öryggi Levemir hefur ekki verið rannsakað hjá bömum yngri en 6 ára.Lvfianiöf:Levemir er gefið undir
húð með inndælingu á læri, kviðvegg eða upphandlegg. Eins og við á um mannainsúlín getur frásog detemírinsúlins orðið hraðara og meira þegar það er gefið
undir húð á kviði eða upphandlegg heldur en á læri.Frábendingar
Ofnæmi fýrir detemírinsúlíni eða einhverju hjálparefnanna.Sérstök varnaðarorð og varúðarrcglur:Ónógir skammtar eða meðferðarrof, sérstaklega ef um
sykursýki af tegund I er að ræða, getur leitt til blóðsykurshækkunar og ketónblóðsýringar af völdum sykursýki.Hjá sjúklingum sem hafa bætt blóðsykursstjóm
til muna, t.d. með nákvæmri insúlínmeðferð, geta venjuleg viðvömnareinkenni um blóðsykursfall breyst frá því sem áður var og þarf að benda þeim á það.
Venjuleg viðvömnareinkenni geta horfið hjá sjúklingum sem hafa lengi verið með sykursýki.Þegar breytt er í aðra insúlíntegund eða í insúlín frá öðrum
framleiðanda, verður að gera það undir nákvæmu eftirliti læknis. Þegar breytt er um styrkleika, gerð (framleiðanda), tegund, uppruna (dýrainsúlín, mannainsúlín
eða mannainsúlínhliðstæðu) og/eða framleiðsluaðferð (DNA samrunaerfðatækni eða insúlín sem unnið er úr dýrum), getur þurft að breyta skammtinum.
Sjúklingar sem nota Levemir geta þurft að breyta úr þeim skammti sem þeir notuðu af venjulegu insúlíni. Mælt er með því að fylgst sé náið með blóðsykri
meðan á skiptumum stendur og íyrstu vikumar þar á eftir.Forðast skal að blanda skjótvirku insúlíni saman við Levemir. Of lágur blóðsykur getur dregið úr
einbeitingarhæfni og viðbragðsflýti sjúklings. Það getur haft ákveðna hættu í for með sér þegar þessir eiginleikar skipta miklu máli (t.d. við akstur bifreiða eða
stjómun véla).. Meðganga og brjóstagjöfÆngin klínísk reynsla er af notkun detemírinsúlíns á meðgöngu. Gæta skal varúðar þegar lyfinu er ávísað konum með
bam á brjósti. Breyta getur þurft skammti insúlíns og mataræði hjá konum með bam á brjósti.
Milliverkanir við önnur lyf og aðrar millivcrkanir:Vitað er að fjöldi lyfja hefur áhrif á efnaskipti glúkósu.Eftirtalin efni geta dregið úr insúlínþörf:
Sykursýkislyf til inntöku, monoaminoxidasahemlar (MAO-hemlar), ósértækir beta-blokkar, ACE-hemlar (angiotensin converting enzyme inhibitors), salisýlöt
og áfengi.Eftirtalin efni geta aukið insúlínþörftThiazid, sykursterar, skjaldkirtilshormón og beta-adrenvirk lyf, vaxtarhormón og danazol.Beta-blokkar geta
dulið einkenni of lágs blóðsykurs og seinkað bata eftir blóósykursfall.Octreotid/lanreotid geta bæði aukið og dregið úr insúlínþörf.Áfengi getur magnað og
lengt blóðsykurslækkandi áhrif insúlíns.Aukavcrkanir:BlóðsykursfaIl er algeng aukaverkun. Það getur komið fram ef insúlínskammtur er of hár miðað við
insúlínþörf.Úr klínískum rannsóknum er þekkt að alvarlegt blóðsykursfall, skilgreint sem blóðsykursfall þar sem leita þarf aðstoðar þriðja aðila, kemur fram
hjá um 6% sjúklinga sem fá meðferð með Levemir. Alvarlegt blóðsykursfall getur leitt til meðvitundarleysis og/eða krampa ásamt tímabundinni eða varanlegri
skerðingu á heilastarfsemi og jafnvel dauða.Algengt er að fram komi viðbrögð á stungustað meðan á meðferð með Levemir stendur en mannainsúlíni. Viðbrögðin
eru m.a. roði, bólga og kláði á stungustað og eru venjulega tímabundin, þ.e. hverfa venjulega við áframhaldandi meðferð.Hlutfall sjúklinga sem fá meðferð og
geta átt von á að fá aukaverkanir er talið vera !2%.Gcymsluþol:2 ár. Geymið í kæli (2°C - 8°C) ekki nálægt frystihólfi. Má ekki frjósa.Eftir að pakkning hefur
verið rofin má geyma lyfið í mest 6 vikur við stofuhita, ekki hærra hitastig en 30°C. Gerð íláts og innihald:3 ml lausn í rörlykju (gler af tegund I) með stimpli
(brómóbútýl) og tappa (brómóbútýl/pólýísópren) í áfylltum lytjapenna. (FlexPen) (fjölskammta einnota lyfjapenni) (pólýprópýlen).Afhending: Lyfseðilsskilt lyf,
hefur fulla greiðsluþátttöku.
Leiðbeiningar um notkun og meðhöndlun: í öskjunni er fylgiseðill með leiðbeiningum um notkun og meðferð lyfsins.Levemir á ekki að nota ef það er
ekki tært og litlaust. NovoFine S nálar eru sérstaklega hannaðar til notkunar með FlexPen og fjölnota pennum. Texti styttur, frekari upplýsingar á heimastíðu
Lyfjastofnunnar www.lvfiastofnun.is. Umboð og dreifing: Novo Nordisk /Vistorhf.,Hörgatúni 2,210 Garðabæ. Texti endurskoðaður apríl 2009. Verð 1 .október
2009: Levemir FlexPen 5 St. í pakka 14.175 isl.kr. Levemir® 5 rörlykjur í pakka verð l.október 2009 17.248 isl.kr.
HeimildirH Philis-Tsimikas A. Et al. Clinical Therapeutics 2006;28(I0): 1569-81,2 Klein O et al. Accepteret til publikation Diabetes Obesity and Metabolism
2006, 3 Domhorst A et.al Diabetes, obesity and metabolism 2008; 10:75-81,4 Hermansen K et al. Diabetes Care 2006; 29(6): 1269-74
LÆKNAblaðið 2009/95 769