Læknablaðið - 15.04.2011, Síða 21

FRÆÐIGREINAR
RANNSÓKN
2,4 árum yngri (p=0,002) og með marktækt lægra
EuroSCORE en þeir sem voru í viðmiðunarhópi
(4,3 sbr. 5,0 p=0,02). Ekki reyndist marktækur
munur á tíðni sykursýki, háþrýstings, reykinga
né ættarsögu um kransæðasjúkdóm. Sjúklingar
með offitu voru hins vegar líklegri til að hafa
greinst með blóðfituröskun og voru oftar á
blóðfitulækkandi statínlyfjum (83,3 sbr. 71,2%,
p<0,01). Útstreymisbrot vinstri slegils fyrir aðgerð
var sambærilegt í báðum hópum.
Notkun slagæða- og bláæðagræðlinga var sam-
bærileg í báðum hópum. í 92% tilfella var notast
við fremri brjóstholsslagæð (LIMA) sem tengd
var við framveggsgrein (LAD) kransæðakerfis
hjartans. Meðalfjöldi kransæðatenginga var 3,4
(bil 1-6). Tafla II sýnir samanburð á aðgerðatengd-
um þáttum milli hópanna. Hlutfall aðgerða
sem framkvæmdar voru á sláandi hjarta var
svipað, eða tæpur fjórðungur í báðum hópum.
Meðalaðgerðartími var átta mínútum lengri, en
miðgildi aðgerðartíma hið sama, og tangartími
(aortic cross-clamp time) sambærilegur.
í töflu III sést tíðni minniháttar og alvar-
legra fylgikvilla í báðum hópum. Ekki reyndist
marktækur munur hvað varðar minniháttar fylgi-
kvilla en aftöppun fleiðruvökva var þó markækt
sjaldgæfari í offituhópi (8,2% sbr. 15,0%, p=0,02).
Gáttatif/flökt var algengasti fylgikvillinn í báðum
hópum og tíðnin í kringum 40%. Yfirborðssýking í
skurðsári greindist hjá 12,1% sjúklinga í offituhópi
og 7,8% í viðmiðunarhópi, en munurinn reyndist
ekki marktækur (p=0,09).
Tíðni alvarlegra fylgikvilla var sömuleiðis sam-
bærileg í hópunum tveimur (tafla III). Nýmaskaði
var algengastur og var tíðnin svipuð í hópunum
tveimur sem og tíðni heilablóðfalls, sýkingar í
miðmæti, kransæðastíflu, enduraðgerðar vegna
blæðingar og fjölkerfabilunar.
Heildarlegutími og legutími á gjörgæslu var
einnig sambærilegur. Skurðdauði var 1,9% (n=4)
í offituhópi og 3,7% (n=19) í viðmiðunarhópi og
reyndist munurinn ekki marktækur (p=0,32).
Mynd 1 sýnir sjúkdóma-sértækar lífshorfur
einu ári frá aðgerð hjá offituhópi, eða 95,2% (95%
öryggisbil (ÖB): 92,4-98,2%), og viðmiðunarhópi,
sem vom 94,5% (95% ÖB: 92,6-96,5%). Eftir fimm
ár vom lífshorfur í hópunum 87,3% (95% ÖB:
82,6-92,3%) og 87,2% (95% ÖB: 84,2-90,3%), og
munurinn ekki marktækur (p=0,59, log-rank test).
Fjölbreytugreining á áhrifum offitu á tíðni
minniháttar og alvarlegra fylgikvilla auk dánar-
tíðni innan 30 daga er sýnd í töflu IV. Offita
reyndist hvorki sjálfstæður áhættuþáttur fyrir
minniháttar fylgikvillum (áhættuhlutfall=Odds
Ratio, OR 1,15, p=0,5), meiriháttar fylgikvillum
(OR 1,01, p=0,98) né dánartíðni innan 30 daga (OR
Tafla III. Samanburður á minniháttar og aivarlegum fylgkvillum hjá sjúklingum sem
gengust undir kransæöahjáveituaðgerð á Landspitala 2002-2006, skipt í offituhóp og
viðmiðunarhóp. Gefinn er upp fjöldi sjúklinga og hlutfall (%) ísviga, nema fyrir legudaga þar
sem gefin eru upp miðgildi og bil í sviga.
Offituhópur (n=207) Viðmiðunarhópur (n=513) p-gildi
Allir minniháttar fylgikvillar 109(52,7) 282 (54,9) 0,63
Gáttatif/flökt 80 (38,6) 214(41,7) 0,50
Sýking I skurðsári 25 (12,1) 40 (7,8) 0,09
Lungnabólga 10(4,8) 35 (6,8) 0,41
Aftöppun fleiðruvökva 17(8,2) 77 (15,0) 0,02
Alvarlegir fylgikvillar 18(8,7) 51 (9,9) 0,65
Heilablóðfall 1 (0,5) 15(2,9) 0,83
Sýking I miðmæti 2(1,0) 4 (0,8) 0,84
Kransæðastífla 23 (11,1) 66 (12,9) 0,60
Nýrnaskaði 37 (17,9) 71 (13,8) 0,40
Enduraðgerð vegna blæðingar 9 (4,3) 16(3,1) 0,55
Fjölkerfabilun 5 (2,4) 18(3,5) 0,60
Legudagar (miðgildi, bil) 13(1-60) 10(1-96) 0,06
Legutími á gjörgæslu >2 sólarhringa 28 (13,5) 69 (13,4) 0,92
Skurðdauði (£30 daga) 4(1,9) 19(3,7) 0,32
1,72, p=0,46). Sterkustu sjálfstæðu áhættuþættir
skurðdauða voru EuroSCORE (OR 1,36, 95% ÖB:
1,13-1,64, p<0,01) og tími á hjarta- og lungnavél
(OR 1,05, 95% ÖB: 1,02-1,09, p<0,01). Að auki
reyndist statínlyfjanotkun vera vemdandi áhættu-
þáttur hvað varðar skurðdauða (OR 1,12, 95% ÖB:
0,08-0,91 p=0,02).
Sérstaklega var kannað hvort sjúkleg ofþyngd,
það er sjúklingar með LÞS a35 kg/m2, sem voru 38
talsins (5,3% hópsins), hefði forspárgildi fyrir fylgi-
kvilla eða skurðdauða. Enginn í þeim hópi lést
á rannsóknartímabilinu. Sjúkleg offita reyndist
hvorki vera sjálfstæður áhættuþáttur minniháttar
fylgikvilla (OR 1,64,95% ÖB: 0,74 - 3,72 p=0,23) né
alvarlegra fylgikvilla (OR 2,17,95% ÖB: 0,50 - 9,37,
p=0,30). Einungis fjórir sjúklingar (0,6% hópsins)
uppfylltu skilyrði undirþyngdar (LÞS<18,5 kg/
m2) og því var þessi sjúklingahópur ekki tekinn
Viömifiunarhópur (n=513)
Offituhópur (n=207)
10
20 30 40
Tlmi (mán)
50
60
Mynd 1. Sjúkdóma-sértæk
lifun var sambærileg fyrir
offituhóp (n=207) og
viðmiðunarhóp (n=513)
borin saman með log-rank
prófi (p=0,59).
LÆKNAblaðið 2011/97 225